نام پژوهشگر: مسعود خوش سلیقه

ترجمه ی کتاب راهنمای مدرسان ترجمه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1391
  الهام رجایی ونی   خلیل قاضی زاده

این کتاب راهنمای عملی مدرسان ترجمه است و از این رو حائز اهمیت می باشد.در کتاب مزبور این باور نادرست رد شده است که تمامی افرادی که به تحصیل در رشته ی زبانهای خارجی پرداخته اند می توانند به آموزش مترجمان در همان رشته نیز بپردازند.در این کتاب فعالیتهایی عملی برای اجرا شدن در کلاسهای آموزش ترجمه به عنوان الگو ارائه شده اند که البته توصیه می شود مدرسان ترجمه بسته به شرایطی همچون خصوصیات دانشجویان خود آنها را تغییر داده و سپس اجرا نمایند.این کتاب علاوه بر آنکه ضعفهای موجود در دوره های آموزش ترجمه را نشان می دهد برای هر یک از آنها راه حلهایی پیشنهاد می نماید.

the investigation of the relationship between type a and type b personalities and quality of translation
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام رضا علیه السلام - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  سعید احمدی جوپاری   رجبعلی عسکرزاده طرقبه

چکیده ندارد.

مقایسه فرآیندهای ترجمه انگلیسی به فارسی مترجمان ایرانی تازه کار و حرفه ای
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1392
  سارا ساری   مسعود خوش سلیقه

نقش چند جانبه مترجم در عمل ترجمه به عنوان کاربر و پردازش کننده متن مبداء و همچنین تولید کننده متن مقصد در ارتباطات چند زبانه و چند فرهنگی امروزی، توجّه محقّقین را همواره به موضوع بررسی اعمال و رفتار مترجمین در حین ترجمه جلب نموده است. در این خصوص، تحقیقات تجربی زیادی از جنبه های مختلف در سطح بین المللی صورت گرفته است که یکی از مهمترین آنها بررسی تفاوت ها و شباهت های فرآیند ترجمه بین مترجمین حرفه ای و تازه کار می باشد. امّا با توجّه به نوپا بودن رشته مطالعات ترجمه در ایران، به نظر می رسد که مانند دیگر زمینه ها در این زمینه نیز پژوهش های بسیار اندکی انجام شده است. در این پژوهش، در چارچوب مطالعات توصیفی ترجمه (descriptive translation studies) (توری، 1995)، به توصیف و مقایسه فرآیندهای طی شده توسط مترجمین تازه کار و حرفه ای ایرانی در ترجمه متنی توضیحی از انگلیسی به فارسی پرداخته شده است. شرکت کنندگان در این پژوهش عبارت بودند از هشت مترجم تازه کار و چهار مترجم حرفه ای. با توجّه به اهمیّت چند وجهی کردن جمع آوری و تحلیل داده ها (triangulation)، از سه شیوه تکنیک فکر گویی (think aloud protocols)، مشاهده (observation)، و مصاحبه مرور نگر (retrospective interview) استفاده گردید. تمامی اعمال مترجمین با استفاده از مراحل ارائه شده در روش تحلیل داده های نظریه داده بنیاد (grounded theory)، کد گذاری و دسته بندی گردیده و در چهار مرحله برنامه ریزی (planning)، درک (comprehending)، انتقال (transferring)، و کنترل (monitoring) و سه سطح بلاغی (rhetorical)، مفهومی (conceptual)، و زبانی (linguistic) قرار گرفتند. همچنین به دسته بندی فرآیندهای طی شده توسّط شرکت کنندگان به جهت رفع مشکل های ایجاد شده در ترجمه در سه گروه کلان نگر(global)، خرد نگر (local) و تاخیری (dilatory) پرداخته شد. در این پژوهش مشخّص گردید که هر دو گروه مترجمین حرفه ای و تازه کار تمامی مراحل و سطوح فوق را در فرآیند ترجمه متن توضیحی از انگلیسی به فارسی طی نمودند. در عین حال میان کمّیت و کیفیّت اجرای این اقدامات تفاوت هایی وجود دارد: مترجمین حرفه ای بیش از مترجمین تازه کار به مراحل درک و برنامه ریزی پرداختند. در مرحله برنامه ریزی نیز مترجمین حرفه ای بیش از دیگر سطوح بر سطح بلاغی متمرکز شدند، در حالیکه تازه کاران بیشتر به اقدامات زبانی معطوف گردیدند. در مرحله درک، بیشترین اقدامات صورت گرفته مترجمین حرفه ای مربوط به سطح مفهومی بوده حال آنکه در مورد مترجمین تازه کار در این مرحله، سطح زبانی بیشترین رتبه را به خود اختصاص داد و در مرحله انتقال و کنترل هر دو گروه بیشترین اقدامات را در سطح زبانی اعمال نمودند. همچنین هر دو گروه در تمامی مراحل و سطوح با موانع و مشکلاتی مواجه شدند، اما هر یک از این دو گروه به شیوه ای متفاوت به رفع مشکلات پیش آمده در ترجمه پرداختند. مترجمین حرفه ای تقریبا بطور مساوی از راهکارهای کلان نگر و خرد نگر استفاده نمودند، حال آنکه مترجمین تازه کار بیشتر بر استفاده از راهکارهای خرد نگر تاکید می ورزیدند. همچنین هر دو گروه حرفه ای و تازه کار تقریباً به میزان یکسانی از راهکارهای تاخیری در فرآیندهای حل مشکل در ترجمه بهره بردند. امّا مشخّص گردید که جنس راهکارهای ارائه شده توسّط این دو گروه کاملاً متفاوت از یکدیگر می باشد. راهکارهای تاخیری منتخب گروه مترجمین حرفه ای عمدتاً به جهت ارائه ترجمه روان، شفّاف و تعبیرات آشنا و منطبق با مخاطب متن مقصد بوده حال آنکه در مترجمین تازه کار، راهکار ها به دلیل عدم درک صحیح متن مبداء برگزیده شدند. شایان ذکر است که نتایج این تحقیق بر اساس بررسی نمونه های محدود که ویژگی تحقیقات کیفی می باشد به دست آمده است. لذا به جهت تعمیم دادن این نتایج، مطالعه و بررسی نمونه های بیشتر توصیه می گردد.

reflections on taught courses of the iranian ma program in english translation: a mixed-methods study
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  فهیمه لسان طوسی   مسعود خوش سلیقه

the issue of curriculum and syllabus evaluation and revision has been in center of attention right from when curriculum came into attention of educational institutions. thus everywhere in the world in educational institutions curricula and syllabi are evaluated and revised based on the goals, the needs, existing content, etc.. in iran any curriculum is designed in a committee of specialists and decisions are made on the courses, the content, and the teaching material and most importantly on the goals set to be achieved by that curriculum. but this does not mean that the curriculum is not in need of constant revision since the goals and the people for whom the curriculum has been designed are in constant changes and the content and teaching material need updating to be compatible with the goals. the issue of designing a curriculum for ma in english translation has come to attention right from the beginning of the courses in iran because the original curriculum was merely a series of courses selected from well-known universities of the world offering courses in this subject. therefore, it was obvious from the beginning that the curriculum hardly matches the local needs and necessities in iran. the purpose of the present study is to find out the necessities for a proper curriculum for ma in english translation from three different sources; the strategic plans of the country namely, the comprehensive national map of science and the fifth national development plan, the opinion and assessment of the lecturers of the subject, and the opinion and assessment of the students and graduates. the whole process of research has been divided into three phases. the first one, qualitative in nature, is to investigate the two mentioned major strategic plans the comprehensive national map of science and the fifth national development plan. the purpose of this phase is to find out what are the general strategies recommended and what applications are conceived in the issue of designing curriculum and syllabus for ma in english translation. the results revealed that the two plans recommended strategies applicable to develop curriculum for all the subjects including english translation. the next phase of the research again qualitative was conducted by means of semi-structured interviews from eight professors and lecturers teaching ma courses of english translation. the purpose of this phase was to investigate the assessment and opinion of lecturers dealing with the curriculum of ma of english translation. the answers were gathered around the issues such as strengths and weaknesses of the curriculum, necessary modifications, necessary and unnecessary courses, needs analysis, teaching methods, and teaching material. the results were analyzed in relation to the results of previous phase. the last phase qualitative in nature was supposed to investigate the assessment and opinion of the students and graduates. a questionnaire containing the courses of the curriculum was designed based on likert scale to gather data from students. the data (the idea of the respondents about each of the courses as whether necessary or unnecessary) were analyzed and the most necessary and unnecessary courses in the respondents’ points of view were identified. finally, exploratory factor analysis was applied to the data to summarize the 52 items of the questionnaire into a limited number of factors for a better understanding of the views of the respondents over the necessary and unnecessary course. key words: ma in english translation, translation curriculum, needs assessment, the fifth national development plan, the comprehensive national map of science, iran

بررسی روش های ترجمه در دوبله فارسی کارتن های انیمیشن انگلیسی با تاکید بر عبارات طنز، اصطلاح و مخاوره
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  حمید رضا صادق پور   علی خزاعی فرید

ترجمه سمعی و بصری یکی از موارد مهم در مطالعات ترجمه می باشد. دوبله و زیرنویس از مهمترین روش های ترجمه سمعی و بصری هستند. هدف این تحقیق بررسی روشهای ترجمه در دوبله کارتن های انیمیشن از انگلیسی به فارسی است.از انجایی که عبارات محاوره، اصطلاح و طنز ظرفیت ایجاد خنده را دارند و در عین حال به اسانی نمی توان این سه را از هم تمییز داد، در این تحقیق هر سه نوع این عبارات و استراتژیهای ترجمه انها بررسی می شود. داده های این تحقیق با بررسی پنج کارتن انیمیشن به نامهای عصر یخبندان4،شرک4، ریو، پاندای کونگ فو کار و شیر شاه که به فارسی دوبله شده اند، جمع اوری شد. عبارات طنز، محاوره و اصطلاح در نسخه اصلی و همچنین معادل فارسی انها استخراج گردید و روش های ترجمه انها مشخص شد سپس اطلاعات بدست امده به نه گروه طبقه بندی شد. نتایج بدست امده نشان داد که مترجمان ایرانی تمایل به استفاده از عبارات اشنا را بجای ترجمه تحت الفظی دارند. علاوه بر موارد موجود در متن اصلی مترجمان ایرانی تمایل به ایجاد طنز با استفاده از عبارات اصطلاح و محاوره برای عباراتی که در متن اصلی طنز نبوده را دارند. مهمترین نتیجه این تحقیق این است که مترجمان ایرانی ازادانه و به دفعات از کارکرد ثانویه عبارات اصطلاح و محاوره برای ایجاد طنز استفاده کرده اند. این استراتژی را می توان در ترجمه کمدی بکار برد بخصوص در مورد ترجمه کمدی برای کودکان هنگامی که بین دو زبانی که ترجمه می شود اختلاف فرهنگی و زبانی زیادی وجود دارد

تاثیر دانش پیش زمینه ( محتوایی و زبانی ) بر کیفیت ترجمه انگلیسی به فارسی دانشجویان کارشناسی مترجمی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام رضا علیه السلام - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1392
  پیام نژادمعصوم   رجبعلی عسکرزاده

این پایان نامه گزارش تحقیقی است که به توصیف آثار دانش پیش زمینه ( محتوایی و زبانی ) بر کیفیت ترجمه دانشجویان کارشناسی رشته مترجمی زبان می پردازد. برای اجرای این تحقیق, از روش گروه کنترل و آزمایش استفاده گردید. شرکت کنندگان این تحقیق به صورت تصادفی به سه گروه تقسیم شدند. تمام شرکت کنندگان درآزمون ترجمه انگلیسی به فارسی شرکت کردند. گروه آزمایش 1و2 برای افزایش سطح دانش پیش زمینه جزوات دانش پیش زمینه را مطالعه کردند. درحالیکه گروه کنترل در معرض هیچ دانش پیش زمینه ای قرار نداشت. گروه آزمایش 1 در معرض دانش پیش زمینه محتوایی و گروه آزمایش 2 در معرض دانش پیش زمینه زبانی قرار گرفتند. دانش پیش زمینه به دو صورت ارائه شد. دانش پیش زمینه محتوایی شامل متن های فارسی مربوط به موضوع ترجمه بود و دانش پیش زمینه زبانی شامل واژه نامه تخصصی انگلیسی به فارسی مربوط به موضوع ترجمه بود. نتایج سه گروه توسط سه مصحح بر اسای مدل ودینگتون (2001) تصحیح شدند. بررسی های آماری نشان داد که هم دانش پیش زمینه محتوایی و هم زبانی کیفیت ترجمه را ارتقاء می دهد. به علاوه مشخص گردید که دانش پیش زمینه زبانی کیفیت ترجمه را بیشتر از دانش پیش زمینه محتوایی افزایش می دهد.

investigating the integration of translation technologies into translation programs in iranian universities: basis for a syllabus design in translation technology
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  علی عرفانی حمیدی   محمدرضا هاشمی

today, information technology and computers are indispensable tools of any profession and translation technologies have become an indispensable part of translator’s workstation. with the increasing demands for high productivity and speed as well as consistency and with the rise of new demands for translation and localization, it is necessary for translators to be familiar with market demands and learn how to respond accordingly. although many undergraduate translator training programs all over the world have recognized the need to include translation technologies in their curricula, these technologies, due to the outdated translation curricula in iranian universities, are almost completely missing from the translator training programs in iran. in this study, through a three phase research plan, the possible way of integration these technologies into iranian translation programs were investigated. to this end the results of familiarity with translation technologies questionnaire, a focus group interview with a group of iranian translation students, an introductory course to a tm software and the review of a series of world level translation programs were used as insight into how these tools could be introduced into iranian translator training programs. based on the results of this study and the very low level of familiarity with translation technologies among translation students and graduates, it is recommended that computer science and translation technologies be introduced in the initial and final years of iranian translation programs, respectively. also, three courses were suggested which can be used as a basis for a syllabus design in translation technology.

