چکیده یکی از بن­مایه ­های بسیار رایج در قصه­ های عامیانه­ ی ایران، پیکرگردانی «انسان ـ حیوان» و «حیوان ـ انسان» است که به سه صورت دیده می­ شود: تغییر هیأت، طلسم یا جادو و تجسد. در حالت تغییرهیأت فرد برای کمک به قهرمان داستان، درون­مایه­ هایی مانند وصلت با پسر یا دختر، کسب مال و ثروت، از بین بردن دشمن، جذب قهرمان داستان، جبران نیکی قهرمان، گریز از دست تعقیب کننده یا دشمن، گریز از غم و اندوه، پن...

چکیده در روند تکامل بشر زندگی انسان همواره با مصائب و مشکلاتی مواجه بوده که، درست یا نادرست، برای قرارگیری آن در مسیر مستقیم ،سعی در به کارگیری و تسخیر نیروهای فراتر را داشته است. چنانچه در گیرودار تقدیر ، با گونه های رفتاری ، زمینه ساز نقش بستن تصاویر ذهنی (خواسته ها و اهداف) میان فراز و نشیب می گردد ،بدین معنا که این فراز به افکاری مثبت و نیک اندیش و خیرخواه دلالت می کند و نشیب بر افکاری منف...

هم چنان که مبالغه یکی از شرط های گریزناپذیر توصیف صحنه های میدان های جنگیست، خلاف آمد عادات یا خوارق عادات، نیز یکی از ارکان اصلی شعر حماسی بشمار می رود. خوارق عادات در این مقاله، شامل نیروهای آسمانی، نیروهای زمینی، عوامل انسانی و امور جادوییست و در شاهنامۀ فردوسی و چند اثر حماسۀ مذهبی، از جمله؛ حملۀ حیدریِ باذل مشهدی، حملۀ حیدریِ راجی کرمانی، خاوران نامه و علی نامه، بررسی شده است. مضامین این عنص...

اسطوره ها ریشه هایی به بلندای سرگذشت پیدایش هر ملتی داشته و پاینده تر از هر واقعیتی امروزه پایه های فرهنگی و اعتقادی هر قومی را بنیان نهاده اند. آنچه که در پی آمده است به بررسی طلسم و ادعیه در ایران می پردازد، و آشکارا تاثیر بسیار روشن و قطعی بن مایه های اسطوره ایی را در جای جای آن می بینیم. این مجموعه در چهار فصل گردآوری شده است . فصل اول با مقدمه ی کوتاهی در خصوص نگرش ادیان آسمانی به پدیده جا...

کلید واژه ها: طلسمهای تصویری،اشیاطلسمی،تعویذ،جادو،باورهای عامه،تکنیکهای تاثیرگذاری،فنون جادویی فرهنگ عامیانه ایران برخاسته ازسنتها،آداب ورسوم،باورهاواعتقاداتی است که میراثی به وسعت تاریخ دارد. درمیان عناصرمتعددفرهنگ عامیانه،باوربه کارایی وثمربخشی اشیاجادویی ازجمله طلسمهاحضورگسترده ای درزندگی عوام داشته است .اشیاجادویی شامل سنگها،گیاهان،حیوانات،طلسمهاوادعیه ای است که ازقدرت جادویی خارقالعادهای ...

گسستن فرّ از جمشید در هیئت مرغ وارغن و پیوستنش به ایزد مهر، فریدون و گرشاسپ، یکی از بنلادهای کهن اسطوره‌ای است که در اساطیر ایران، متون حماسی و طومارهای نقالی، بازتابی پررنگ دارد. بدیهی است هر بنلاد اسطوره‌ای در گذر خود از دنیای اسطوره به گسترۀ منطق‌پذیرتر حماسه متناسب با شرایط زمانی و مکانی، دستخوش دگرگونی‌هایی می‌شود تا به گونه‌ای خردباورتر در اذهان بنشیند. سپس در تطور از حماسه به ادبیات عامه ...

در کتاب فردوس الحکمه از طلسمی برای تسهیل وضع حمل و سرعت بخشیدن به زایمان زنان دیرزا یا سخت زا سخن گفته می شود که چون صورت چاپ شده آن مغلوط است، ضمن معرفی این کتاب ارجمند و مؤلف و اشاره ای به ارزش تاریخی آن، صورت صحیح آن طلسم در این مقاله ارائه می گردد و از اهمیت استفاده از طلسمات و تعاویذ و اوراد در معالجهء بیماران و آرامش بخشیدن به دردمندان و گرفتاران، به عنوان مرحله ای أز تحؤل علم بشر، به اخت...

از گذشته های بسیار دور انسان به دنبال تسلط بر نیروهای اسرارآمیز و مرموز طبیعت بوده است. انسان نخستین به جهت شناخت کمی که از طبیعت اطرافش داشت و به منظور غلبه بر سختی ها و مشقات زندگی و همچنین دور کردن بلاها و بدی ها و جذب نیروهای خیر به ناچار دست به دامان نیروهای ماورائی بوده و از این طریق بیشتر امور خویش را پیش می برده است. اعتقاد به نیروهای ماورایی و طلسم و تعویذ در دوره های متمادی و در فرهنگ...

پژوهش حاضر با عنوان بررسی نشانه ها ی تصویری طلسم ها ی ایران و مخلوقات افسانه ای با رویکردی به تمدن عیلام در منطقه خوزستان در چهار فصل ارائه گردیده است. علت انتخاب این موضوع علاقه شخصی و راز آلود بودن این موضوع می باشد که همیشه از جذابیت خاصی برخوردار بوده است. در فصل اول به مقدمه و طرح پژوهش پرداخته شده است. در فصل دوم به تعاریف و مفاهیم و موقعیت تاریخی و جغرافیایی تمدن عیلام و باور ها و اعت...