چکیده: واژه «شخصیت» در ادبیات داستانی معادل واژه «character» در زبان لاتین و در روانشناسی معادل واژه «persona» است، که در تحلیل شخصیت های داستان این اصطلاح در هر دو معنا و کاربرد خود مورد توجه است؛ زیرا شخصیت ها استعاره ای برای ذات و طبیعت بشر هستند و همان طور که هرکدام از اشخاص واقعی دارای ویژگی های روحی و روانی هستند، انسان های غیر واقعی داستان نیز می توانند دارای همین ویژگی ها باشند؛ ضمن ا...

از میان داستان نویسان معاصر ، محمود دولت آبادی و غزالۀ علیزاده به واسطۀ شکل زبان روایت در آثار خود از دیگر داستان نویسان متمایز شده اند . قسمت بزرگی از این شکل زبانی مدیون خاستگاه اقلیمی و همچنین پشتوانۀ فرهنگی و ادبی این دو نویسنده است . سرزمین مادری دو نویسندۀ مزبور یعنی خراسان صاحب گویشی است که پایه و بنای زبان متون کهن نثر فارسی یعنی زبان دری را تشکیل داده و به نظر می رسد که این دو نویسنده ...

چکیده تحلیل روانشناختی شخصیت، از رویکردهای اساسی نقد ادبی معاصر است. روانکاوان بزرگی چون فروید، یونگ و آدلر به بررسی روانشناختی شخصیت نویسند? متن پرداخته اند. نظرها و آرای کارن هورنای، هم مبتنی بر اندیشه های فروید است و هم این مفاهیم را با اندک اختلافی که با اندیشه های فروید در زمین? زیست شناختی دارد، بسط می دهد. داستان های علیزاده به دلیل ظرفیت هایی که دارند، می توانند قرائت های متفاوتی داشت...

در روایت‌های داستانی معاصر، اسطوره سازوکاری ایدئولوژیک گرفته است. اسطوره بنا به کیفیّت تبیینی خود، در پی توضیح و کشف حقایق ناشناخته و ابتدایی، به‌ویژه امر لایتناهی و مقدّس است. از این رو، به ناچار خاصیّتی متناقض و مبهم به خود می‌گیرد، امّا روایت بنا به داشتن پیرنگ، انسجام و کلّیّت‌، تلاشی برای ساختاربندی و پیکرسازی حوادث پراکنده است. پس وقتی اسطوره وارد روایت (به‌ویژه روایت‌های ایدئولوژیک) می‌شود، نا...

رئالیسم" به معنى واقع‏گرایى، به عنوان یک جنبش ادبى در قرن نوزدهم به وجود آمد و هنوز هم به عنوان یک سبک ادبى در ادبیات داستانى معاصر به کار مى‏رود. تعدادى از نویسندگان معاصر ایران نیز به این سبک گرایش داشته‏اند. یکى از آن‏ها غزاله علیزاده، داستان‏نویس زن معاصر است که در برخى از آثارش به رئالیسم توجه داشته است؛ از جمله در رمان "خانه ادریسى‏ها". در این مقاله "خانه ادریسى‏ها" از دیدگاه رئالیستى برر...

ادبیات داستانی معاصر ایران، در مقایسه با ادبیات کلاسیک فارسی، عمری اندک دارد و با همه ی نوآوری ها، در مدت حیات خود همواره زیر سایه ی ادبیات کهن پارسی زیسته است. در این میان آثار داستانی زنان نویسنده ی ایران در میان انبوهی از رمان ها و داستان های کوتاه و بلند مردان گم و کم پیدا بوده است و هرچند نویسندگان زن توانسته اند با رعایت استانداردهای داستان نویسی نوین، آثاری در خور توجه و اهمیت بیافریند، ...

در این پایان نامه سه نویسنده زن معاصر؛ سیمین دانشور، منیرو روانی پور و غزاله علیزاده از منظر جلوه ها و نقد زنان در یکی از برجسته ترین رمان هایشان و همچنین در یک مجموعه داستان کوتاه مورد بررسی و نقادی قرار می گیرد بدین سانت آثار آنان به طور ضمنی با یکدیگر مقایسه می شود. برای این منظور «سو و شون» و «شهری چون بهشت» از دانشور، «اهل غرق» و «کنیزو» اثر روانی پور، «خانه ادریسی ها» و «چهار راه»» نوشته ...

تزلزل بنیاد خانواده ایرانی در دورۀ معاصر، موضوعی است که توجه نویسندگان رمان ایرانی را به خود جلب کرده است. این مقاله، این موضوع را با رویکردی تطبیقی پی می‌گیرد و به مقایسه دو رمان «سمفونی مردگان» اثر عباس معروفی و «خانۀ ادریسی‌ها» اثر غزاله علیزاده می‌پردازد و سیر متلاشی شدن خانواده‌های ایرانی را به عنوان پدیده‌ای فراگیر و اجتماعی بررسی و تحلیل می‌کند. مرور اجمالی بر بسیاری از رمان‌های معاصر فا...

جامعه شناسی ادبیات یکی از نوین ترین روش هایی است که به بررسی آثار ادبی با استفاده از مبانی و اصول دو رشته ی جامعه شناسی و ادبیات می پردازد. گرچه این روش روشنگر ابعادی از جامعه شناسی ادبی است و واقعیت ها و نمودهای اجتماعی، اقتصادی و... را انعکاس می دهد، پیشینه ی زیادی در ایران ندارد. با توجه به این نکته که ادبیات و بویژه ادبیات داستانی، مانند هر پدیده فرهنگی دیگر، ساختار بنیادین جامعه را به تصوی...

داستان و رمان بیش از هر اثر ادبی¬ دیگر تحت تاثیر شرایط و اوضاع جامعه قرار دارد و بهتر از هر نوع دیگری می تواند ساختارهای اجتماعی را بازتاب دهد. از دریچه¬ی¬ مطالعه داستان و رمان فارسی می توان ساختارهای اجتماعی ایران را تبیین کرد. امروزه نقد جامعه شناسی یکی از شیوه های جدید و کارآمد نقد متون ادبی است و در تحلیل انواع ادبی به ویژه رمان معاصر کاربرد دارد. تحلیل جامعه شناختی، به توصیف رابطه ی بین جا...