ترجمه ی کتاب ترجمه در اخبار جهانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  علی احراری   خلیل قاضی زاده

این کتا ب شامل هفت فصل می باشد که فصل اول باآن مروری مختصر و جامع از مسایل مهم ترجمه می کند و به بررسی نیاز روز افزون به ترجمه و اهمیت آن و نقش مبهم مترجم در دنیای جهانی شده امروز می پردازد. فصل دوم چارچوبی نظری از جهانی شدن و ترجمه ارائه می دهد و با دیدی انتقادی نظریه های رایج جهانی شدن را بررسی و عدم توجه نظریات جهانی شدن به ترجمه را واکاوی می کند. فصل سوم کتاب با عنوان جهانی شدن و اخبار به مطالعه ی سازمان های خبری جهانی از منظر تاریخی می پردازد و چگونگی رشد آنها را از زمان گسترش شبکه تلگراف در قرن نوزدهم توصیف می کند. فصل چهارم، خبرگزاری ها را در قالب آژانس های بزرگ ترجمه معرفی می کند که برای ترجمه کردن حجم زیادی از اطلاعات پدید آمده اند. همچنین اذعان می دارد که ترجمه، جایگاه والایی در خبرگزاری ها دارد و نمی توان آن را جدا از دیگر شیوه های روزنامه نگاری دانست. فصل پنجم نگاهی موشکافانه به کار ترجمه و جمع آوری اخبار در دفاتر خبرگزاری فرانسه و آی پی اس واقع در مونته ویدئوی امریکای لاتین می اندازد و مبنای اصلی آن کاریست میدانی که به مدت دو هفته انجام می شود. در فصل ششم الگوهای تنوع زبانی در انتشار متون خبرگزاری مورد بررسی قرار گرفته است و تحلیلی مفصل از چگونگی ترجمه ی متون خاص ارائه شده است. فصل هفتم چگونگی به کارگیری تکنیک های متفاوت در ترجمه گفتمانی واحد به منظور ایجاد روایت های متفاوت از آن گفتمان را نشان می دهد. این فصل به تحلیلی تطبیقی از رونوشت های اخبار محاکمه صدام حسین می پردازد و به طور واضح ابعاد فرهنگی و ایدئولوژیک ترجمه را در پوشش خبری روزنامه های بریتانیایی، ایتالیایی و آلمانی از محاکمه رئیس جمهور برکنار شده عراق نشان می دهد. بخش پیوست این کتاب شامل گلچینی از سخنرانی های ارائه شده در همایشی بین المللی با هدف بررسی نقش جهانی شدن، تفاوت های زبانی و ترجمه در تولید اخبار می باشد که در آوریل سال 2004 به همت دانشگاه وارویک برگزار گردید. همچنین این کتاب با ارائه ی تحلیلی نافذ و دقیق از قالب های روزنامه نگاری، شیوه ها و ایدئولوژی ها، رویکردی بینا رشته ای به مطالعه خبرگزاری های بین المللی اتخاذ می کند، آنچه این اثر را از دیگر آثار در حوزه مطالعات روزنامه نگاری متمایز می کند تنها ویژگی بینا رشته ای آن نیست، بلکه توانایی مولفان کتاب در شناسایی و تلفیق اشتراکات حوزه های متعدد و مختلفی چون روزنامه نگاری، مطالعات فرهنگی و رسانه، مطالعات جهانی شدن و مطالعات ترجمه می باشد. این کتاب، نخستین کتاب در نوع خود است که این حوزه ها را گرده آورده و بطور قابل ملاحظه ای به مسئله ی ترجمه در حوزه اخبار جهانی می پردازد و همچنین برای دانشجویان مطالعات ترجمه، مطالعات ترجمه و روزنامه نگاری و تمامی علاقمندان به نحوه انتقال اخبار در سراسر دنیا مهم می باشد.

بررسی ارزیابی کیفیت ترجمه انگلیسی در دانشگاه های ایران: رویکرده های مدرسان ترجمه و بازخورد دانشجویان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1392
  آیناز سامیر   مسعود خوش سلیقه

یکی از دلایل بهبود کیفیت ترجمه دانشجویان مترجمی، آگاهی دانشجویان با معیارهای عینی و مشخص ارزیابی کیفیت ترجمه است که توسط نظریه پردازان ارزیابی کیفیت ترجمه معرفی شده است. در صورت ناآگاهی دانشجویان از معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه، سطح کیفیت ترجمه دانشجو پایین می آید، و توانش ترجمه دانشجویان به درستی مورد ارزیابی قرار نمی گیرد. از این جهت یکی از دلایل نارضایتی دانشجویان ترجمه از نمره هایشان به دلیل شفاف نبودن و حتی آگاهی نداشتن دانشجویان از معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه است که مد نظر مدرسان ترجمه است. به عقیده اکثر دانشجویان ترجمه ها توسط مدرسان جوان و تازه کار ترجمه با معیارهای، متغیر، شخصی و سلیقه ایی ارزیابی می شود. این اساس برای یافتن و معرفی معیار های مناسب ارزیابی کیفیت ترجمه انگلیسی دانشجویان در دانشگاه های ایران، در پژوهشی توصیفی در ابتدا تلاش شد تا معیار ها و رویکردهای مدرسان ترجمه برای ارزیابی کیفیت ترجمه دانشجویان بررسی شود. بر اساس انتخوابی هدفمند، نمونه ای کیفی شامل 12 نفر از مدرسان شاخص، با سابقه و متخصص ترجمه در دانشگاه های مختلف ایران برای مصاحبه دعوت شدند. با تحلیل داده های بدست آمده از مصاحبه ها، رویکرد های آنها در ارزیابی کیفیت ترجمه مورد بررسی قرار گرفت و سپس میزان تفاوت و شباهت رویکرد مدرسان ترجمه ایران با مدل ها و رویکرد های ارزیابی ارائه شده توسط نظریه پردازان ارزیابی ترجمه بررسی شد. . پس از آن، در بخش دوم تحقیق نظرات، اظهارات، و بازخورد دانشجویان در مقابل رویکرد های ارزیابی مدرسان ترجمه با بر گزاری چهار مصاحبه گروهی (focus group interview) با نمونه ای کیفی شامل دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی در دانشگاه های ایران بررسی گردید. یافته های حاصل از مصاحبه گروهی با دانشجویان مترجمی زبان انگلیسی و مصاحبه ها با مدرسان ترجمه بر طبق شیوه تحلیل داده های کیفی نظریه داده بنیاد (grounded theory) کدگذاری و مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های حاصل از تحلیل داده ها بدست آمده از مصاحبه های گروهی نشان داد که بر اساس پاسخ ها و اظهارات دانشجویان، رویکرد مدرسان ترجمه در اکثریت معیارهای ارزیابی با معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه که توسط نظریه پردازان ارزیابی کیفیت ترجمه ارائه و معرفی گردیده مطابقت می نماید. داده های حاصل از مصاحبه با مدرسان ترجمه دانشگاه ها نشان داد که میان مدرسان ترجمه در انتخاب رویکردهای ارزیابی کیفیت ترجمه شباهت و مشترکات بسیاری وجود دارد و تا خد زیادی با رویکرد و مدل های ارزیابی کیفیت ترجمه ارائه شده توسط نظریه پردازان ارزیابی ترجمه مطابقت می کند، و تنها تفاوت در میزان اهمیت معیار ارزیابی است، که بستگی به نوع دوره های مختلف آموزشی ترجمه و نوع متن و ژانر در ترجمه دارد. تحلیل و بررسی داده ها نشان داد که معیارهای ارزیابی کیفیت ترجمه که در این پژوهش به آنها اشاره گردید تا اندازه ایی معیارهای عینی و مشخصی هستند که می توانند مورد استفاده دانشجویان بخصوص مدرسان ترجمه کم تجربه تر ترجمه قرار گیرد.

investigating the relationship between ambiguity tolerance and willingness to translate of iranian prospective english translators: an sem revalidation study
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام رضا علیه السلام - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1392
  شهرزاد حق شناس   مسعود خوش سلیقه

cognitive studies of translation process have recently been awarded a great deal of attention. there exists a psychological angle to almost all translation activities. the present study, thus, deals with analysing the relationships between iranian prospective translators tolerance for ambiguity (ta) and their willingness to translate (wtt). the research was conducted as a mixed methods study, dealing with the qualitative phase as the initial step and moderating focus-group interviews to prepare a rich poll of ambiguity tolerance related items. the following step dealt with revalidating a culturally adapted ambiguity tolerance questionnaire by employing exploratory factor analysis and structural equation modelling. a willingness to translate questionnaire was administered to the participants. pearson-product moment correlation was used to check if there is a direct and significant relationship between translators tolerance for ambiguity and their willingness to translate. the results indicated that, there is a significant and positive correlation between the two variables. age and gender differences were also examined in relation to at and wtt. the statistics did not show a significant difference in at levels of female and male respondents, while females proved to have higher levels of wtt, comparing to men. no significant correlation was indicated between participants wtt and their age, while older participants represented lower at level.

ترجمه کتاب چرخش هایی در مطالعات ترجمه: الگوهای جدید یا دیدگاه های متفاوت؟، نویسنده: ماری اسنل-هورنبی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  زهرا علیشاهی   خلیل قاضی زاده

چه چرخش های جدیدی در مطالعات ترجمه اتفاق افتاده است؟ ماری اسنل- هورنبی، استاد مطالعات ترجمه در دانشگاه وین اتریش و رئیس سابق جامعه مطالعات ترجمه اروپا، در کتاب چرخش هایی در مطالعات ترجمه قصد دارد با ارائه ارزیابی نقادانه ای از پیشرفت های اخیر در این رشته نوپا، به این سوال پاسخ دهد. درواقع این کتاب منبع خوبی برای درک سریع تاریخچه چرخش های مطالعات ترجمه به عنوان یک رشته مستقل است. در ترجمه این کتاب تلاش شده که تا حد امکان از جملات روان و قابل درک و به طور کلی ترجمه ارتباطی استفاده شود تا مخاطبین بتوانند به راحتی با متن ترجمه ارتباط برقرار کرده و نظریات و اصول مورد نظر نویسنده را درک کنند. امید است که این تلاش ها بتواند قدمی هرچند کوچک در راستای ارتقاء رشته مطالعات ترجمه در کشور عزیزمان باشد.

