حوزه فرهنگی جنوب شرق ایران در عصر مفرغ شاهد شکوفایی مراکز شهری پیچیده ای است، محوطه ی باستانی شهداد که در نزدیکی کویر لوت واقع شده یکی از این محوطه های شاخص و کلیدی به حساب می آید. از این محوطه اشیای متفاوتی بدست آمده که از آن جمله می توان به ظروف سفالی ساده و منقوش (قرمز، نخودی و خاکستری)، ظروف مفرغی، اشیای سنگی، پیکرک های گلی و مهره های زینتی اشاره نمود. پژوهش حاضر جهت دستیابی به اهداف تحق...

تپۀ بازگیر در 76­کیلومتری شمال شرق ترنگ­تپه، در قسمت شرقی دشت گرگان قرار دارد. مجموعة فلزی بازگیر در سال 1379 کشف و در سال­1389 مورد کاوش باستان­شناختی قرار گرفت. مجموعه اشیاء فلزی، دارای تنوع در شکل و کاربری است و از نظر زمانی به دورۀ مفرغ پایانی(همزمان IIIC تپه حصار) می­رسد. در این تحقیق، از روش­هایی چون میکروسکوپ متالوگرافی، SEM-EDS وXRD  برای تعیین تکنیک ساخت، نوع آلیاژ و ترکیب شیمیایی، شنا...

در فصل سوم کاوش گورستان لما (چال شاهین لما)، یک مهر استوانه­ای کتیبه­دار و منقوش به دست آمد که با توجه به اهمیت این یافتۀ فرهنگی، این مهر معرفی، مقایسه و تحلیل شده است. مهر مذکور بر تداوم شیوۀ کوچ­نشینی مردم این گورستان، به­رغم تغییر در سایر مواد فرهنگی (مانند سفال) اشاره دارد. وجود این مهر و نیز قبری که مهر مذکور از آن به دست آمده است، گویای تداوم سنت‌های تدفین و ارتباطات مردمان گورستان لما در...

پیشینه ی ارتباطی دره هند با جنوب شرق ایران به هزاره ی سوم ق.م بر می گردد. هر چند این ارتباط ممکن است در ادوار قبلی نیز بوده باشد اما هزاره ی سوم ق.م اوج این ارتباطات می باشد. این دوره که از طرفی به دوره مفرغ شهرت دارد، دوره ظهور جوامع شهرنشین نیز هست. محوطه های روستایی با افزایش جمعیت بزرگتر می شوند و با افزایش جمعیت، نیاز جوامع به منابع غذایی نیز افزایش می یابد. در این اثناء مناطقی که دارای شر...

چکیده این نوشتار تلاش دارد با نگاهی بر زیورهای بازمانده از لرستان باستان، به گونه شناسی و نمادشناسی این هنر ارزشمند بپردازد. مهم­ترین اهداف این پژوهش، بررسی تکنیک­های­ ساخت و تزیین زیورهای لرستان و دسته بندی زیورهای لرستان برپایه شکل، جنس، کاربرد و نقشمایه­ها است. پژوهشگران، این دست ساخته­ها را حاصل هنر بومی منطقه می­دانند که در فرآیندی دراز و با درآمیختن تجربه محلی با هنر فرهنگ­های همجوار (آشو...

مقاله‌ی پیش رو بر اساس مدارک اداری کاوش شده در تپه چغاماران ماهیدشت و همچنین پژوهش‌ها و کارهای میدانی که پیش‌تر در این منطقه انجام‌شده به ارائه‌ی یک فرضیه‌ در مورد سازمان اداری این محوطه و ماهیدشت در عصر مفرغ قدیم می‌پردازد. بر اساس این فرضیه، جوامع ساکن منطقه برای سازگاری با شرایط اجتماعی- اقتصادی و سیاسی پایان هزاره چهارم و آغاز هزاره سوم ق.م و در تلاش برای تنوع بخشیدن به شیوه‌های معیشتی خود ...

پژوهش حاضر به نحوه ی بازنمایی تناسب در پیکره های عصر مفرغ در لرستان با هدف دستیابی به نحوه ی برداشت سازندگان آن از تناسب به عنوان ابزاری برای بیان نحوه دیدن، باورها و تفکرات قوم سازنده می پردازد. روش پژوهش بهره گیری از مبنای ساختارگرایانه به منظور بررسی مولفه های موجود در تناسب مانند اسطوره و نشانه و بازنمایی و با هدف بررسی ارتباط میان دانش بصری و ساختار بیانی ناشی از آن به منزله الگویی ارتباط...

مقاله حاضر درصدد است، براساس مطالعات باستان‌شناختی و جغرافیایی- که در استان اردبیل صورت گرفته است،- به بررسی تحلیلی نقش شرایط جغرافیایی و ساختارهای طبیعی در شکل‌گیری، توسعه و افول قلعه‌های پیش از تاریخی استان اردبیل بپردازد. پژوهش حاضر به شیوه توصیفی– تحلیلی و با رویکردی میان‌رشته‌ای، با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای پردازش شده، مستندات تاریخی، بررسی‌های سیستماتیک میدانی و کاوش‌های باستان‌شناسی،...

محوطه­ی باسـتانی کهنه­شهر در شمال‌غرب اسـتان آذربایجان ­غربی به­‌ـعنوان یکی از محوطه­های دوره­ی مـفرغ قدیم، پس از کاوش­های علمی در 1391 تا 1393، یافته­های تازه­ای را به همراه داشته است. اطلاعات موجود در رابطه با سفال­های این محوطه تنها محدود به بررسی­های باستان­شناسی بوده و در زمینه­ی باستان­سنجی مطالعاتی صورت نگرفته است. نمونه­های مورد مطالعه در این تحقیق سفال­های دست­ساز سیاه­­ِخاکستری، قرمز و...