سلسله غوریان علاوه بر شرق ایران در هندوستان نیز گسترش پیدا کرد. پادشاهان مختلف این سلسله سیاستهای مختلفی را بر منطقه تحت سلطه خود اعمال می کردند. در پژوهش حاضر با بررسی سیاستهای نظامی،فرهنگی،اقتصادی و اجتماعی این سلسله سعی شده به عملکرد مثبت و منفی آنان توجه شود.

درباره ی ماهیت عقل و عشق و تفاوت این دو امر بنیادی سخن بسیار گفته شده ولی هرگز نمی توان ادعا کرد که سخن گفتن در این باب به پایان رسیده است. چنانچه هیچ عارفی نمی تواند نسبت به عقل بی اعتنا باشد و هیچ فیلسوف خالی از عشق و احساس نیز وجود ندارد. ابن سینا با ذهن نقاد خویش کوشیده است نظام فلسفی استدلالی را ارائه نماید. نظام فلسفی او کاملاً مبتنی بر تفسیری عقلانی از شریعت اسلام است . فلسفه ی اشراق سهرو...

یکی از بحران های عصر حاضر، افزایش آستانه نابسامانی های روحی و رفتاری بخش قابل توجه انسان هاست. برخی مکاتب فکری در پی گره گشایی آن برآمده اند ولی نه تنها راهی برای درمان نبوده اند بلکه دردی شدند بر دردهای گذشته. علت اصلی این ناکامی ها، عدم شناخت جامع از زوایای وجودی انسان است. وقتی انسان با معیار حیوانی سنجش شود، نتیجه ای جز آرامش جسمانی و یا ظاهری موقت نخواهد داشت. به همین دلیل مهم و ضروری است ...

شیخ شهاب­الدین ابوعبداالله فضل­االله توران پشتی از محدثین و فقهای قرن هفتم هجری است. وی منسوب به توران پشت از روستاهای استان یزد است. از ابتدای زندگیش اطلاعات زیادی در دست نیست. وی ابتدا در شیراز و در سایۀ اتابکان فارس می­زیست و در نهایت به درخواست ترکان خاتون بر مسند تدریس در مدرسۀ ترکانی کرمان نشست. در این مقاله با تکیه بر منابع فارسی و عربی، مراحل مختلف زندگی و تحصیل، رابطه با قدرت و گرایش­ه...

حکمت خسروانی منشوری بی بدیل و میراثی عظیم از آموزه‌های ایران باستان است که گستره‌ای فراگیر از حکمت و فلسفه، شعر و ادبیات و حتی عرفان و تصوف را در یک قاب به نمایش می‌گذارد. این پژوهش بر آن است تا با مقایسه آرای سه اندیشمند بزرگ ایرانی فردوسی حکیم، شیخ اشراق و نجم الدین رازی به این پرسش بنیادین پاسخ دهد که اسطوره‌های جاودان حکمت خسروانی در اندیشه‌های شیخ اشراق،...

امقدمه رساله دربرگیرنده شرحی است از زندگی ابن کمونه و هم عصرانش ، تعدد واجب الوجود با شبهه ابن کمونه ، آراء ویژه و آثار ابن کمونه ، تلویحات و اهمیت آن در میان سایر آثار و معرفی نسخ مورد استفاده در تصحیح . فن اول کتاب تلویحات در منطق است و فن دوم در طبیعیات و فن سوم در الهیات مقدمه رساله همچون خود کتاب به زبان عربی نگاشته شده است.

تمثیل همواره به عنوان یکى از انواع ادبى محبوب در تمامى ملل پذیرفته شده است و به عبارتى مى توان آن را قالب ادبى اى جهانى دانست؛ علاوه بر این، مفهوم سیر و سلوک یا سفر عارفانه به صورت تمثیلى مکرراً در قالب هایى نظیر شعر و داستان هاى ادبى به کاررفته است. از نمونه هاى تمثیلى منظوم در فارسى مى توان از منط قالطیر عطار و در انگلیسى از نمایش منظوم مرگ سرخ1 اثر ادگار آلن پو 2 یاد کرد و از نمونه هاى تمثیلى...

تمثیل همواره به عنوان یکى از انواع ادبى محبوب در تمامى ملل پذیرفته شده است و به عبارتى مى توان آن را قالب ادبى اى جهانى دانست؛ علاوه بر این، مفهوم سیر و سلوک یا سفر عارفانه به صورت تمثیلى مکرراً در قالب هایى نظیر شعر و داستان هاى ادبى به کاررفته است. از نمونه هاى تمثیلى منظوم در فارسى مى توان از منط قالطیر عطار و در انگلیسى از نمایش منظوم مرگ سرخ1 اثر ادگار آلن پو 2 یاد کرد و از نمونه هاى تمثیلى...

شیخ اشراق، شهاب الدین سهروردی، با تکیه بر میراث کهن ایران باستان و حکمای یونان و تاملات ویژه در آیات قرآن، حکمت اشراقی خویش را بر بنیان نور، استوار کرد. در اندیشه ی این حکیم، حکمت، منحصر در حکمت بحثی نیست؛ بلکه حکمت بحثی مقدمه ای برای حکمتی بالاتر و شریفتر به نام حکمت ذوقی است و بدین طریق، حکمت ذوقی را که در سیر تحول فلسفه، تا حدی رو به فراموشی رفته بود بار دیگر احیاء نمود. او در حکمت خود نوآور...

شیخ اشراق در برخی آثار خود ـ علاوه بر نور ـ بر تحقق ظلمت در عالم خارج نیز تصریح نموده است. در نوشتار پیش رو ضمن اشاره به تلقّی سهروردی از نور و ظلمت، مقوله بندی اشراقی موجودات، تصریحات شیخ اشراق بر تحقّق تبعی ظلمت، پیشینۀ تفکّر وی و توجّه به معانی مختلف مفاهیم «اصیل» و «اعتباری»؛ نسبت بین نور و ظلمت در اندیشۀ شیخ اشراق و فرآیند تطبیق این دو بر مفاهیم وجود و ماهیت مورد تحلیل قرار گرفته است. در این ر...