ارزیابی کیفی وضعیت اجرای دوره کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1392
  مهدیه تربتی نژاد   مسعود خوش سلیقه

در پژوهش حاضر به بررسی دیدگاه های(رضایت و نارضایتی) دانشجویان فارغ التحصیل رشته کارشناسی ارشد مترجمی زبان انگلیسی به منظوز کشف نقاط ضعف و قوت برنامه در دانشگاههای ایران پرداخته شده است. این پژوهش شامل دو فاز تحقیق می باشد، فاز اول: که با استفاده از مصاحبه های باز پاسخ و بسته پاسخ از 20 دانشجوی فارغ التحصیل و یا دانشجویانی که حداقل واحدهای تئوری خود را به اتمام رسانیده باشند، انجام گرفته است. فاز دوم: که از طریق مصاحبه های باز پاسخ و بسته پاسخ از 8 استاد برجسته که در این رشته تدریس می نمایند انجام گرفته است. در نهایت، تحلیل داده ها از طریق مدل ارزیابی سیپ که شمال بعد زمینه، درونداد، فرآیند و فرآورده می باشد صورت گرفته که توسط استافل بیم در سال 1971 میلادی برای ارزیابی دیدگاه های دانشجویان و مدرسان بکار می برده است. نتایج تحقیق نشان داد که این برنامه تا حدودی به اهدافش نزدیک بوده است. همچنین، نتایج حاکی از آن بود که با ایجاد برخی تغییرات در این برنامه تحصیلی، به بهبود آن کمک خواهد شد. حوزه هایی که دانشجویان ابراز نارضایتی کردندشمال عنوان یا نام رشته، برخی دروسی که اکنون تدریس می شوند، عدم آگاهی کافی دانشجویان درباره ی این رشته قبل از ورود به این مقطع، نبود ضمانت شغلی پس از فارغ التحصیلی و در نهایت عدم رصایت از اساتید راهنما در راهنمایی و تکمیل پایان نامه.

ترجمه بخشی از کتاب translation as a profession (حرفه ترجمه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  محمد یزدانی   خلیل قاضی زاده

دانیل گوداک در این کتاب فوق العاده خواندنی درباره دومین حرفه در جهان آشکارا سخن می گوید و معتقد است که گرچه گاهی اوقات بیان واقعیت زیان آور است، اما در عین حال چشم انداز روشن و امیدوارکننده ای از حرفه ترجمه را ترسیم می نماید. مزیت و برتری اصلی کتاب در کامل بودنش است. گوداک دید عمیقی از حرفه ترجمه را ارائه می دهد که برای تشویق مترجمان و همچنین برای مترجمان واقعی که درباره شغل شان تجدیدنظر و تفکر می کنند خیلی مفید است. این کتاب به عنوان یک راهنما خطوط کلی فوق العاده ای از حرفه ترجمه را به خصوص برای مترجمان تازه کار پیشنهاد می نماید.

ترجمه کتاب "گفتمان سیاسی، رسانه و ترجمه"
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  افشین احمدی   خلیل قاضی زاده

این پایان نامه، ترجمه کتاب "گفتمان سیاسی، رسانه و ترجمه" اثر کریستینا شافنر و سوزان بسنت می باشد.این کتاب محصول سال 2010 انتشارات کمبریج است و حاوی 10 مقاله، یک مقدمه و یک پیوست می باشد.

investigating the translation expectancy norms of iranian college student readership in terms of english fiction in persian
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  سعیده بیژنی   مسعود خوش سلیقه

مفهوم هنجار برای اولین بار توسط دانشمندی به نام گیدون توری در اواخر دهه 70 مطرح شد. هنجارها توسط محققان مختلفی طبقه بندی شده اند؛ نوع هنجاری که در این تحقیق مورد بحث است "هنجار انتظارات" است. مطالعات ترجمه یک رشته ی نوپا و مستقل است که هنوز به رشد کامل خود نرسیده و بسیاری از شاخه های آن نیاز به پژوهش دارند. یکی ازاین حوزه ها که نیاز به پژوهش دارند، هنجارهای ترجمه هستند به ویژه هنجارهای انتظارات که تاکنون مورد پژوهش قرار نگرفته اند. بنابراین هدف از این پژوهش، شناسایی هنجارهای انتظارات در بین دانشجویان ایرانی بعنوان جامعه بزرگی از خوانندگان ترجمه داستانهای خارجی است. در این پایان نامه قرار است که به چند سوال مربوط به هنجارهای انتظارات جواب داده شود؛ سوالاتی در ارتباط با انتظارات دانشجویان ایرانی از یک ترجمه و اینکه آیا تفاوت مهمی بین انتظارات زن ومرد وجود دارد. فرض بر اینست که اگر مترجمان، انتظارات خوانندگان زبان مقصد را بدانند- که این انتظارات ریشه در فرهنگ و تاریخ آنها دارند- این می تواند به آنها در بهبود ترجمه کمک کند و منجر به پذیرش بهتر خوانندگان و در نتیجه موفقیت بیشتر ترجمه شود. کل فرآیند پژوهش به دو مرحله تقسیم شده است. در مرحله اول تحقیق، داده های کیفی جمع آوری و تحلیل شدند تا مجموعه اطلاعات لازم برای تهیه پرسشنامه گردآوری شود و بر طبق آن سوالات پرسشنامه انتخاب شد و به عنوان ابزار پژوهش مورد استفاده قرار گرفت. نتایج این مرحله از تحقیق همچنین بینش کیفی غنی و عمیقی به موضوع داد. در مرحله دوم تحقیق، داده های کمی جمع آوری شد و به منظور ارائه پاسخ به سوالات پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یک پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات از دانشجویان طراحی شد. داده ها مورد تحلیل قرار گرفت و انتظارات مشخص شد. در نهایت از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد تا، به منظور درک بهتری از دیدگاههای پاسخ دهندگان، 48آیتم پرسشنامه به تعداد محدودتری خلاصه شوند.

ترجمه بخشی از کتاب "critical readings in translation studies"
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  فرزانه بیچرانلوئی   مسعود خوش سلیقه

چکیده در دنیای پیچیده ی امروز، تغییرات زیادی در زندگی بشری در حال وقوع اند و شاهد رقابت های بسیار فشرده ی جوامع در دستیابی به فناوری برتر و قدرت بیشترهستیم. به نظر می رسد که فرد وجامعه مجبورند به طریقی در وضعیت خویش دگرگونی ایجاد کنند تا از قافله ی علم، فناوری، و پیشرفت عقب نمانند. رشته مطالعات ترجمه نیز از این قاعده مستثنا نیست. علی رغم وسعت روز افزون پژوهش در این حوزه و میان رشته ای بودن مطالعات ترجمه، دانشجویان و دانش آموختگان مترجمی زبان های مختلف در ایران در دوره های کارشناسی، کارشناسی ارشد، و حتی دکترا آن طور که باید و شاید به منابع مختلف به زبان فارسی دسترسی ندارند. این کتاب علاوه بر فراهم نمودن مقالات به روز جهانی در این حوزه، با نگرش جدید و خلاقانه ای به این رشته پرداخته است. هدف مترجم ارائه ترجمه ای روان و دقیق از این کتاب است که مورد استفاده مترجمان دیگر زبان-ها و احیاناً بدون تحصیلات دانشگاهی در این رشته، قرار گیرد. ترجمه این کتاب می تواند برای دانشجویانی که در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در رشته مطالعات ترجمه زبان های مختلف در تعامل به فارسی تحصیل می-کنند مفید فایده واقع گردد و آنها را در شناخت و فعالیت های علمی هر چه بیشتر در این حوزه یاری دهد. در تاریخ مطالعات ترجمه عمدتاً به انواع ترجمه و روش های آن پرداخته شده است و تا حدودی امروزه نیز چنین است. لیکن در این کتاب علاوه بر شناسایی آن دسته از روش های ترجمه که می توانند مفید و ارزشمند باشند سعی داریم تا حد امکان این حوزه را در جهت دیگری غیر از انواع و روش های ترجمه پیش ببریم. در مجموع این کتاب به طور صریح یا ضمنی بیانگر این مطلب است که رفتارهای انسان بسیار پیچیده و متغیر است و نمی توان آنها را به طور مشخص در دسته هایی با ویژگی های متنی و غیر متنی متفاوت جای داد. رشته مطالعات ترجمه پیشرفت زیادی داشته است تا آنجا که امروزه می توان با اطمینان، فراتر از تأیید نظریه های بنیادین (نظریه های دو یا چندگانه)، تکرار تاریخ و تبلیغ رشته خود گام برداشت. اکنون می توان با حفظ دستاوردهای پیشین، تحقیقات جدید و خلاقانه ای را آغاز نمود که لزوماً مستلزم نظریه های پیشین و تکراری نیستند. باید به فراتر از اینها بیاندیشیم. بنابراین هدف از این کتاب آینده نگری است و نه تکرار تاریخ و گذشته این رشته. مطالب گردآوری شده در این کتاب نیز برای تکرار و تائید دستاوردهای پیشین نمی باشند بلکه به ما کمک می کنند تا مطلب جدیدی در این حوزه کشف کنیم. باید به سوی آینده نشانه رفت و مفاهیم و روش های نظری نوینی را معرفی کرد. همچنین از ایده ها و نگرش های دیگری فراتر از این دنیای تحت سلطه انگلیسی ها بهره برد. با برخی از مطالب قبلاً آشنا شده ایم، اما همان مطالب تکراری نیز با عناصر جدیدی ترکیب شده اند تا ایده هایی را معرفی کنند که به عقیده من برای پیشرفت این رشته خیلی اهمیت دارند. بدین منظور بیشتر بر مطالب انتقادی حاضر تأکید داریم که از بسیاری منابع از جمله کتب رشته مطالعات ترجمه گردآوری شده اند.

ترجمه کتاب "ترجمه و زبان"
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1392
  سیمین هیهات   خلیل قاضی زاده

ترجمه حاضر ترجمه کتاب "ترجمه و زبان" اثر پیتر فاوست می باشدکه در این کتاب ها قالب رایج این گونه می باشد که رویکردهای متفاوت موجود بیان شده، و با یکدیگر مقایسه می شوند و فضای مناسب برای ارزیابی آنها فراهم می گردد و در نتیجه نقاط ضعف و قوت هر رویکرد روشن می گردد. بنابراین با فائق آمدن بر نقاط ضعف و با در نظر گرفتن نقاط قوت محققان می توانند سبب پیشرفت این حوزه شوند. علاوه بر این معمولا در این مجموعه کتاب ها فضای مناسب برای معرفی گونه های خاص ترجمه عملی فراهم می شود، بنابراین محققان و دانشجویان این رشته آگاهی جامعی نسبت به کارهای انجام شده در این حوزه در داخل و خارج کشورشان کسب می کنند. یکی از ویژگی های بارز این کتاب در این است که نویسنده علاوه بر زبان انگلیسی مثال هایی از زبان روسی، آلمانی، فرانسوی و اسپانیایی را نیز به زبان اصلی مطرح کرده است که طیف گسترده مثال ها و نوع نگاه نویسنده به آنها بستری مناسب برای تمام دانشجویان این رشته در تمامی مقاطع و سطوح علمی فراهم می کند. این کتاب رابطه قهر و آشتی میان مطالعات ترجمه و زبانشناسی را مورد بررسی قرار داده است که نویسنده هردو طرف قضیه را مورد ارزیابی قرار داده است. وی هم به اقدامات و خدمات زبانشناسان در حوزه مطالعات ترجمه پرداخته و هم به محدودیت های بسیاری از رویکردهای زبانشناختی به ترجمه اشاره کرده است. وی توانسته با استفاده از صراحت گفتار و ذوق سرشار طبقه بندی های موجود در روش های ترجمه را بیان کند و به مسائل سنتی این حوزه همچون مسئله برقراری تعادل میان متن مبدا و متن مقصد در حین عمل ترجمه پرداخته است. از طرف دیگر علاوه بر مسائل قدیمی که از دیر باز در این حوزه مطرح بوده است وی به مطالعات و تحقیقات جدید در حوزه های زبانشناسی متن، جامعه شناسی زبان، منظور شناسی و روان شناسی زبان را توضیح داده و ارزیابی کرده است. کتاب حاضر، دیباچه ای بر مباحث موجود در رابطه با زبانشناسی و ترجمه محسوب می شود به همین جهت فضای کافی برای بحث درباره تمام نظریات ترجمه و زبانشناسی و تمام جنبه های آن وجود نداشت. از این دیدگاه نویسنده سعی کرده است تا تمام زمینه های مهم تر با جزئیات منطقی را که موضوعات اصلی را در برمی گیرند ارائه دهد و به بقیه موارد حداقل در حد اشاره ای بسنده شده است تا در صورت نیاز خواننده به بخش کتابنامه مراجعه کرده و در زمینه مورد علاقه خود مطالعات گسترده ای داشته باشد.

