مهاجرت معکوس پروسه مهاجرت از روستا به شهر و بازگشت به موطن روستایی است. روستاهای ساحلی شهرستان رشت یکی از مناطقی است که پدیده مهاجرت معکوس را تجربه کرده است. بی‌تردید این بازگشت دارای تأثیرات کالبدی- محیطی و اجتماعی فراوانی خواهد بود اما هدف تحقیق حاضر تحلیل و تبیین پیامدهای مهاجرت‌های معکوس در تحولات اقتصادی - اجتماعی و فرهنگی روستاهای ساحلی شهرستان رشت طی دو دهه اخیر است. سؤال اصلی مقاله حاضر...

جریان مهاجرت از روستا به شهر همواره وجود داشته است و این امر حکایت از پویایی جامعه دارد. اما مهاجرت بی‌رویه و تخلیه روستاها از نیروی کارآمد، امروزه به یکی از نارسایی‌های اجتماعی- اقتصادی جامعه روستایی بدل شده است. امروزه جوان‌گزین بودن اغلب مهاجرت‌ها و تشدید مهاجرت جوانان روستا به شهر و حتی هنجار شدن روستاگریزی در بین آنان نگران‌کننده شده است. پرداختن به موضوع روستاگریزی جوانان با هر هدفی که با...

توسعۀ اقتصادی کشور مستلزم توسعۀ روستایی و تعریف دقیق پیوندهای میانِ روستا، شهر و منطقه است. باوجود تمام تلاش هایی که در راستای توسعۀ محلی و روستایی در قالب انواع سیاست ها و پروژه ها به عمل آمده است، نیل به وضعیت مطلوب همچنان دور از دسترس می نماید و روند خالی شدنِ روستاها از سکنه ادامه دارد. عدم تحقق توسعۀ روستاها در مهاجرتِ خارج از اندازه از آن به شهرها نمود می یابد؛ لذا هر راهکارِ مردم سالارانه ای...

خشکسالی، بسیاری از خانوارهای روستایی را به سمت شهرها سوق می‌دهد. پیامدهای منفی ناشی از این مهاجرت در شهرها و همچنین روستاها ازجمله حاشیه‌نشینی، توسعه‏ی نامتوازن و آسیب به کشاورزی این پدیده را به یک بحران در کشور تبدیل کرده است. هدف این پژوهش، ترسیم مدل عوامل مؤثر بر تمایل کشاورزان منطقه‏ ی زرقان به مهاجرت در شرایط خشکسالی بود که با رهیافت توصیفی و با استفاده از روش پیمایش انجام شد. داده‌ها با ا...

بیکاری و عدم اشتغال جوانان روستایی موضوع مهمی است که همیشه یکی از مهمتری دغدغه های برنامه ریزان اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بوده و مهاجرت بی رویه روستاییان را به شهرهای بزرگ فراهم می سازد، بر همین اساس سعی شده است مطالعه ای اقتصادی در زمینه بیکاری و اشتغال روستاییان بخصوص بخش کشاورزی انجام شود.به منظور تحقیق در این زمینه از آخرین آمارهای تفصیلی ارائه شده برای کل کشور و استان خراسان استفاده گردیدهو...

زعفران به عنوان گرانبهاترین محصول کشاورزی و دارویی جهان از جمله گیاهانی است که با توجه به مقاومت خود در برابر خشکی، نیاز به آب کم، قابلیت نگهداری بالا، عدم فساد پذیری و اثرات اشتغال زایی و درآمدزایی بالا و ارز آوری در کشور و بخصوص در استان خراسان بزرگ بویژه مناطقی که محدودیت مبادرتهای صنعتی و پروژه های عمرانی دارند، توجه به امر تولید و توسعه کاشت زعفران به عنوان یک محصول استراتژیک امری ضروری و ...

در سال­های اخیر، نتایج سرشماری­ها ظهور روند جدید مهاجرت داخلی با عنوان مهاجرت معکوس در ایران را نشان می­دهد. جهت شناخت و تحلیل بهتر مهاجران معکوس، 12100 مهاجر معکوس در زمینه تعیین کننده­ها و علل مهاجرت با 23700 مهاجر کلان شهری حاصل از نمونه دو درصد سرشماری 1390 مورد مطالعه تطبیقی قرار گرفته­اند. باتوجه به ویژگی­های طبیعی و زیست-محیطی متفاوت روستاها و نیز وضعیت زیرساختی، اقتصادی، تجاری و سیاسی م...

در سال‌های بعد از انقلاب اسلامی تأسیس نواحی صنعتی در روستاها به‌عنوان سیاستی برای تنوع ‌بخشی فعالیت‌های روستایی مد نظر قرار گرفته است. ساختار اجتماعی- اقتصادی نواحی روستایی با تأسیس مناطق صنعتی مذکور تحولاتی را پذیرفته است. مقاله حاضر پیامدهای تأسیس نواحی صنعتی در مناطق روستایی را با تأکید بر ناحیه صنعتی کوهپایه بررسی کرده است. ناحیه صنعتی کوهپایه در دهستان جبل مرکب از 13روستا قرار دارد. این ده...

مهاجرت از عوامل مهم در توسعه منطقه‌ای و موردتوجه در برنامه‌ریزی‌های اجتماعی و جمعیتی یک کشور است. در ایران این پدیده جمعیتی- ‌اقتصادی توزیع مناسبی را در بین استان‌های کشور ندارد. ازجمله نامتوازن‌ترین جریان‌های مهاجرت، مهاجرت از استان آذربایجان‌شرقی به استان تهران است. گستردگی و شدت آن موجب گردیده‌است که در اکثر مناطق استان تهران شاهد خوشه‌های مهاجر از استان آذربایجان‌شرقی باشیم. مطالعه کیفی از ...

موضوع مهاجرت های روستایی- شهری همواره مورد توجه اندیشمندان علوم مختلف است. مهاجرت در کشورهای در حال توسعه باعث بدتر شدن اوضاع در مبدا از یک سو و ایجاد مشکلات اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی در مقصد به دلیل عدم وجود امکانات اضافی متناسب با میزان مهاجرت می شود. لذا در طی دهه‌های گذشته تلاش‌های بسیاری در جهت شناخت این پیامدها وجستجو راهکارهایی جهت کاهش این معضل صورت گرفته که متاسفانه به دلیل فقدان دیدگ...