در بحث مشارکت اجتماعی زنان برای جواز یا محدود کردن این مشارکت، به ادله‌ای که قوامیت مرد را بیان می‌کند، استدلال می‌شود که دراین‌میان آیة قوامون و آیة درجه از اهمیت بیشتری برخوردارند. این پژوهش با بررسی این ادله می‌کوشد به این پرسش پاسخ گوید که آیا می‌توان قوامیت را به عنوان دلیلی عام در مباحث اجتماعی زنان اثبات کرد. برای پاسخ به این پژوهش پس از گزارشی از آرای مختلف دربارة قلمرو قوامیت، ادلة موا...

در بحث مشارکت اجتماعی زنان برای جواز یا محدود کردن این مشارکت، به ادله ای که قوامیت مرد را بیان می کند، استدلال می شود که دراین میان آیه قوامون و آیه درجه از اهمیت بیشتری برخوردارند. این پژوهش با بررسی این ادله می کوشد به این پرسش پاسخ گوید که آیا می توان قوامیت را به عنوان دلیلی عام در مباحث اجتماعی زنان اثبات کرد. برای پاسخ به این پژوهش پس از گزارشی از آرای مختلف درباره قلمرو قوامیت، ادله موا...

این پژوهش بر آن است که دیدگاه قرآن کریم را در مورد « مدیریت خانواده» تبیین نماید، مدیریت خانواده در قرآن کریم با عنوان قوامیت یاد شده، به همین دلیل آیه 34 سوره مبارکه نساء (الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلیَ النِّسَاءِ...) که مطرح کننده این قوامیت است محور نوشتار حاضر قرار گرفته و مشخص می شود که قوامیت به معنای ایستادگی بر امور، کارها و نیازهای زن است. عده ای از مفسران معتقدند که حکم آیه قوامیت عمومیت دارد و شام...

چکیده موضوع این نوشتار « قوّامیّت مردان بر زنان ، دامنه و آثار حقوقی آن» است که با محور قرار دادن قوّامیّت و سرپرستی مرد بر نهاد خانواده (طبق ماده 1105 قانون مدنی) به دنبال تحلیل مبانی فقهی و حقوقی آن و مشخص کردن دامنه و آثار حقوقی قوّامیت مردان است. روش مورد استفاده در این پژوهش، روش کیفی- کتابخانه ای، با سیر در کتب فقهی و حقوقی و مصاحبه با مراجع عظام و صاحب نظران فقهی و حقوقی برای تحلیل تبیینی م...

چکیده خداوند فطرت انسان را به صورت زوج خلق کرده است و تکامل دهنده انسان را از نفس خود وی آفریده است (و خلق منها زوجها؛ نساء / 1). چون انسان موجودی اجتماعی است؛ قرآن کریم در آیات فراوانی دستورات کامل و جامعی را برای نظام خانواد? مسلمان قرار داده است. در ضمن این دستورات _ چون هر اجتماعی به رهبر و مسئولی نیازمند است_ مرد را سرپرست خانواده قرار داده است، که در قرآن در آیه 34 سور? نساء با عبارت «ال...

این پژوهش به بررسی ماهیت قوّامیت مرد در فقه شیعه می‌پردازد و تلاش می‌کند به این پرسش پاسخ دهد که «آیا ماهیت قوّامیتْ کارپردازی و عامل اجرایی بودن است یا نوعی ولایت؟». برای پاسخ به این پرسش در ابتدا دو آیه‌ «قوّامون» و «درجه» مورد بررسی قرار می‌گیرند؛ سپس، روایاتی که رابطه زن و شوهر و احکام این رابطه را بیان می‌کنند تحلیل سندی و دلالی می‌گردند و در پایان، آثار قوّامیت در ابواب مختلف فقهی مرور می‌گردد...

زمینه و هدف: لزوم اذن زوج برای خروج زن از منزل، در فقه امامیه امری مسلم است در همین راستا، این سوال مطرح می‌شود که آیا در صورت نشوز مرد، حق قوامیت و امر و نهی برای وی ثابت بوده و زن همچنان موظف به تمکین و اطاعت از مرد است؟ یافته­ها: برخی معتقدند ادله‌ای که وظایف زن را بیان کرده مطلق است، به گونه‌ای که اگر شوهر تکلیف خود را انجام نداد، زن نمی‌تواند از وظایف واجبش سرپیچی نماید. این قول صحیح نیست...

چکیده آیه 34 سوره نساء با توجه به مباحث قوامیت مرد و مراحل سه‌گانه مقابله با «نشوز» زن، همواره مورد توجه فقها و مفسران از یک‌سو و مناقشه معاندان از سوی دیگر بوده است. در این نوشتارها قوامیت مرد که وظیفه‌ای بر دوش اوست، گاه به‌معنای حق حاکمیت انگاشته شده و گاه شأن او را درحد یک کارگزار فروکاسته‌ است. واژه‌ «نشوز» در قالب نافرمانی و تمکین تفسیر شده و راهکار تربیتی این آیه برای برون‌رفت خانواده از...

آیا با استناد به قوامیت مردان در آیۀ قوامون می‌توان حرمت ولایت و مدیریت‌های اجتماعی زنان را استنتاج کرد؟ اثبات حرمت مدیریت‌های زنان به این بستگی دارد که اولاً دامنۀ قوامیت بالاصاله یا بالقیاس عام باشد؛ ثانیاً قوامیت به معنای تسلط و ولایت باشد. ثالثاً مدیریت‌های اجتماعی از جنس ولایت باشند. هیچ‌یک از این فرض‌ها ثابت نیست؛ زیرا با توجه به دو علت و یا حکمت مذکور در آیه (بِما فَضَّلَ‏ اللَّهُ‏، بِما أَنْفَ...

چکیده آیه 34 سوره نساء با توجه به مباحث قوامیت مرد و مراحل سه گانه مقابله با «نشوز» زن، همواره مورد توجه فقها و مفسران از یک سو و مناقشه معاندان از سوی دیگر بوده است. در این نوشتارها قوامیت مرد که وظیفه ای بر دوش اوست، گاه به معنای حق حاکمیت انگاشته شده و گاه شأن او را درحد یک کارگزار فروکاسته است. واژه «نشوز» در قالب نافرمانی و تمکین تفسیر شده و راهکار تربیتی این آیه برای برون رفت خانواده از ...