بررسی واژگان و نوواژگان مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در حوزه هوانوردی بازرگانی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  ثریا حسین پور طوسی   علی خزاعی فرید

تاکید بیش از حد فرهنگستان زبان و ادب فارسی بر استفاده از معادل های پیشنهادی برای واژگان علمی و فنی اگرچه با هدف تقویت زبان فارسی در حوزه علمی و فنی صورت می گیرد اما ممکن است در صورت نادرست بودن روش ساخت واژه ها نتیجه مطلوب به بار نیاید. این تحقیق که مطالعه ای کیفی و توصیفی است به بررسی این سوال می پردازد که آیا واژگان مصوب فرهنگستان در حوزه هواپیمایی بازرگانی، کاربردی است؟ در این پژوهش با استفاده از روش مصاحبه و توزیع پرسشنامه از کارکنان 7 شرکت هواپیمایی در خصوص 35 واژه مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی در حوزه هوانوردی بازرگانی نظرسنجی شده است. میزان پذیرش واژگان معادل از طریق محاسبه میانگین به کمک نرم افزار spssبا جمع آوری 100 پرسشنامه و 10 مصاحبه با شاغلان در صنعت، که واژگان منتخب را از سه منظر: رسایی و قابل درک بودن، خوش ساخت بودن و تلفظ آسان و اینکه واژه خارجی یا معادل فارسی ترجیح داده می شود، محاسبه شده است. نظرات کاربران در مورد ایراداتی که به برخی واژگان وارد است و پیشنهادهای آنان بیان شده و توضیح داده شده که تعدادی از واژگان پیشنهادی با اصول واژه سازی گروه واژه گزینی فرهنگستان مغایرتهایی دارد. نتایج پژوهش نشان می دهد از میان دو رویکرد ترجمه مفهومی و ترجمه تحت الفظی در ساخت واژگان؛ ترجمه مفهومی، واژگانی رساتر و خوش ساخت تر به وجود آورده است حال آنکه که ترجمه تحت الفظی، واژگانی نارسا و نامفهوم ایجاد کرده است.با بررسی پاسخهای ارائه شده واژگان مصوب به سه گروه تقسیم شده اند:واژگانی با کمترین میزان رسایی و خوش ساخت بودن، واژگانی با بیشترین میزان رسایی و خوش ساخت بودن و واژگانی که در مرز بین این دو نوع واژه قرار دارند و اگرچه مورد پذیرش کامل قرار نگرفته اند اما با آنها مخالفت نیز نشده و گمان میرود این قابلیت را دارند که به مرور زمان مورد کاربری واقع شوند.گر چه نتایج پرسشنامه ها نشان میدهد که کاربران به طور کلی واژه خارجی را بر معادل پیشنهادی ترجیح داده اند.

ترجمه کتاب ساخت فرهنگ نوشته سوزان بسنت و اندره لفور
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  هانیه حشمتی مقدم   خلیل قاضی زاده

در کتاب ساخت فرهنگ ها، به ضرورت حرکت از حوزه مطالعات فرهنگی به سمت مطالعات ترجمه اشاره می شود و استراتژی های جدید جمع آوری شده از تاریخ ترجمه، مانند آنچه ما درگفته های لفور در مورد ترجمه aeneid یا عقاید بسنت در مورد ترجمه های inferno می بینیم، نه تنها به مترجمان بینش بیشتری درباره عمل ترجمه می دهد، بلکه به منتقدان مطالعات فرهنگی نیز دیدگاه جدیدی نسبت به دستکاری فرهنگی ارائه می دهد. با این دیدگاه مترجمان قدرت بیشتری پیدا می کنند و به نظریه پردازان نیز این امکان داده می شود که مشاهده بهتری از روند واسطه بین فرهنگ ها و یا انتخاب واژه ها، فرم ها، تفاوت های ظریف فرهنگی، و معنا در فرهنگ های مربوطه خود را داشته باشند. همانطور که بسنت و لفور در ساخت فرهنگ ها استدلال می کنند، مطالعات ترجمه بررسی تعامل فرهنگی است، و در نتیجه صاحبنظران مطالعات فرهنگی، نظریه پردازان ادبی، انسان شناسان، قوم شناسان، روانشناسان، و فلاسفه زبان و همه کسانی که علاقه مند به فرآیندهای اجتماعی چند فرهنگی هستند،می توانند این کتاب را مورد مطالعه و بررسی قرار دهند. ساخت فرهنگ ها نوشته بسنت و لفور بر اساس یک سری از متون است که نقطه عطفی در تاریخ را نشان می دهند. این دو شاید بیش از محققان دیگر در این زمینه، سبب قرار گرفتن مطالعات ترجمه بر روی نقشه علمی شدند. آنها در سال 1976 درکنفرانس تاریخی در لون (لووین) بلژیک شرکت کردند، کنفرانسی که بیشتر متخصصان موافق با آنها در زمینه مطالعات ترجمه شرکت داشتند. در مجموعه ای از مقالات این کنفرانس تحت عنوان ادبیات و ترجمه (هولمز و همکاران، 1978)، مقاله لفور با عنوان"ترجمه عبارتست ازمرکز رشد دانش ادبی"، مطرح شد که در مورد زبانشناسی،ادبیات ،عوامل فرهنگی درمطالعات ترجمه و موضوعاتی بودکه بیشتر در مقاله هایی که منتخبات نظم و نثر اند به چشم می خورد کتاب ساخت فرهنگ در ترجمه مجموعه ای از مقالات است که توسط خانم بسنت جمع آوری شده است. این مقالات به تازه ترین تحولات در تئوری،مطالعات فرهنگی،مطالعات ترجمه ای(که محققان ترجمه آن را مطالعات توصیفی نام گذاری کردند)و آموزش ترجمه می پردازد. سوزان بسنت و اندره لفور همچنان مزرهای زمینه مطالعات ترجمه را گسترش می دهند. این کتاب فقط مجموعه ای از مقالات و مذاکرات کنفرانس های انجام شده قبلی ویامقالاتی که در مجلات منتشر شده اند نیست بلکه ارائه ای جدید و منتشر نشده ای است که در قالب کار جدید این دو نفر در طی سمینارهای برنامه تحصیلی در مرکز مطالعات فرهنگی بریتانیا در دانشگاه وارویک صورت گرفته است و اساسا تجدید نظر و اصلاح در مقالات منتشر شده قبلی است.

جنسیت در ترجمه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1393
  سیده مرجان مقیمی   خلیل قاضی زاده

شری سایمون، دراین کتاب 186 صفحه ای شامل 5 فصل، تعداد زیادی از زنان با نفوذ را نام می برد که مترجم نیز بوده اند و از این قابلیت خود برای تعامل فعالانه با محیط فرهنگی خود و خارج سود برده اند. سایمون برجسته ترین مترجم زن تا عصر حاضر را سوازن جیل لوین می داند. سایمون بر "چرخش فرهنگی" (cultural turn) در ترجمه تاکید می کند. او بر این باور است که مطالعات فرهنگی، سبب درک پیچیدگی های مبحث جنسیت و فرهنگ در ترجمه شده است. نیز او جنسیت و مطالعات فرهنگی را به پیشرفت هایی در حوزه ی پسا استعماری ربط می دهد. سایمون صراحتا اعلام می کند که هدف از انتشار کتابش شکل دهی گسترده ترین شبکه حول مسائل جنسیت و ترجمه است که از طریق جنسیت، مطالعات ترجمه را به چارچوب مطالعات فرهنگی نزدیک کند و این مساله، زیر سوال بردن نظریه های زبان شناسی ترجمه را ایجاب می کند.این کتاب دارای دو خاستگاه مختلف است. یکی از آن ها به سال های اخیر برمی گردد و حاصل درک اهمیت سیاست های هویتی در ترجمه و لزوم تحقیقات بیشتر در این زمینه است. طیف وسیعی از موضوعات وجود دارند که باید مورد بررسی قرار گیرند و برای این کار باید زودتر اقدام می شد. خاستگاه دیگر به ده سال گذشته بازمی گردد و داستان دیگری دارد. این موضوع به زمانی مربوط می شود که ایده ترجمه فمینیستی (ترجمه با توجه به حفظ حقوق زنان) برای اولین بار در بافت اختصاصی گفتگوی فرهنگی کانادایی شکل گرفت. شری سایمون می گوید که انگیزه اصلی نوشتن چنین کتابی حاصل مباحث مطرح شده در میزگردی درباره "بوطیقای حقوق زنان" بود که با همکاری وی در سال 1986 برای کنفرانسی راجع به ترجمه ادبی سازماندهی شد. شکل گیری این میزگرد کار سختی نبود: زوزانه دلوبینیئر هاروود، باربارا گودار و کتی مزی متونی نوآورانه در خصوص ترجمه به عنوان فعالیتی فمینیستی نوشتند. آن ها همگی منتقدانی فعال و مترجمان آثار فمینیستی پیشگام در کبک بودند. اما درست زمانی که بحث هایشان رو به اتمام بود، متوجه مساله جدیدی شدند. این مساله، شکل گیری ترجمه فمینیستی کانادایی بود. اگرچه مباحث این کتاب فراتر از تجربه کاناداست و موضوعات وسیع تری را در زمینه جنسیت در ترجمه مطرح می کند، اما خط فکری آن تحت تاثیر همان بافت اولیه است. ترجمه را نوعی تعامل و درگیر شدن با ادبیات یا عمل گرایی ادبی دانسته اند. نکته مورد تاکید، نحوه خدمت مترجمان به مباحث فرهنگی و خلق راه های جدید برای ارتباط فرهنگی است. مترجمان در انتقال مسائل فرهنگی و جاودانه ساختن یا زیر سوال بردن ارزش هایی که فرهنگ ادبی ما را حفظ می کنند نقش موثری دارند.چالش اصلی نوشتن این کتاب از نظر نویسنده آغاز فرآیند دورگه شدن نظام مندی است که من آن را ضروری می دانم. این کتاب می تواند افراد غیر مترجم را متقاعد نماید که ترجمه درگیر موضوعاتی فراتر از اصطلاحات تخصصی و فنی است و همچنین نظریه پردازان ترجمه را از طیف وسیع موضوعاتی که جنسیت ارائه می کند آگاه می سازد. موضوع ترجمه و جنسیت در کنار هم چارچوب جالبی را ارائه می دهد که از طریق آن می توان موضوع هویت در زبان را مورد بررسی قرار داد.

ترجمه کتاب ترجمه،زبانشناسی،فرهنگ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  لعیا بنی عامری   خلیل قاضی زاده

در این کتاب الگوهای رایج زبان شناسی مطرح می شوند که میتوان به فرضیه جبر زبانی سوسور و نسبیت زبانی ساپیر- ورف اشاره کرد.روش های ترجمه ای وینه و داربلنه مطرح می شوندو بین زبان فرانسه و انگلیسی با استفاده از مثال ها مقایسه ای انجام می شود.

ترجمه کتاب "بافت در ترجمه" نوشته یوجین نایدا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده زبانهای خارجی 1393
  حمید بروزی   خلیل قاضی زاده

در این کتاب که جزو آخرین آثار نویسنده محسوب می گردد نویسنده مبحث بسیار مهمی به نام بافت و نقش آن در کیفیت و صحت ترجمه را مورد بحث و بررسی قرار می دهد.کتاب شامل هفت بخش می باشد بخش نخست این کتاب به منزله مقدمه ای برای کتاب می باشد که با این پرسش دیرینه آغاز می گردد:" ترجمه چیست؟ " گرچه ممکن است این پرسش به ظاهر ساده به نظر برسد اما واقعیت این است که نظریه پردازان حوزه ترجمه و نیز مترجمان هرگز بر سر این مسئله به اتفاق نظر نرسیده اند.نایدا در این کتاب تلاش می کند تا این سوال را به صورتی نظام مند پاسخ دهد بنابراین چهار بخش بعدی کتاب را به تبیین اصول بنیادی ترجمه اختصاص می دهد.در بخش دوم کتاب نایدا آگاهی عمیق خود را از رابطه بین فرهنگ و زبان به نمایش می گذارد.بخش سوم کتاب درباره ترجمه واژه ها در بافت می باشد. در فصل چهارم کتاب روابط دستوری بین واژه ها بررسی می گردد. بخش پنجم کتاب بر ساختارها و انواع گفتمان ها تمرکز دارد و بررسی می کند که چگونه این موارد فرایند ترجمه یک متن را در تمام سطوح تحت تأثیر خود قرار می دهند.در بخش ششم کتاب نایدا مقدمه ای بسیار خلاصه درباره روش های مختلف ترجمه ارائه می دهد.بخش هفتم بخش پایانی و تکمیلی این کتاب می باشد که در این بخش نابدا مقدمه ای را در خصوص سه طبقه بندی اصلی نظریه های ترجمه ارائه می دهد و آن ها را بر مبنای لغت شناسی ، زبان شناسی و نشانه شناسی اجتماعی تقسیم بندی می کند.

