در پژوهش حاضر که با هدف ارتقای دانش انتقادی خوانندگان انجام می پذیرد برآنیم تا نگاه ایدئولوژیک گفتمان-های رقیب را با بکارگیری نظریه تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف در متون رسانه ای رمزگشایی کرده و معانی بیش از صورت زبانی را با توصیف و تبیین ساخت های زبانی آشکار نماییم. بدین منظور، متونی را با محوریت موضوع اعطای بورسیه های تحصیلی توسط دولت دهم برمی گزینیم. داده های پژوهش حاضر از رسانه مطبوعاتی دو گف...

پژوهش حاضر به تحلیل انتقادی گفتمان ضرب المثل های زنان و مقایسه آن ها در دو فرهنگ کوچه و امثال و حکم می پردازد. پیکرۀ بررسی شده شامل همه ضرب المثل های زنان در دو فرهنگ است. چهارچوب نظری رویکرد فرکلاف و در مواردی، رویکرد هلیدی ـ متیسن، به ویژه فراکارکرد متنی است. روش پژوهش شامل مؤلفه های کیفی و کمی است. مؤلفه های کیفی ابزارهای تحلیل گفتمان انتقادی و رویکرد کمی محاسبۀ پایایی پرسش نامه ها بر اساس آ...

ساختارشکنی تقابل‌های دوسویه در داستان‌ کوتاه «سجل أنا لست عربیة» (بر اساس نظریۀ گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف) چکیده بر پایۀ الگوی سه بعدی نورمن فرکلاف در تحلیل گفتمان انتقادی، یک «متن» می‌تواند، توأمان نقشی اساسی در بازتولید روابط قدرت و پیرو آن، تثبیت نابرابری‌های اجتماعی داشته باشد و یا آغازی برای یک راهبرد مخالف در برابر نابرابری باشد. برپایه‌ این نظریه، در بیشتر جوا...

امروزه تحلیل گفتمان، گرایشی بین رشته ای در مجموعه ی دانش های علوم انسانی و علوم اجتماعی است. تحلیل گفتمان انتقادی، رویکردی نو از تحلیل گفتمان است و امروزه شاخه ی مهم آن به شمار می رود. تولید یا تقویت یک ایدئولوژیِ خاص و نگرش به سطوح بالاتر از جمله، جالب ترین موضوعات تحلیل گفتمان انتقادی است، در این روش به هر دو جنبه ی صورت و معنای متن توجه می شود.صاحبنظرانی چون نورمن فرکلاف، روث وداک، ون دایک،...

فمینیسم گفتمانی است که نقش عناصر زبانی گفتمانی را بر هویت تعریف شده ی نابرابر زن و نگاه جنسیتی مردسالار، که اصطلاحی هم چون زنانگی را می آفریند، نشان می دهد. در آفرینش متن ادبی به عنوان برساخته ی زبان، هم چون متون دیگر، گفتمان حضور داشته و این حضور، نقشی موثر در تحکیم روابط سلطه ایفا می کند. متن ادبی می تواند، نقش نهادی را داشته باشد که در تداوم یا تغییر عدم توازن، اهمیتی بسزا دارد و بنابراین را...

تحلیل گفتمان انتقادی رویکردی نوین در تحلیل گفتمان است که در دهه های اخیر، در طیف وسیعی از پژوهش ها در رشته های ادبیات و روان شناسی به کار گرفته شده است. اگرچه رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی رابطۀ زبان، قدرت، ایدئولوژی و گفتمان را در اولویت قرار می دهد، اما ادبیات ملت ها را نیز می توان در چارچوب گفتمان انتقادی و نقد زبان شناختی تحلیل و تفسیر کرد. تاریخ بیهقی از جمله آثاری است که بررسی آن در چارچوب ...

این مقاله با توجه به قدمت و محبوبیت نمایشنامه اتللو بر آن است تا به این مسئله بپردازد که چگونه لایه های مختلف اجتماع از این نمایشنامه متاثر می شوند. برای این منظور، با استفاده از روش تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف، کنش­های ارتباطی و فرهنگی در نمایشنامه­ی معروف شکسپیر با عنوان اتللو را تحلیل کرده است. بر اساس نظر فرکلاف که زبان همواره با کنش­های اجتماعی در ارتباط بوده، آثار شکسپیر نیز همواره دارای ...

تحلیل گفتمان، روشی است که در بستر اندیشه‌های پست‌مدرن بسط و گسترش یافته است. الگوی سه‌وجهی نورمن فرکلاف در تحلیل گفتمان یکی از چارچوب‌های کاربردی‌ است که شامل توصیف: بررسی زبان‌شناختی متن، تفسیر: بررسی متن در سطح گفتمان‌های سازنده و مصرف‌کننده و تبیین: بررسی ارتباط گفتمان‌های سازندۀ متن با شرایط اجتماعی و سیاسی حاکم می‌شود. نگارندگان در این پژوهش، با استفاده از الگوی فرکلاف بر‌اساس رویکرد اجتما...

تحلیل گفتمان انتقادی از اندیشه‌های زبان‌شناسان، به‌ویژه مکتب نقش‌گرای هلیدی، نشانه‌شناسان، پژوهشگران هرمنوتیک و آرای میشل فوکو سرچشمه گرفته است. از آنجا که این روش بر هر دو جنبۀ صورت و معنای متن توجه می‌کند، ازاین‌رو رویکردی جامع در تحلیل متن است. صاحب‌نظرانی چون نورمن فرکلاف، روث وداک، تئون وان دایک، راجر فاولر و گونتر کرس در معرفی و رشد تحلیل گفتمان انتقادی به‌عنوان گرایشی نو در تحلیل متن نقش...

مقاله پیش‌رو به تحلیل جامعه‌شناختی گفتمان فولکلور قوم آذری در ایران از منظر تحلیل گفتمان انتقادی می‌پردازد. این تحقیق داستان‌ها و ضرب‌المثل‌های زبان قوم آذری را بر اساس رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف در سطح توصیف، تفسیر و تبیین واکاوی کرده است. در این تحقیق مسئله اساسی این است که داستان‌ها و ضرب‌المثل‌های فولکلور قوم آذری دارای چه گفتمان‌هایی بوده است و شرایط، زمینه‌های شکل‌گیری آن گف...