دادرس را نباید سخن گویِ محض و ابزارِ دستِ قانونگذار انگاشت. وی به بازیگری می ماند که به قانونِ وضع شده جان می بخشد و آن را به حرکت وامی دارد. بازیگریِ دادرسان را می توان بر سه پایه یِ توجیهیِ زیر استوار کرد: محدودیت هایِ مربوط به پدیدآوردنِ قانون (بی تخصصی و بی توجهی، مصلحت اندیشی، و اقدامِ آگاهانهِ قانونگذار، ناممکنیِ پیش بینیِ همه یِ حالت ها و مصداق ها در قانون، تحولِ جامعه در گذرِ زمان و ناروشنیِ ذاتیِ زبان د...

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران محصول انقلاب اسلامی است که این انقلاب به رهبری امام خمینی (ره) به پیروزی رسید. از آنجا که امام خمینی (ره) اندیشه های مشخصی در خصوص مسائل اساسی حکومت داشته است، این پرسش بنیادی را می توان به میان نهاد که اندیشه های حکومتی امام خمینی(ره) چگونه بر تکوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تأثیر گذار بوده است و این تأثیر گذاری چه میزان بوده است؟ در این مقاله تلاش می شود...

قرارداد به مثابه­ی قانون متعاقدین است. اگر منظور از قانون، در این عبارت، قانون هابزی یا کانتی باشد، این عبارت، به معنای اعلام اراده طرفین رابطه ی قراردادی یا اراده ی قانونگذار، به عنوان مبنای اعتبار مفاد قرارداد بوده، سایر اصول حاکم بر قرارداد از جمله اصل حسن نیت، اصل انصاف و عدالت قراردادی (در حقوق فرانسه) و اصل نفی عسر و حرج و اصل لاضرر (در حقوق ایران)، باید، در ذیل اصل لزوم ناشی از اصل حاکمی...

از مهمترین ضروریات زندگی در جوامع امروزی، التزام آحاد جامعه به قوانین اجتماعی است. قوانین اجتماعی به عنوان هدایت کننده اعمال و رفتار اجتماعی از مهمترین گونه های هنجاری محسوب می شوند. از یک سده پیش به این سو، لزوم تبعیت همگان از قانون، توسط تعدادی از روشنفکران ایرانی مطرح شد ولی هنوز جامعه ایران از نهادینه شدن قانون در ساختار روابط اجتماعی رنج می برد. مقاله حاضر، ضمن تشریح محدوده های مطالعاتی مو...

اساسی­سازی حقوق خصوصی همان نفوذ هنجارهای قانون ­اساسی در روابط خصوصی می­باشد. برخلاف دیدگاه­های سنتی، حق­های تضمین شده در قانون اساسی تنها ابزار دفاع از افراد در مقابل دولت نیستند، بلکه این حقوق همانند خورشید برکل نظام­حقوقی می­تابند و تمام شاخه­های نظام حقوقی باید در پرتو آن اعمال و تفسیر شوند. بنابراین حقوق خصوصی نیز تحت سلطه این حقوق بوده و افراد بایستی روابط خصوصی خود را در سایه آن تنظی...

جهل یا اشتباه نسبت به موضوع یا قانون چنانچه موجب زوال عنصر معنوی لازم برای تحقیق عنصر مادی آن جرم باشد دفاع محسوب می شود‘ مگر این که متهم در ارتکاب جرم دیگری که موقعیت آن منطبق با باور او بوده مقصر باشد که در این صورت می توان او را محکوم به همین جرم نمود (نوع کاملاً متفاوتی از اشتباه نسبت به قانون معمولاً دفاع به حساب نمی آید و آن در موردی است که متهم بر این باور باشد که عمل او به موجب قانون جزا ...

در این مقاله، با استفاده از تئوری پایداری لیاپانوف، یک قانون دو بعدی برای هدایت موشک ها ارایه شده است. در استخراج این قانون از معادلات دینامیکی غیر خطی حاکم بر وضعیت تعقیب استفاده شده، به طوری که سرعت موشک بتواند متغیر بوده و هدف نیز دارای هر مانوری باشد. قانون هدایت ناوبری تناسبی (png) یک روش کارآمد و کاربردی است که به وفور از آن استفاده می شود، اما در مقابل هدف های دارای مانور، شتاب موشکی که ...

اصل عدم تفویض قانون گذاری یکی از اصول سنتی حقوق اساسی است که کم و بیش در حقوق اساسی کشورهای مختلف مورد توجه واقع شده است. برخی مبنای این اصل را قاعده عدم جواز توکیل وکیل، برخی دیگر اصل تفکیک قوا و برخی دیگر دموکراسی نماینده سالار دانسته اند. بدین ترتیب، بسیاری از نویسندگان حقوق اساسی در خصوص مبانی این اصل دچار اشتباه شده و به همین خاطر در تبیین مفهوم، محتوا و نحوه اعمال آن موفق نشده اند. بررسی ...

یکی از راه‌های رشد کیفی تولیدات داخلی و افزایش توان رقابت با تولیدات خارجی، خصوصی‌سازی است. ازاین‌رو در کشور ما نیز، به منظور همگام‌سازی با سیاست غالب کشورها – خصوصی‌سازی- قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی به تصویب رسید. هر چند تصویب این قانون می‌تواند گامی به جلو برای ایجاد تحول اقتصادی کشور محسوب گردد، لیکن نقایصی دارد که باید اصلاح گردد. از جمله این نقایص، قانونی بودن واگذاری به م...