ترجمه کتاب مبانی نشانه شناسی اثر دنیل چندلر
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  یوسف غیور   خلیل قاضی زاده

به طورکلی هدف و مقصود نشانه شناسی، مطالعه نظام های نشانه ای مانند زبان ها، رمزها، نمادها، نشانه های علامتی و مواردی ازاین دست است ... نشانه شناسی یکی از بهترین روش های کارآمدی است که با ایجاد معنی و با «فرایند معنی دار شدن» سروکار دارد. این رویکرد فکری به قلمرو رشته مطالعات ترجمه واردشده است. در نشانه شناسی ما با مفاهیمی چون نشانه، دال، مدلول، متن، بینامتنیت، نماد، نمایه، تصویر، بافت، رمز، رمزگذاری و رمزگشایی و غیره برخورد می کنیم. محققان رشته مطالعات ترجمه بی شک از این مفاهیم در واکاوی های خود بهره می برند.علم نشانه شناسی نمی تواند فقط در انحصار نشانه شناسان قرار گیرد و ارتباط دو رشته بینارشته ای نشانه شناسی و مطالعات ترجمه غیرقابل انکار و درهم آمیخته اند و در کنار هم رازگشای بسیاری از مفاهیم در علوم مختلف دیگر خواهند بود.

بررسی انگیزه ها و اهداف دانشجویان از تحصیل در کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  داریوش فداکار   محمد رضا هاشمی

انگیزه عاملی است که باعث می شود فردی کاری را آغاز کند آن را ادامه دهد و به پایان رساند. در انتخاب رشته عامل انگیزه و علاقه عاملی بسیار مهم می باشد، افراد مختلف ممکن است با اهداف مختلف رشته خود را انتخاب کنند. تحقیق حاضر تلاش کرده است تا انگیزه ها و اهداف دانشجویان از تحصیل در کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی را شناسایی کند و نقش اساتید در میزان انگیزه دانشجویان را نیز مورد بررسی قرار دهد. برای جمع آوری داده از مصاحبه حضوری با اساتید، مصاحبه گروهی با دانشجویان و همچنین پرسشنامه استفاده شد. افراد شرکت کننده در مصاحبه ها شامل تعداد پنجاه و هفت دانشجوی کارشناسی دو دانشگاه در شهر مشهد و ده تن از اساتید رشته مترجمی زبان انگلیسی در سه دانشگاه فردوسی مشهد، علامه طباطبایی تهران و شهید باهنر کرمان بودند. یافته های تحقیق نشان می دهد دانشجویان با انگیزه هایی مانند: علاقه به ترجمه، علاقه به یادگیری زبان انگلیسی، وجود بازار کار مناسب، علاقه به ارتباط برقرار کردن با انگلیسی زبان ها، وجهه اجتماعی رشته، گستردگی بیشتر رشته ترجمه نسبت به ادبیات انگلیسی، توصیه خانواده و اقوام و عدم قبولی در رشته مورد نظر، مترجمی زبان انگلیسی را انتخاب می کنند. اهداف دانشجویان برای دوران بعد از فارغ التحصیلی عبارت بود از: کار در وزارت امور خارجه، تدریس در آموزشگا های زبان، فعالیت در رسانه، راهنمای تور شدن و فعالیت در حوزه ترجمه. بررسی نقش اساتید در میزان انگیزه دانشجویان نشان داد که علم و دانش به روز استاد، شیوه تدریس، علاقه مندی استاد به درس و اخلاق و رفتار وی از عوامل موثر در انگیزه و علاقه دانشجویان بود. در این تحقیق عوامل موثر بر احتمال ورود به رشته مترجمی از طریق مدل اقتصاد سنجی پروبیت مورد بررسی قرار گرفت که نتایج نشان از تاثیر مثبت متغیرهای علاقه به رشته مورد نظر، وجود بازار مناسب کار، منزلت اجتماعی و باکلاس بودن رشته، تأثیر اخلاق و رفتار استاد بر علاقهمندی به این رشته دارد.

بررسی گرایش های فرهنگی دانشجویان مترجمی زبان انگلیسی ایرانی در رابطه با سن، جنسیت، و کیفیت ترجمه آنها
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات 1393
  فاطمه سالمی   مسعود خوش سلیقه

مطالعلت ترجمه یک رشته نوپا است که به رشد کامل خود نرسیده است. این رشته نوپا شاخه های بسیاری دارد که نیازمند تحقیق و پژوهش است. یکی از این حوزه های روانشناسی که نیازمند پژوهش های بیشتری می باشد مربوط به گرایش های فرهنگی مترجمان می باشد. هدف از این تحقیق تهیه پرسش نامه ای است که بتوان بوسیله آن گرایش های فرهنگی دانشجویان ایرانی مترجمی زبان انگلیسی را سنجید. علاوه بر این در این تحقیق رابطه میان گرایش های فرهنگی دانشجویان ایرانی مترجمی زبان انگلیسی و سن و جنسیت وکیفیت ترجمه این دانشجویان مورد بررسی قرار می گیرد. در نهایت میان گرایش های فرهنگی دانشجویان ایرانی مترجمی زبان انگلیسی وگرایش های فرهنگی مترجمان حرفه ای انگلیسی به فارسی قیاس صورت میگیرد. درتحقیق حاضر از روش ترکیبی استفاده می شود. روش ترکیبی هم در سطح جمع آوری داده ها و هم در سطح تحلیل داده ها هر دو مدل تحقیق کمی و کیفی را شامل می شود. دربخش اول مرحله اول تحقیق، داده های کیفی جمع آوری و تحلیل شدند تا مجموعه اطللاعات لازم برای تهیه پرسشنامه گردآوری شود و بر طبق آن سوالات پرسشنامه انتخاب شده و به عنوان ابزار پژوهش مورد استفاده قرار گیرد. نتایج بخش دوم این مرحله از تحقیق که شامل مصاحبه با مترجمان حرفه ای می باشد نشان دهنده گرایش های فرهنگی مترجمان حرفه ای انگلیسی به فارسی می باشد. در مرحله دوم تحقیق، داده های کمی جمع آوری شد و به منظور ارائه پاسخ به سوالات پژوهش مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یک پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات از دانشجویان طراحی شد. داده ها مورد تحلیل قرار گرفت و گرایش های فرهنگی مشخص شد. در نهایت از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد تا به منظور درک بهتری از دیدگاههای پاسخ دهندگان 53آیتم پرسشنامه به تعداد محدودتری از فاکتورها خلاصه شدند که عبارتند از: هویت ملی، میراث فرهنگی، سنت گرایی محلی، جمع گرایی، تعلقات اجتماعی. در نهایت با استفاده از روش های آماری مشخص شد رابطه خاصی میان گرایش های فرهنگی دانشجویان ایرانی مترجمی زبان انگلیسی، کیفت ترجمه، سن، و جنسیت آنها وجود ندارد. در نهایت با مقایسه گرایش های فرهنگی دانشجویان مترجمی زبان انگلیسی و مترجمان حرفه ای این نتیجه حاصل شد که گرایش های فرهنگی هر دو گروه تا حدودی شبیه به هم است به جز در مواردی از قبیل جمع گرایی و تعلقات اجتماعی.

ضرورت بروزرسانی برنامه درسی دوره کارشناسی مترجمی زبان انگلیسی بر مبنای نیازهای بازار ترجمه در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  زهرا سالاری   علی خزاعی فرید

با پیشرفت علم و فن¬آوری، جهان امروز به سرعت در حال تغییر است. نیازها نیز مدام در حال تغییرند اما تدوین برنامه¬ ¬درسی کنونی رشته مترجمی زبان انگلیسی مربوط به سه دهه¬ قبل است، یعنی زمانی که نه اینترنت و نه هیچ یک از امکانات امروز وجود نداشته است. بدیهی است که نیازها متفاوت و در حال تغییرند و این مساله عملی نیست که مترجم را با توجه به نیازهای بازار روز آموزش داد ولی می¬توان آن¬ها را به گونه¬ای تربیت کرد که توانایی کلی ترجمه آن¬ها بالا باشد و بدانند که در موقعیت¬های مختلف چگونه باید عمل کنند. تربیت آن¬ها باید به گونه¬ای باشد که خودشان بتوانند نیازها را مرتفع کنند و خودشان را با این نیازهای متفاوت وفق دهند. پژوهش حاضر درصدد است تا نیازهای روز بازار ترجمه را مشخص و سپس با درنظرگرفتن این نیازها نواقص برنامه موجود را تعیین کند. به این منظور با بخشی از سازمان¬ها و فعالان بازار ترجمه شامل: دارالترجمه¬ها، ناشران، آژانس¬های مسافرتی، شعبه بین¬الملل بانک¬ها و همچنین افرادی که به صورت مستقیم با برنامه درسی موجود سروکار دارند شامل: اساتید و دانشجویان این رشته، مصاحبه صورت گرفت. سپس با استفاده از نظریه داده بنیاد نظرات این افراد تحلیل شد. با توجه به نظرات این اشخاص برخی نواقص و نقاط ضعف برنامه درسی دانشگاه¬ها مشخص شد. با توجه به اینکه در این پژوهش تنها با بخشی از سازمان¬ها و فعالان بازار ترجمه مصاحبه صورت گرفت، برای تعمیم دادن نتایج، مطالعه و بررسی نمونه¬های بیش¬تر توصیه می¬شود.

استرس در ترجمه های نوشتاری و دیداری در میان مترجمان خانم و آقا
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  حوریه باغی   مسعود خوش سلیقه

چکیده استرس می تواند هم اثر ترغیب کننده وهم اثر مخرب و ناتوان کننده بر عملکرد داشته باشد. ترجمه به دلیل همراهی با تصمیم گیری و محدودیت زمانی، فعالیتی پر تنش محسوب می شود . این تحقیق با روش تحقیق تلفیقی و مشارکت چهل دانشجوی زن ومرد ایرانی مترجمی زبان انگلیسی انجام شده است. شرکت کنندگان بند اول متنی فنی را نوشتاری و بند دوم را دیداری ترجمه کردند و تغییرات فشار خون و ضربان قلب آنها با یک دستگاه فشارسنج دیجیتالی قبل و در هنگام دو ترجمه نوشتاری و دیداری اندازه گیری شد. داده های به دست آمده از اندازه گیری ها با دو روش آزمون t وابسته و تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. نتایج نشان دادند که ترجمه دیداری پرتنش تر از ترجمه نوشتاری است و می تواند باعث افزایش معناداری در فشار خون و ضربان قلب شود. همچنین افزایش معناداری در ضربان قلب در هنگام ترجمه نوشتاری دیده شد. اگرچه تغییرات معنادار در فشار خون بالا شرکت کنندگان آقا و ضربان قلب شرکت کنندگان خانم در ترجمه نوشتاری مشاهده شد اما تفاوت معناداری در فشار خون بالا و پایین و ضربان قلب شرکت کنندگان خانم و آقا در هنگام ترجمه دیداری دیده نشد. این نتایج نشان داد که تفاوت پاسخ میان خانم ها و آقایان، در زمان استرس زیاد از میان می رود. داده های کیفی به دست آمده از سوالات بعد از اندازه گیری ها نشان داد که خصوصیات شخصیتی ممکن است بر احساس استرس در هنگام ترجمه تأثیر داشته باشند و همچنین ترجمه دیداری، ترجمه پر تنش تر میان دو نوع ترجمه معرفی شد.

