یکی از جلوه های زندگی صنعتی رشد فزاینده شهرنشینی بوده که مشکلات عدیده ای از جمله کمبود مسکن را ایجاد و تشدید نموده است. سکونت تعداد فزاینده ای از مردم در زاغه ها و حاشیه شهرها به خصوص شهرهای کشورهای در حال توسعه یکی از نشانه های وسعت وحدت مساله شهری است . ایران نیز به عنوان یک کشور در حال گذار از اقتصاد کشاورزی و جامعه سنتی به اقتصاد صنعتی و جامعه شهری از دهه 1340 شاهد پیدایش مشکلات شهری به خصو...

مذهب و اعتقادات مذهبی یکی از بنیادی ترین عوامل در شکل گیری زندگی بشر از زمان های گذشته تا به امروز بوده است که نقش بسیار مهمی را در جنبه های مختلف زندگی انسان ایفا کرده است. با ورود اسلام و گسترش آن در ایران نقش مذهب به خصوص در معماری و شهرسازی جلوه ی دیگری یافت. در دولتهای شیعی جلوه های مذهبی به خصوص در ساختار شهری نمایان شدند که از جمله ی آن ها می توان به کتیبه ها، کاخ ها، مساجد و مدارس که بر...

مقاله یادگاری از گذشته در هر شماره ی نشریه، بنایی تاریخی را که دارای ارزش و اهمیت معماری باشد، معرفی می نماید. تصاویر و نقشه های ارائه شده در این مقالات محصول تلاش های دانشجویان دانشکده معماری در ثبت و ضبط ابنیه و آثار تاریخی کشور ماست.اثری که برای این شماره انتخاب شده مجموعه امامزاده حسین قزوین است. بنای امروزی این مجموعه میراث معماری دوره ی قاجاریه است. برداشت این اثر در سال 1369 توسط دانشجوی...

علی رغم گذشت بیش از دو دهه از تصویب مصوبه ی مجموعه های شهری و تهیه ی طرح ها و پژوهش های متعدد دانشگاهی، نهادهای مسئول برنامه ریزی کلان کشور از دستیابی به یک الگوی برنامه ریزی و مدیریتی مطلوب برای مجموعه های شهری ناکام مانده اند. مهمترین علل این ناکامی را می توان عدم توجه پژوهش ها به واقعیت های فضایی، سازمانی وساختار تصمیم گیری در ایران، فقدان بررسی های موشکافانه ی سازوکارهای اجرایی و کم توجهی ب...

شهر سالم را می توان شهری دانست که به تمامی نیازهای شهروندان به نحوی مطلوب پاسخ گوید. متاسفانه امروزه رشد شهرها آن چنان سریع گشته است که توجه به معیارهای مناسب شهری تا حد زیادی مورد بی توجهی قرار گرفته است، از جمله این موارد، نیز توجه خاص به کیفیت ورودی و خروجی شهرهاست. توجه به گذشته تاریخی و نیز مجموعه شواهد بر جا مانده از قبیل دروازه های و کاروانسراها و نظامات ارتباطی گذشته، همگی گویا جایگاهی ...

در مقاله حاضر به بررسی روند تحولات شهرنشینی و همچنین روند تـعـیـیـراتجمعیتی در تهران پرداخته شده و روند مهاجرت به کلانشهر تهران به بحث گذاشتهمی شود . تهران با 52 نقطه شهری پیرامونی و دوازده شهرستان تابعه خـود مـجـمـوعـهشهری را در مقیاس ملی و منطقه ای به نام ” مجموعه شهری تهران “ به وجود آورده است کهمی تواند نمونه ای شاخص از پدیده ی ” بیش از حد شهری شدن “ با حاکمیت الگوی نامناسبو بیمار گونه ی می...

. امـروزه مشکلات ناشی توزیع نامناسب خدمات شهری، باعث شده است که توزیع خدمات شهری از کلیدیتـرین عناصـر شـهری جهـت و برقراری عدالت فضایی باشد. عدالت فضایی و عدالت جغرافیایی به معنی توزیع عادلانة خدمات و امکانات شهری باری رسیدن به جامعه ای متوازن و یکی از رهیافتهای عدالت اجتماعی ا ست. در این میان، موضوع خدمات رسانی و برخورداری نامناسب و گاه متناقض مناطق مختلف شهرها از خدمات عمومی، با مفهوم عدالت ف...

بازار پدیده ای است شهری ، در عین حال عاملی برای پیدایش شهرنشینی و همواره بصورت عنصر اصلی شهر انجام وظیفه کرده است . در اکثر شهرهای ایران بازار بصورت هسته مرکزی بافت تاریخی شهر بوده و به عنوان قلب تپنده در پهنه شهر جای گرفته است . در کالبد شکافی بستر تاریخی شهرها و مجتمع های مسکونی ایران ، بازار همواره از پایه های اصلی کالبدی و فضایی شهرها بشمار می آید .بازار قدیمی به عنوان یک پدیده مدنی ، مرکز ...

نظام شهری عبارت از مجموعه ای از شهرهای وابسته به هم است که ساختار نظام سکونتگاه های شهری را در یک محدوده ی جغرافیایی پدید می آورند. نظام شهری تنها به مجموعه ی کالبدی سکونتگاه های شهری محدود نمی شود بلکه جریان ها و ارتباطات میان این سکونتگاه ها نیز سازنده ی نظام شهری می باشند. جریان های سازنده ی نظام شهری شامل جمعیت، سرمایه، ایده ها، اطلاعات و نوآوری و عوامل تولید می باشد (عظیمی ۱۳۸۱، ۵۱). توزیع...