اخلاق به عنوان یکی از معیارها و شاخصه‌های شناخت ابعاد وجودی انسان، از دیرباز همواره مورد تأیید ادیان به خصوص دین مبین اسلام بوده و تأثیر زیادی بر جنبه‌های مختلف زندگی انسان همچون ساختار معماری و شهرسازی داشته است. "محرمیت" و حریم خصوصی نیز طبق آموزه‌های دین اسلام به عنوان یک مفهوم اجتماعی، ارزش کلیدی اخلاقی و زیربنای توجه به شأن و منزلت انسانی است. بنابر آنچه بیان شد هدف از نگاشتن پژوهش حاضر تح...

مطالعۀ علمی و مداوم موضوع شادمانی می‌تواند توجه اهل اندیشه را به میزان شادمانی و عوامل مرتبط با آن جلب کرده و به مدیران و برنامه‌ریزان اجتماعی و فرهنگی در انتخاب سیاست‌های مناسب کمک کند. هدف از این پژوهش پرداختن به تأثیر فضای شهری (کالبدی و غیر کالبدی) بر احساس شادمانی ساکنان شهر است. بعد غیر کالبدی شامل محیط اجتماعی و محیط فرهنگی است. فرض بر این است که فضای شهری از طریق ارضای نیازها بر احساس ش...

شهرها پدیده­ای پویا و زنده­اند که سلامتی ساکنان و حفظ بقای آن­ها نیازمند کیفیت مطلوب محیط شهری است. کیفیت مطلوب محیط شهری، از عوامل مختلفی تأثیر می­پذیرد که از میان آن­ها به طور عمده می توان عوامل کالبدی- فضایی، زیست محیطی، اجتماعی و فرهنگی را نام برد که هریک از آن­ها متشکل از معیارهای متعددی هستند. سنجش کیفیت محیط شهری و همچنین ارزیابی وضعیت سکونت ساکنان محله­های شهری را می توان یکی از مهم تری...

رویکردهای بهسازی و نوسازی شهری در سیر تکاملی از بازسازی شهری تا بازآفرینی شهری مطرح می‌شوند. بازآفرینی شهری رویکردی جامع، یکپارچه و کل‌نگر است که با توجه هم‌زمان به ابعاد اجتماعی، اقتصادی و محیط‌زیستی، به‌منزلة ابزاری مؤثر برای ارتقای پایداری و افزایش سطح کیفیت زندگی کاربرد دارد. رویکرد بازآفرینی اجتماع‌محور در یک طبقه‌بندی از بازآفرینی شهری قرار می‌گیرد که اشکال جدید مداخله و مشارکت اجتماعات م...

شهرها طی بیش از یک قرن تغییرات اساسی که در فعالیت­ها و کالبد آنها رخ داده، ارتباط حیاتی خود را با طبیعت از دست داده­اند. در سال­های اخیر توسعه شهرنشینی و پیوستن روستاها به کلانشهرها موجب از بین رفتن بسیاری از پوشش­های گیاهی این مناطق شده است. محله ازگل از جمله محلات شمال تهران است که بخش عمده­ای از فضای سبز آن در فرایند توسعه از بین رفته و کیفیت فضایی در کانون­های متمرکز آن کاهش یافته است. با ت...

تغییر کاربری اراضی نمونه‌ای از ناکامی سازوکار بازار در حفظ محیط زیست به‌شمار می‌رود. از طرفی، افزایش روزافزون جمعیت، گسترش شهرنشینی و فشار توسعه، فضاهای سبز اطراف شهرها را به‌شدت در معرض تخریب و تبدیل کاربری قرار داده است. در این شرایط ذی‌نفعان و ذی‌نفوذان در راستای بهره‌وری بیشتر و کسب حداکثر سود بوده که منجر به استفادۀ توسعه‌دهندگان از اراضی باکیفیت و سبز می‌شود. در این شرایط تضاد منافع میان ...

عدالت فضایی از مباحثی است که در سال های اخیر در میان برنامه ریزان و جغرافیدانان اهمیت ویژه ای یافته است. از آنجا که خدمات عمومی شهری، ساختار دهنده شکل و ماهیت کالبدی، اجتماعی و فضایی شهر می باشد، بی عدالتی در نحوه توزیـع آن،تأثیر جبران ناپذیری بر ساختار، ماهیت شهر و جدایی گزینی طبقاتی محلات شهر گذاشته و مدیریت شهری را با چالش های جـدی روبرو کرده است. با بررسی میران نابرابری ها در توزیع خدمات و ...

آرامگاه  های محلۀ شیشه  ریز شهر جالق از جملۀ مقابر برجسته و منحصربه  فرد به  جای  مانده در استان سیستان و بلوچستان است. با وجود اینکه این مقابر در سال ۱۳۷۸ در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اما تاریخ دقیق احداث آن  ها مشخص نیست [و حدس زده شده] از دورۀ سلجوقی تا صفوی ساخته شده باشند. گذشته از تاریخ بنا و شیوۀ معماری، آنچه که این آثار را منحصر به  فرد کرده، مقابر مصطبه  ای موجود در کف و دفن نوزادان ...

در پژوهش حاضر به این مقوله پرداخته می‌شود که چگونه میتوان به کمک اصول شهرسازی مدرن مانند نوشهرگرایی، محله‌ای خوداتکا برای شهرها طراحی کرد تا پاسخگوی نیازهای امروز مردم باشد. همچنین به این مسئله توجه می‌شود که این اصول تا چه اندازه با شهرسازی ایرانی-اسلامی سازگار است؟ هدف از مطالعۀ حاضر، بررسی امکان بهکارگیری اصول نوشهرگرایی در سازگاری با اصول شهرسازی ایرانی-اسلامی در طراحی و احیای محله‌های امرو...

شهرداری تهران براساس رویکرد محله‌محوری به ارائۀ آموزش‌های شهروندی جهت توانمندی زنان پرداخته است. با وجود گستردگی و هزینۀ زیاد این آموزش‌ها، تحقیقات منسجمی در این خصوص صورت نگرفته است. از‌این‌رو، بررسی رابطۀ آموزش‌های ارائه‌شده بر سطح توانمندی زنان هدف اصلی این تحقیق است. روش تحقیق پیمایشی و جامعۀ آماری 7000 نفر از زنان محلۀ جهاد شهرداری منطقۀ 6 هستند. حجم نمونه 384 نفر (192 نفر از زنان آموزش‌دی...