بررسی وضعیّت کنونی ترجمه و نشر آثار ادبی کودکان از انگلیسی به فارسی در ایران ، گروه سنّی ب و ج
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  نوشین عرب تربتی   مسعود خوش سلیقه

چکیده فارسی با توجّه به اهمّیّت مخاطبین کتاب کودک در جامعه جوان ایران و نقش مهمّ کتاب در آموزش، سرگرمی و شکل گیری تفکّر نسل آینده، این ضرورت ایجاد می شود تا سیستمی که در پس ترجمه ادبیّات کودک به فارسی است، ارزیابی و تحلیل شود. هدف از این پژوهش بررسی وضعیّت کنونی ترجمه آثار ادبی کودکان در چارچوبی توصیفی است که معیارهای مترجمان، ناشران و مشتریان ادبیّات کودک، یعنی کودکان و والدین، مورد بررسی دقیق قرار گرفته است. با توجّه به اهمّیّت چندوجهی شدنِ جمع آوری و تحلیل داده ها، از سه شیوه مشاهده، مصاحبه حضوری و پرسشنامه استفاده گردید. مترجمان و ناشران حرفه ای کشور در مصاحبه ها شرکت نمودند و صد و بیست نفر از والدین و صد و بیست دانش آموز دبستانی دختر و پسر در پاسخ گویی به پرسشنامه ها شرکت نمودند. داده ها به دو روش کمّی و کیفی مورد تحلیل قرار گرفتند. در روش کمّی ار آمار توصیفی و در روش کیفی، تحلیل در چارچوب نظریه داده بنیاد انجام شد. از نتایج چنین به نظر می رسد که فزونی و تمایل به تولید ترجمه در مقایسه با تألیف دلایل متنوّعی دارد. مهم ترین دلیل عدم عضویت ایران در کپی رایت و هزینه ناچیز تولید ترجمه به دلیل حذف هزینه های تصویرگری و تألیف است. دلیل دیگر فراوانی نیروی تحصیل کرده و خوداشتغال در بخش ترجمه و دستمزدهای اندک است. و نهایتاً جذّابیّت و تنوع بازار جهانی کتاب در مقایسه با محصولات بومی است. طبیعی است که تعداد معدود نویسندگان در داخل کشور یارای برابری با گروهِ بزرگِ نویسندگانِ زبردست در سراسر دنیا را نداشته باشند. از آنجا که امروزه دسترسی به تازه های دنیای کتاب و آثار برگزیده جهانی از طریق شبکه های اینترنتی مقدور است، رقابت جدّی جهت پیش دستی در ترجمه آثار برگزیده جهان در سراسر کشور وجود دارد.

پژوهش اکتشافی توانش ها و زیرتوانش های مدرس ترجمه فارسی و انگلیسی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  یلدا رضایی دانش   مسعود خوش سلیقه

با توجه به نقش مهم مدرسان در فرآیند آموزش و یادگیری، برخورداری از توانش های خاص تاثیر بسزایی در تسهیل و تضمین موفقیت این دو فرآیند دارا می باشد. دراین میان تدریس ترجمه نیز از این قاعده مستثنی نبوده و مدرسان ترجمه می توانند با داشتن توانش های ویژه در تحقق این فرایندها به میزان قابل توجهی تاثیر بگذارند. اما از آنجایی که مطالعات ترجمه رشته ای نوپا است در بسیاری از حوزه های این رشته، مطالعات مبسوطی به خصوص در ایران صورت نگرفته است. هدف این تحقیق شناسایی توانش ها وزیرتوانش های مدرس ترجمه فارسی و انگلیسی از دیدگاه دانشجویان و اساتید رشته مترجمی و بررسی و مقایسه دیدگاههای مشترک و متفاوت این دو گروه در این خصوص درچارچوبی توصیفی و با رویکردی کیفی بود. شرکت کنندگان در تحقیق حاضر 95 نفراز دانشجویان کارشناسی ارشد و سال آخرکارشناسی مترجمی زبان انگلیسی و 13 نفر از مدرسان ترجمه دانشگاههای مشهد و تهران بودند. داده های حاصل از مصاحبه ها حضوری و گروهی به صورت مجزا با استفاده از نظریه داده بنیاد، کدگذاری و طبقه بندی و مورد تحلیل قرارگرفت و منجر به شناسایی توانش و زیرتوانش های مدرس ترجمه از دیدگاه دانشجویان و اساتید شد. توانش های تدریس ترجمه از دید دانشجویان شامل سه توانش دانش آموزشی، دانش محتوایی و توانش روانی ـ شخصیتی و از دیدگاه اساتید شامل سه توانش دانش آموزشی، دانش محتوایی و توانش ذهنی ـ شخصیتی بود. بر اساس نتایج بدست آمده درحالیکه دو توانش دانش محتوایی و دانش آموزشی در هر دو گروه دانشجویان واساتید دیدگاهی مشترک بود، توانش های روانی ـ شخصیتی در گروه دانشجویان و توانش ذهنی ـ شخصیتی درگروه مدرسان و زیرتوانش های مربوطه به هر یک از دو توانش وجه تمایز بین دیدگاههای این دو گروه بود. یافته های حاصل از این تحقیق می تواند در ایجاد و بهینه سازی کیفیت برنامه های آموزشی تربیت مدرس ترجمه در ایران مورد استفاده قرار گیرد.

investigating cda tendency and critical thinking abilities of iranian translation students in relation to their translation quality
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  رویا صادق پور   مسعود خوش سلیقه

امروزه مسئله ی اساسی در رویکرد های جدید زبانشناسی، ابعاد اجتماعی و ایدئولوژیک زبان تلقی می شود. گروه های مختلف اجتماعی، سیاسی و یا مذهبی از زبان به عنوان ابزاری برای دستیابی به اهداف درون گروهی خود استفاده می کنند (ون دایک، 2003). آنها معولا ایدئولوژی خود را صریحا ابراز نمی کنند بلکه آن را در غالب کلمات و ساختارهای زبانی پنهان نگه می دارند. تشخیص ایدئولوژی های پنهان در گفتمان نیازمند این موضوع است که بتوان فراتر از معنای زبانشناختی کلمات دانش کسب کرد. تفکر انتقادی توانایی است که می تواند به ارتقای مهارت تحلیل انتقادی گفتمان افراد کمک کند. این توانایی می تواند افراد را از همه ی تفسیرها و تعبیر های ممکن کلمات و جملات، استدلال های غلط و یا بازی های دیگر زبانی آگاه سازد. مترجم درروند ترجمه با ساختارهای مختلفی در گفتمان مبدا مواجه می شود که ممکن است بار ایدئولوژیک داشته باشند. اگر مترجم دانش و آگاهی کافی از اصول تفکر انتقادی داشته باشد و بتواند با رویکردی نقادانه به بررسی متن مبدا بپردازد تا ایدئولوژی های پنهان متن را تشخیص دهد، ترجمه ای با کیفیت بهتر ارائه خواهد داد. پژوهش حاضر با رویکردی کمی و کیفی رابطه ی بین توانایی تفکر انتقادی، توانایی تشخیص نشانه های ایدئولوژیک متن مبدا و کیفیت ترجمه را در دانشجویان رشته ی مترجمی دانشگاههای ایران مورد بحث و بررسی قرار می دهد. همچنین قابلیت پیش بینی کیفیت ترجمه ی دانشجویان رشته ی مترجمی بر اساس نمره ی آن ها در آزمون تفکر انتقادی ونمره ی آنها در آزمون سنجش میزان توجه به نشانه های ایدئولوژیک گفتمان بررسی می شود. از یافته ها ی این پژوهش می توان در برنامه های تربیت مترجم ویا برنامه ی درسی دانشگاهی دانشجویان رشته ی مترجمی استفاده کرد.

risk taking in english to persian translation process by novice iranian translators
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی 1393
  المیرا اصغری   مسعود خوش سلیقه

این پژوهش به بررسی ریسک پذیری مترجمان تازه کار در طی فرآیند ترجمه از زبان انگلیسی به فارسی می پردازد. پژوهش درباره مترجمان به عنوان اولین خواننده متن مبدا از اهمیت به سزایی برخوردار است. مترجمان تازه کار (و حرفه ای) در طی فرآیند ترجمه با مشکلات متعددی روبرو می شوند که باعث عدم اطمینان آنها از متن ترجمه شده می شود. با توجه به اینکه عدم اطمینان به انجام ریسک منتهی می شود، هدف این پژوهش بررسی کیفی مقوله ریسک پذیری در میان دانشجویان ایرانی رشته مترجمی در ترجمه از زبان انگلیسی به فارسی می باشد. این پژوهش بر آن است تا با بررسی شناختی نشان دهد که مترجمان تازه کار در چه مواقعی در طی فرآیند ترجمه ریسک انجام می دهند و نحوه مدیریت این ریسک چگونه است. برای نیل به این هدف، شش دانشجوی ایرانی مرد و زن از رشته مترجمی مقطع کارشناسی ارشد به ترجمه متنی تبلیغاتی و کوتاه پرداخته اند. با توجه به اهمیت چند وجهی کردن جمع آوری و تحلیل داده ها، در ابتدا مترجمان به ترجمه متن با استفاده از روش فکرگویی در طی فرآیند ترجمه پرداختند و تمامی اطلاعات صوتی و تصویری آنها ضبط شد. سپس مصاحیه ای حضوری انجام شد که بر اساس نکاتی بود که محقق در طی مشاهده مترجمان یادداشت کرده بود. تمامی داده ها بر اساس نظریه داده بنیاد در سه مرحله تحلیل شد و برای ارائه اطلاعات از توصیف آماری استفاده شد. نتایج کیفی و کمی این پژوهش از این رو دارای اهمیت است که بینش مفیدی را در اختیار معلم های ترجمه و طراحان دروس آموزشی ترجمه قرار می دهد و همچنین تجربه خوبی برای نسل آینده دانشجویان رشته مترجمی زبان انگلیسی در دانشگاه های ایران می باشد.

ترجمه کتاب هویت و جایگاه حرفه ای ترجمه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - پژوهشکده ادبیات 1393
  فرزانه حاج خلیلی   خلیل قاضی زاده

یکی از رویکرد های مهم و نوظهور در مطالعات ترجمه رویکرد جامعه شناسی ترجمه است.در این رویکرد مباحثی مانند رشد و شکل گیری اجتماعی مترجمین، رابطه بین آموزش و شرایط کار حرفه ای، ساخت اجتماعی سازمانهای حرفه ای و خط سیر زیستی مترجمین دنبال می شود. از این رو مقالات این مجموعه پیرامون رشد و شکل گیری اجتماعی مترجمین به عنوان گروهی حرفه ای هستند، مسئله ای که به تازگی در حوزه ترجمه مورد توجه قرار گرفته است. اگرچه استقبال از رویکردهای جامعه شناسی ترجمه رو به رشد است ولی تحقیقات نسبتاً کمی تا به امروز در مورد پیشینه اجتماعی مترجمین، تلاش این گروه خاص برای رسیدن به جایگاه مشخص و احساس مترجمین نسبت به خود و فرایند حرفه گرایی ترجمه انجام شده است. این مجموعه با جمع آوری تحقیقاتی از مناطق جغرافیایی مختلف، در سطح کلان به مسئله جایگاه حرفه ای ترجمه و در سطح خرد به جوانب مختلف هویت فعالان در این حوزه می پردازد و رابطه بین این دو مسئله را بررسی می کند.

