در این تحقیق روش های واژه سازی به کار رفته در ساخت واژگان علوم رایانه و پزشکی بررسی و مقایسه شده اند. زبان انگلیسی در تولید علم زبان اول و زبان فارسی زبان دوم انگشاشته شده است. روش های واژه گزینی به کار رفته توسط فرهنگستان زبان فارسی ذکر شده در اصول و ضوابط واژه گزینی به عنوان چارچوب تحلیل روش ها به کار رفته است. در مجموع 4845 اصطلاح در علوم رایانه و پزشکی و معادل های انگلیسی آنها از مجموعه ف...

این تحقیق شامل تحلیل انتقادی معادلهایی است که در زبان فارسی برای واژه های مهندسی مطرح شده اند. امروزه، مفاهیم مهندسی عموماً از طریق کتابهای انگلیسی زبان و ترجمه آنها وارد جامعه ایران می گردد. حدود 700 واژه انگلیسی از منابع گوناگون به همراه معادلهای آنها در این تحقیق، بررسی شده اند. معادلها از دیدگاههای مختلفی مانند تطابق مفهومی، اشتراک لفظ به همراه اختلاف معنا، موسیقی واژه ها، زیبایی، دستوری، طو...

حوزۀ رایانه و فناوریِ اطلاعات یکی از حوزه هایی است که متخصّصان فرهنگستان زبان و ادب فارسی را بر آن داشته تا به منظور رعایت اصول موضوعۀحفظ زبان فارسی و در جهت بقای زبان فارسی به عنوان زبان علم، به واژه گزینی سازمان یافته و روشمند مبادرت ورزند. تحقیق حاضر شامل دو بخش می باشد. بخش اول به بررسی فرایندهای معادل یابی فرهنگستان در حوزۀ رایانه و فناوری اطلاعات می پردازد که از جمله این فرایندها: واژۀ قرضی...

این پژوهش به بررسی رابطه فرهنگ سازمانی وتعهدسازمانی بارضایت شغلی کارکنان فرهنگستان زبان وادب فارسی پرداخته است. فرهنگ سازمانی براساس مدل رابینز با هفت مولفه (خلاقیت وخطرپذیری،توجه به جزئیات ، توجه به نتیجه،توجه به افراد، تشکیل تیم،تحول وثبات یا پایداری)، تعهد سازمانی براساس مدل می یر وآلن با سه مولفه (عاطفی،هنجاری ومستمر)و رضایت شغلی براساس مدل اسمیت، کندال وهالین با پنج مولفه (رضایت ازکار، ماف...

تاکید بیش از حد فرهنگستان زبان و ادب فارسی بر استفاده از معادل های پیشنهادی برای واژگان علمی و فنی اگرچه با هدف تقویت زبان فارسی در حوزه علمی و فنی صورت می گیرد اما ممکن است در صورت نادرست بودن روش ساخت واژه ها نتیجه مطلوب به بار نیاید. این تحقیق که مطالعه ای کیفی و توصیفی است به بررسی این سوال می پردازد که آیا واژگان مصوب فرهنگستان در حوزه هواپیمایی بازرگانی، کاربردی است؟ در این پژوهش با استفا...

چکیده  در بررسی تطبیقی و مقایسه­ای فرهنگ­های تخصصی زبانشناسی انگلیسی– انگلیسی با فرهنگ­های تخصصی زبانشناسی انگلیسی– فارسی از لحاظ کمّی، مشخص گردید که تعداد اصطلاحات موجود در منابع فارسی به نسبت منابع انگلیسی بسیار اندک است و فقدان اصطلاحات و تعریف های توصیفی آشکار است که باید به واژه­گزینی و اصطلاح­سازی، طبق اصول و ضوابط واژه­گزینی پرداخته شود. بر این اساس، تهیّۀ فرهنگ جامع و کامل این رشته بر مبن...

یکی از فرآیندهای اصلی مؤثر در بالابردن جایگاه یک زبان، معیارسازی است. فرهنگستان زبان و ادب فارسی به‌عنوان یک نهاد برنامه‌ریزی زبانی، می‌تواند معیارسازی مفاهیم جدید علمی، فنی و تخصصی در حوزه‌های مختلف را در دستور کار خود داشته باشد تا متخصصان رشته‌های علمی بتوانند از زبان بومی خود برای تبادل نظر و دانش فنی بهرۀ کافی ببرند. این پژوهش، ازنظر هدف از نوع پژوهش‌های نظری، چارچوب این تحقیق براساس اینفو...

جلد نخست این مجموعه در سال 1383 زیر همین نام به نظارت روانشاد دکتر سرکاراتی و با مقدمه ای از ایشان از سوی فرهنگستان زبان و ادب فارسی انتشار یافته است؛ اما در مجموعۀ پنج جلدی کنونی ساختار جلد اول، شیوۀ کار و واژه ها، تغییر اساسی یافته و مقدمه ای در 165 صفحه، شامل تحولات تاریخی واج های فارسی (پیوست یکم در 61 صفحه)، و سپس پیوست دوم و فهرست سوم شامل جدول تطبیقی واج های زبان فرضی هندواروپایی و تحولا...

چکیدهدر پژوهش حاضر به بررسی مهم‌ترین ریشه‌های لاتین در اصطلاحات پزشکی و معادل‌های برگزیده‌شده برای این ریشه‌ها در زبان فارسی پرداخته شده است. این پژوهش با توجه به اهمیت معادل‌گزینی برای اصطلاحات بیگانه در زبان فارسی، به‌ویژه اصطلاحات علمی و با توجه به فعالیت‌های علمیِ مستمر فرهنگستان زبان و ادب فارسی در این راستا، صورت گرفته است. از نتایج به‌دست‌آمده در این پژوهش، این‌گونه برمی‌آید که معادل‌گزین...

با گذشت نزدیک به هفت دهه از تأسیس نخستین فرهنگستان در ایران، تاکنون بررسی جامعی درباره واژه های مصوب فرهنگستان های متولی امر واژه گزینی در گذشته و حال صورت نگرفته و لذا هنوز بسیاری از مسائل نظری و مشکلات عملی این کار به درستی طرح نگردیده است. هدف این تحقیق نقد علمی اصول و ضوابط واژه گزینی فرهنگستان سوم (فرهنگستان زبان و ادب فارسی) و بررسی دقیق موانع پذیرش واژه های عمومی مصوب آن است. روش اتخاذ ش...