ترجمه کتاب ترجمه،بازنویسی و دخل و تصرف در شهرت ادبی نویسنده : آندره لفور 1992
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1393
  مژده منصورزاده یامی   خلیل قاضی زاده

آنچه معمولا به ارزش ذاتی یک اثر ادبی اطلاق می شود، نسبت به آنچه تصور می شود ، نقش کمتری ایفا می کند.مسائلی همچون قدرت و ایدئولوژی در ارزشمند بودن یا بی ارزش شناخته شدن یک اثر مهم است. بر اساس لفور یک ادبیات می تواند به صورت سیستمی تحلیل شود.دو عامل می توانند سیستم ادبی را کنترل کنند.عامل اول درون سیستم قراردارند که منتقدان، ویرایش گران، معلمان و مترجمان اند. عامل دوم بیرون از سیستم قرار دارند و در این کتاب لفور آن را " حمایت" می نامد. این گونه معنا می شود که چیزی شبیه قدرت (افراد، نهادها) است که ممکن است به خوانش ، نگارش و بازنویسی ادبی کمک کند یا مانع آن شود. اگر بازنویس یا نویسنده خود را با سیستم تطبیق دهند، در چهارچوب معین شده جریانات عمل کنند،آثارشان پذیرفتنی خواهد بود. اما اگر سعی کنند با سیستم مخالفت کنند، خارج از محدوده جریانات عمل کنند، برای مثال با خوانش آثار ادبی به جز شیوه معمول، با نوشتن آثار ادبی به روشی که متفاوت از روش مورد قبول و تجویزشده در برهه ای از زمان و مکان خاص است یا با بازنویسی آثار ادبی به طریقی که با ایدئولوژی یا سبک ادبی غالب متناسب نباشد، آثارشان به سختی مورد قبول قرار می گیرد و حتی ممکن است اثری فاقد ارزش شناخته می شود. حمایت بیشتر در جنبه ایدئولوژی مداخله می کند، تا جنبه ادبی آن، و اینطور می توان گفت که حامی زمانی که جنبه ادبی درگیر باشد، قدرت را به متخصصان ادبی واگذار می کند. و خیلی در این مسائل ورود پیدا نمی کند. لفور دو نوع حمایت را در این کتاب معرفی می کند.حمایت تمایز دهنده و حمایت بی تفاوت. در سیستم هایی که حمایت تمایزدهنده نیست، تلاش های حامی در جهت نگهداشتن ثبات سیستم اجتماعی است، و تولید ادبی مورد قبول و ترویج یافته در یک سیستم اجتماعی در پیشبرد آن هدف کمک می کند.یک نوع ادبیات وجود دارد وادبیات اگر هم باشد، "مخالف" نامیده می شود و به محض اینکه نوشته شود مشکلات زیادی برای انتشار دارد، یا اگر هم منتشر شود ادبیات سطح پایین یا عامه پسند خوانده می شود.اگر سیستمی حمایت تمایز دهنده باشد، موفقیت های مالی مستقل از عوامل ایدئولوژیکی است و شأن و مرتبه لزوماً به همراه ندارد. هرمترجم به فرهنگ و جامعه ای تعلق دارد و به هنگام ترجمه نمی تواند تاثیرات فرهنگی را در آن دخیل نکند. باورها و اعتقاداتی در او نهادینه شده اند که همواره هنگام بازنویسی با او هستند. بنابرین متن مبدأ می تواند جایگاه مختلفی از مرکز تا حاشیه در مقصد تجربه کند. یک متن که در فرهنگ خود در مرکز قرار دارد ممکن است هیچ گاه نتواند به همان جایگاه در فرهنگ دیگر برسد .لفور برای روشن شدن این مساله نقل قولی در ابتدای فصل یک آورده است. این نقل قول از نامه ای است که ادوارد فیتز جرالد اشعار عمر خیام را بازنویسی کرد. درحقیقت رباعیات فیتز جرالد یکی از تأثیرگذارترین بازنویسی ها است. از لحاظ ایدئولوژیکی ، فیتز جرالد زبان انگلیسی دوره ی ویکتوریا را بالاتر از زبان فارسی می دانست و بخاطر همین طرز تفکر بود که آنچنان متن را بازنویسی کرد که حتی تصور چنین کاری برای هومر و ویرجیل به ذهنش خطور نمی کرد. از لحاظ ادبی هم اشعار فارسی را شبیه جریان ادبی حاکم در زمان خودش ترجمه کرد. ممکن است بازنویس برای پایین کشاندن یک نویسنده به اثر منتشر شده نپردازد بلکه به زندگی شخصی او. در واقع گفتمان را به سطحی برساند که خیلی راحت در کنترل کسانی باشد که می خواهند فقط به مسائل حاشیه ای بپردازند: آرشیو شخصی این قدرت را می دهد تا زندگی شخصی نویسنده مثلا مادام دواستال را آنطور که دوست دارند بازنویسی کنند. تا امروز اکثر آثار انتقادی منتشر شده در مورد مادام دواستال بر زندگی شخصی اش تمرکز داشته اند تا کارهایش.تعداد قابل توجهی اظهارات در تعداد قابل توجهی صفحه در مورد مادام دواستال آمده که نتوانسته از سطح بدگویی های مغرضانه فراتر برود. از آنجایی که عموم خوانندگان با ادبیات در حال حاضر از طریق بازنویسی آشنا میشوند و نه نوشته اصلی، پس مطالعه بازنویسی ضروری است. در این کتاب تمرکز اصلی بر بارزترین نوع بازنویسی، مطالعه ادبیات ترجمه بوده است و بخش کوچکی به فرم های دیگر بازنویسی مثل تاریخ نویسی ، گزیده ادبی، نقد و ویرایش اختصاص دارد. چنین فرایندی حتی برای دیگر فرم های بازنویسی مثل اقتباس فیلم و تلویزیون صدق می کند. گرچه دراین کتاب به آن نپرداخته است. لفور به نقش سازنده ترجمه در رشد ادبیات یک جامعه اشاره می کند. یعنی با ترجمه می توان یک ژانر یا سبک ادبی جدید به فرهنگ دیگر معرفی کرد. وی به مشکلات وارد کردن ایده و سبک نو در فرهنگ مقصد اشاره دارد. او در مورد قصیده مثال می آورد. هیچ مترجمی نتوانسته قصیده را به شکل گویا البته با حفظ موجز بودن به غرب انتقال دهد. دلیل آن فقط مربوط به ضعف مترجم نمی گردد بلکه با تفاوت گسترده دنیای گفتمان ارتباط دارد. خوانندگان غربی پیش زمینه کمی از فرهنگ و زبان عربی دارند. مترجم باید خود چنین امکانی برای آنها فراهم کند . برای ایجاد آن موجز بودن متن از بین خواهد رفت. ترجمه همزمان می تواند مثبت عمل نکند. برای حفظ ایدئولوژی غالب مقصد ،نقش سرکوب گرایانه داشته باشد.لفور به خاطرات انه فرانک رجوع می کند. وی خاطراتش در زمان جنگ جهانی دوم می نویسد. پس از مرگ کتاب او به زبانهای مختلف ترجمه می شود که هر کدام به نحوی تحریف می شود تا بتواند درفرهنگ مقصد مورد قبول واقع شود. با این حال که هیچ سبک ادبی و ایدئولوژی پایدار و جاودانه نمی ماند. به نظر می رسد یک نوع خاصی از نقطه عطف تاریخی وجود دارد که ایدئولوژی و سبک ادبی یک زمان آنقدر جا به جا می شود که می تواند حتی آن دست باورهایی که قبلاً مردود اعلام شده بودند را دوباره بپذیرد. لفور گذشته فاکوان براک را با حال مقایسه می کند. واکنش ها در زمان حال نسبت به این نویسنده خیلی بهتر بوده است. عکس ان هم ممکن است. نویسنده ترجمه هومر را برای اثبات این نظریه می آورد. در مورد هومر می توان گفت ایلیاد در زمان خودش یکی از متون مرکزی در فرهنگ اروپا غربی بود. تاجایی که اگر شاعری می خواست مورد استقبال قرار گیرد باید به سبک حماسی می نوشت. اما درقرن هجده حماسه در فرانسه دیگر جایگاه مرکزی دوران رنسانس را نداشت. فرانسه خود به رشد فکری رسیده بود و نگاه تحقیر امیزی به هومر داشت.حتی مترجمان می بایست نوشته های هومر را تغییر می دادند تا بلکه بتواند مورد قبول واقع شود. بنابرین لفور بدین وسیله مطلق نبودن ایدئولوژی ها و سبک ادبی را اثبات می کند. لفور در پایان به نکته اشاره می کند که همیشه مترجمان مغرضانه در متون ادبی دخل و تصرف نمی کنند. بعضی اوقات چاره ای به جز این ندارند.وی در فصل آخر نمایش نامه مرگ دانتون اثر بوشنر و دو ویرایش از آن را می آورد. ویراستار برای اینکه مانع حمله سانسور شود، خود ویرایش انجام می دهد. اگر گوتسکو چنین ویرایشی برای نمایش نامه انجام نمی داد، قطعاً مرگ دانتون منتشر نمی شد و سرنوشت انتشار و پذیرش این نمایش نامه و دیگر آثار بوشنر کاملاً متفاوت می بود. همچنین فرانز متن مرگ دانتون را تغییر داد، نه به این خاطر که از خود متن راضی نباشد، بلکه متنی قابل اجرا تولید کند تا کمپانی های تئاتر را به اجرای نمایش نامه پس از دو تولید ناموفق ترغیب سازد.

ترجمه کتبی/شفاهی در زمان جنگ و تعارض
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  سپیده حسینی یزدی   خلیل قاضی زاده

در دنیای کنونی رابطه میان مترجم و تعارض از اهمیت ویژه‏ای برخوردار بوده و این مسئله توجه هرچه بیشتر دانشگاهیان را به خود جلب نموده است. کتاب حاضر مشتمل بر چندین مقاله است که حضور و مداخله مترجمین در تعارض‏های نظامی و ایدئولوژیک و بازنمایی این تعارض‏ها در ا‏دبیات داستانی را به تصویر می‏کشند. این مجموعه رویکردی میان‏رشته‏ای را اتخاذ نموده است و نویسندگان مقالات با بهره‏گیری از مطالعات رسانه‏، تاریخ‏نگاری، دانش ادبی و تجارب خود در زمینه ترجمه کتبی/شفاهی به بیان دیدگاه‏های متعددی پرداخته‏اند. وظایف مترجمین در میدان جنگ، حضور آنها در ادبیات داستانی، نقش آنها در بازنویسی و به‏خاطر سپردن تعارض و میانجی‏گری از موضوعات اصلی مورد بحث این کتاب هستند. نظریه‏های موجود درباره میانجی‏گری و بی‏طرفی، مسئولیت اخلاقی و ضروریات مربوط به آموزش مترجمین کتبی/شفاهی برای کارشناسان حوزه‏های ترجمه کتبی/شفاهی، رسانه و مطالعات بین‏فرهنگی و پسا استعمارگری جالب توجه خواهد بود. این مجموعه دارای هفت بخش است که هریک درون‏مایه‏ای خاص را به بحث می‏گذارند. هر بخش مشتمل بر چندین فصل است.

کاربرد ترجمه در یادگیری و آموزش انگلیسی بعنوان زبان خارجی: از دیدگاه زبان آموزان و مدرسان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1393
  محمد رسول ضرابی عجمی   محمدرضا هاشمی

پیوند ترجمه و آموزش زبان در ابتدا بسیار مستحکم بوده بگونه ای ترجمه نقشی اساسی در آموزش زبان ایفا می نموده است. کاستی های موجود در شیوه های اولیه به تدریج منجر به در حاشیه قرار گرفتن و در برحه از زمان حذف ترجمه از سیستم آموزش زبان شد. اما امروز شاهد بازگشت ترجمه به حوزه آموزش زبان در قالب نظریات نوین هستیم. مطالعه حاضر به بررسی دیدگاه زبان آموزان و مدرسان در خصوص استفاده از ترجمه در فرآیند آموزش می پردازد تا بدین ترتیب پذیرش آنها را نسبت به ورود مجدد ترجمه به آموزش زبان در سطح موسسات زبان بسنجد.

بررسی تحول رویکردهای ترجمه نمایشنامه در ایران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1394
  المیرا سلیمانی راد   علی خزاعی فرید

در ایران دیدگاههای مختلفی درمورد ترجم? نمایشنامه وجود دارد. برخی نگاه ادبی به نمایشنامه دارند و آن را با همان پیش فرض های متون ادبی روایی ترجمه می کنند. برخی دیگر نیز به دلیل ماهیت اجرایی نمایشنامه، سخن از زبان دراماتیک و اجرایی به میان می آورند. هرکدام از این دیدگاهها، منجر به استفاده از ساختارها و زبان خاصی در ترجمه می شود. در پژوهش حاضر سعی شده است تا تغییر و تحول زبانِ ترجم? نمایشنامه در ایران مورد بررسی قرار گیرد.بدین منظور، طبق نمونه گیری هدف مند، از هر دهه بین سالهای 125? تا 139? پنج نمایشنامه انتخاب شده و از حیث اینکه به عنوان متنی ادبی ترجمه شده‎اند یا با هدف اجرا، مورد ارزیابی قرار گرفته اند. نتایج نشان می دهد که تا دهه 5?، مترجمان غالبا نمایشنامه را به مثابه متنی ادبی و برای خواندن ترجمه می‎کردند و در نتیجه همان شیوه ای را که در ترجمه متون ادبی بکار می گرفتند در ترجمه نمایشنامه هم به‎کار می بردند که زبان ترجمه ها، زبانی ادیبانه، رسمی و غیر اجرایی است. غالب این مترجمان، مترجم ادبی بودند و نه افرادی از بدنه تئاتر و بنابراین درک صحیحی از ماهیت نمایشنامه و زبان نمایشی نداشته اند. به تدریج، افرادی از بدنه تئاتر، خود به ترجمه نمایشنامه برای اجرا دست می‎زنند، هرچند که اغلب این ترجمه‎ها امکان چاپ نیافته اند.

ترجمه برای کودکان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  مهناز خباز   خلیل قاضی زاده

این کتاب یکی از مهم ترین آثاراویتینن است. این نویسنده فنلاندی برای کتاب خود شش فصل انتخاب کرده است و هر فصل را به چندین بخش تقسیم بندی کرده است. او در این شش فصل، موضوعات مختلفی را مورد بررسی قرار داده است: 1- عنوان ترجمه کودک را معرفی می کند. 2- توضیح می دهد که چگونه خواننده متون را درک می کند. 3- سلطه موجود در متن را مورد بررسی قرار می دهد. 4- تعاریف گوناگونی از ادبیات و ترجمه ارائه می دهد. 5- در فصل آخر هم بر اهمیت ترجمه برای کودکان تاکید می کند. این اثر یکی از مهمترین کتاب هایی است که می تواند مرجع مناسبی برای نویسندگان و مترجمان کشورمان در ترجمه آثار برای مخاطبان گروه سنی کودک باشد.

ترجمه کتاب "گفتمان"
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  نفیسه رجایی   خلیل قاضی زاده

کتاب فوق که یکی از آثار سارا میلزاست شامل شش فصل می باشد. نویسنده درفصل اول به تعریف گفتمان می پردازد ودرفصل دوم رابطه گفتمان وایدئولوژی رامورد بررسی قرارداده است.سپس د ر فصل های سوم وچهارم به آثار میشل فوکو اشاره می کند تا تعریف همگانی ازگفتمان ارائه دهد.در فصل پنجم هم رابطه گفتمان ونظریه های استعماری وپسا استعماری را به تفصیل شرح می دهد.در آخرنیزتعاریف سه گروه از نظریه پردازان :تحلیل گران گفتمان – روانشناسان اجتماعی وتحلیل گران گفتمان انتقادی را توضیح می دهد.به طور کلی نویسنده درتلاش است تا تحول سیر تاریخی گفتمان را برای خوانندگان با اوردن مثال های متفاوت ادبی وغیر ادبی به ساده ترین روش ممکن سازد.

ترجمه کتابزبان ادبیات پسااستعماری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  منی معاونی   خلیل قاضی زاده

کتاب زبان ادبیات پسااستعماری به شکل جامعی به بررسی برخی ویژگی های مهم زبان در طیف گسترده ای از متون پسااستعماری می پردازد. این کتاب ضمن استناد به آثار نویسندگانی همچون جان ریس، درک والکات، چینوآ آچبه، گوگی واتیونگ، نورالدین فراح و سلمان رشدی، در نظر دارد تا نشان دهد که زبان انگلیسی چگونه در ارتباط با زبان های دیگر در مستعمرات سابق بریتانیا شکل گرفته و این زبان ها را به چالش کشیده است. نویسنده کتاب، اسماعیل طالب، با بررسی ادبیات کشورهای مختلف از جمله هند، نیجریه، کانادا، استرالیا، اسکاتلند، ولز، ایرلند و کشورهای حوزه کارائیب نشان می دهد که چگونه افراد در مواجهه با این تغییرات، هویت ملی و فرهنگی خود را حفظ کرده اند. این کتاب همچنین نشان می دهد که زبان یکی از دغدغه های اصلی در ادبیات پسااستعماری است. کتاب زبان ادبیات پسااستعماری برای هر فرد علاقمند به تحول و تکامل زبان انگلیسی و کاربرد آن در ادبیات معاصر جهان ارزشمند است.

ترجمه کتاب صداها در ترجمه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1394
  نیوشا عبدالصمدی   خلیل قاضی زاده

این کتاب شامل بخشهای مختلف فرهنگی درارتباط با جنبه های مختلف ترجمه ادبی میباشد .بحث های مختلفی در ارتباط با ترجمه نمایش نامه هااز زوایای مختلف شده است که باعث به وجودآمدن نقاط جالب درارتباط با ترجمه شده است که ارزش خواندن انرا بیشتر میکند. همچنین کتاب مشکلات مترجمان را در ترجمه گویش ها و زدن پل های فرهنگی بررسی میکند.بخشهای اول کتاب در مورد چگونگی ترجمه صداهای اروپایی بحث میکند.بخشهای بعدی کتاب به بررسی جنبه های مختلف زبانهای بیگانه و راه حل های مختلف رویارویی با ان می پردازد. این کتاب بر دو مشکلی که مترجمان داستان های اروپایی با آنها مواجه هستند، تاکید می کند: صداهای موجود در مرزهای فرهنگی و دشواری انتقال بافت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی که گویشوران در آن جای گرفته اند. خواندن این کتاب برای کسانی که میخواهند جنبه های مختلف ترجمه ادبی را بررسی کنند توصیه می شود.

ترجمه کتاب (ترجمه و جهانی شدن اثر مایکل کرونین)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1394
  جلیل مردانی   خلیل قاضی زاده

کرونین در کتاب ترجمه و جهانی شدن در پی دست یابی به سه هدف است اول آنکه نقش خاص ترجمه را در دور? کنونی تبیین کند، دوم آن که برای دانشجویان و استادان دور? مترجمی آشکار کند که ترجمه نه فقط سودمند بلکه لذت بخش هم هست و سوم آن که برای آن ها که مترجم نیستند، اهمیت و سودمندی ترجمه را ثابت کرده و جنبه های لذت بخش آن را یادآور شود. جهانی شدن واژه ای چند سطحی است که برای نشان دادن طبیعت اقتصاد جهانی به وسیل? گسترش ملیت هاست. در ترجمه ی تبلیغاتی به منظور خلق نمونه های محلی از این نوع ترجم? چند سطحی استفاده می شود. این نمونه ها شامل وب سایت های بین المللی شرکت های مهم یا معرفی محصول و یا بازاریابی مواد اولیه برای بازارهای جهانی است. این کتاب به بعضی از این مراحل ترجمه در فضایی پیچیده، فرهنگی، سیاسی و فلسفی می پردازد.

ترجمه کتاب: ترجمه، تاریخ، فرهنگ
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  نرگس حسینی   خلیل قاضی زاده

این مجموعه حاوی مهمترین متون به زبانهای لاتین، فرانسه، آلمانی و انگلیسی می باشد که حاصل قرنها تفکر بر سر ترجمه در اروپای غربی است. این کتاب حاوی مطالبی در طی بیست قرن گذشته آنهم از تولد خطیب، سخنران و مترجم رومی در سال 106 پیش از میلاد بنام مارکوس تولیوس سیسرو تا مرگ محقق و مترجم ادبیات باستانی آلمانی تبار بنام اولریش فون ویلیامز مالندرف در سال 1931 میلادی می باشد. تقسیم بندی مطالب این کتاب بر اساس ترتیب موضوعی است تا زمانی. برخی از مطالب این کتاب در مورد محدودیتهای ناشی از ایدئولوژی در تولید ترجمه، ماهیت بوطیقایی، سپهر گفتمان و قدرت حامیان در تحمیل این محدودیتها، می باشد. بقیه مطالب راجع به موقعیت متن اصلی در فرهنگ و موقعیت آن فرهنگ در سایر فرهنگها، نقش ترجمه در آموزش وتکنیک ترجمه می باشد.

تحلیل شیوه های مختلف نقل گفتار در داستان های فارسی قبل و بعد از نهضت ترجمه در عصر قاجار
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی دکتر علی شریعتی 1394
  محدثه بهزادی   علی خزاعی فرید

نقل گفتار یکی از مهم ترین ویژگی های سبکی متن و از ابزارهای کارآمد مورد استفاده نویسندگان در تالیف متون روایی و به خصوص داستان به شمار می رود. تحقیق حاضر به تحلیل شیوه های مختلف نقل گفتار در داستان های فارسی قبل از نهضت ترجمه در عصر قاجار و داستان های تالیف شده بعد از این نهضت می پردازد و ویژگی های بسامدی، کارکردی و زبانشناختی هر کدام از مقوله های نقل گفتار را مورد ارزیابی قرار می دهد. بدین منظور، از مدل نقل گفتار سمینو و شرت (2004) بهره گرفته شده است. در پایان، به این نتیجه می رسیم که در داستان های دوره قبل از ترجمه به هیچ عنوان از گفتار مستقیم استفاده نشده و تنها شاهد گفتار مستقیم آزاد هستیم. همچنین، در طول زمان از تعداد گفتار مستقیم (آزاد) و روایت کنش گفتار به عنوان شیوه های نقل گفتار کاسته شده و بر تعداد گفتار غیرمستقیم و خصوصاً غیرمستقیم آزاد افزوده شده است.

بررسی دریافت دوبله در ایران: پژوهش تلفیقی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  سعید عامری اختیارآبادی   مسعود خوش سلیقه

دوبله شیوه مرسوم انتقال برنامه های شنیداری-دیداری در ایران است که مخاطب میلیونی دارد اما تاکنون توجه ای به بینندگان دوبله نشده است و همچنان از نیازها و انتظارات آنها اطلاعاتی در دست نیست. این پژوهش به دنبال بررسی دیدگاه های بینند گان حرفه ای و عادی دوبله بود. از این رو، با تکیه بر شیوه پژوهشی جدید دیدگا ه های بینندگان دوبله در سطح کلان در چندین مرحله بررسی گردید. نتایج کلی نشان می دهد که برای بینندگان دوبله موارد فنی همچون تیپ سازی گویندگان و سینک (همگام سازی) در اولویت بسیار بالایی قرار دارد و مبنای واقعی ارزیابی یک برنامه دوبله شده است. این در حالی بود که کیقیت ترجمه و مترجم نسبت به عوامل فنی در درجه اهمیت بسیار پایینی قرار گرفتند. نتیجتا توجه به تک تک انتظارات ایشان می تواند موجب افزایش کیفیت سطح دوبله شود و همچنین می تواند دستمایه مناسبی برای آمورش ترجمه فیلم و دوبله در دانشگاه ها و موسسات کشور باشد.

ترجمه کتاب بازبینی نقش مترجم شفاهی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده ادبیات و علوم انسانی 1394
  هانیه زضایی فر   خلیل قاضی زاده

کتاب فوق یکی از آثار کلودیا آنجللی درخصوص مترجم شفاهی و نقش وی است. این فصل بندی براساس پرداختن به پرسشهای تحقیق است که در مقدمه ذکر می شود. شفاهی این کتاب شامل 5 فصل است: در مقدمه نویسنده به تاریخچه ترجمه شفاهی، مروری کوتاه بر نقش مترجمان شفاهی و اهمیت شغل آنها، مرئی یا نامرئی بودن مترجمان شفاهی می پردازد. فصل 1، مشخصه های الگوی مرئی بودن را بیان می کند. فصل 2، مبحث مرئی بودن مترجم شفاهی را با در نظر گرفتن عوامل بسیاری مانند اجتماعی، ایدئولوژی، روانشناسی اجتماعی و انسان شناسی زبان شناختی، بررسی می کند. فصل 3، پرسشنامه اصلی تحقیق بیان می شود و در فصل 4، نتایج اجرای "پرسشنامه نقش میان فردی مترجم شفاهی" بیان می شود. و در آخر فصل 5، بحث نهایی است که به پیاده سازی این تحقیق می-پردازد. نویسنده درتلاش است تا نقش مترجم شفاهی را برای آنها در موقعیت های مختلف، مشخص کند.