«شاهنامه w602 والترز» یکی از نسخ مصور عصر صفوی است که دارای نگاره‌هایی از صحنه‌های بزم و رزم، سرگذشت شاهان و پهلوانان و داستان‌های عاشقانه است. از جمله داستان‌های عاشقانه سرگذشت بیژن و منیژه و گرفتاری بیژن به چاه‌اندرون می‌باشد. ظرافت و زیبایی این نقاشی نگارنده را بر آن داشت که تصویرآفرینی و پیوستگی آن‌ را بر اساس روش توصیفی- تحلیلی و مطالعات کتابخانه‌ای، با متن «شاهنامه» تحلیل نماید و به این پ...

شاهنامۀ فردوسی بیشتر از هر اثر ادبی دیگری در تاریخ نگارگری ایران مصور شده­­است. گسترۀ مطالعاتی که تاکنون بر روی نگاره­های مذکور انجام شده­است را می­توان به دو رویکرد عمده تقسیم کرد. در غالب این مطالعات، آثار صرفاً بازنمودی از متن مکتوب بشمار می­آیند. تمرکز بررسی­ها بر فُرم، تکنیک­های اجرای آثار و دسته­بندی­های مکتبی بوده­است. بخش دیگر، وارد حوزۀ معناشناسی آثار شده­اند و هدفشان دست­یافتن به دلالت­...

نگاره های ایرانی دارای ظرافت ها و ویژگی هایی است که شناخت و تحقیق درباره ی آنها سرشار از لطف و جاذبه است. پیشرفت سریع نگارگری ایران که منجر به شکوفایی آن در سده نهم و دهم ه.ق گردید سبب شد که مقارن با دوران حکومت تیموریان و سال های اوج اقتدار صفویان در ایران برترین نسخ خطی شعر فارسی در کارگاه های سلطنتی و به همت و یاری برجسته ترین هنرمندان سراسر کشور آفریده شوند. این پژوهش که با هدف مطالعه نگار...

امروزه اندیشمندان بسیاری بر روی موضوع خلاقیت مطالعه کرده اند و عواملی را در بروز خلاقیت و رسیدن آن به حداکثر میزان ممکن موثر می دانند. نگارگری ایران از شاهکارهای تصویرگری بشر در طول تاریخ بوده که نهایت خلاقیت در آن به کاررفته است. هدف از تدوین این پایان نامه بررسی عوامل موثر بر بروز خلاقیت درنگارگری ایران و تعیین خاستگاههای آن با تکیه بر مکتب تبریز دوره ی صفوی است. امروزه خلاقیت امری اکتسابی و ...

آریاییان باستان به دو نیروی راستی و نظم، و دروغ و بی‌نظمی باور داشتند و بعدها این اندیشه در آیین زردشتی گسترده‌تر شد و همه هستی و اجزا و حوادث آن را دربرگرفت. نواندیشی‌ها و نوآورده‌های زردشت و آیینش عاملی بس مهم در سقوط خدایان کهن آریایی و رانده شدن بسیاری‌شان به حوزه بدی و بی‌نظمی بود. گروهی از خدایانِ بیرون آمده از جهان خدایی به حماسه‌ها وارد شدند و نقش ضدقهرمانان و گاه قهرمانان را بر عهده گرف...

حضرت علی(ع) یکی از پر بسامدترین مضامین تصویرسازی در نگارگری ایران بوده است، با این همه شمایل حضرت در نسخه نگاره های دوره های مختلف، یکسان به تصویر در نیامده است. با توجه به اینکه حضرت علی(ع) با ویژگی ها و صفات پسندیده متعددی شناخته می شود و روایت های گوناگونی پیرامون زندگی و شخصیت آن بزرگوار، در اسلام به خصوص شیعه (اثنی عشری) مطرح شده، هدف اصلی این مقاله، بررسی شمایل نگاری حضرت علی(ع) در نگارگر...

بیشتر تاریخ نگاران نگارگری مکتب اصفهان عصر صفوی به جدایی نگاره از کتاب آرایی و شعر روایی اشاره کرده اند و مطرح ساخته اند که دوگونه هنریِ نگارگری و شعر درصدد بوده اند که به عنوان گونه هنری مستقلی عمل کنند. محققان حوزه ادبیات به واژگان نگارگری در اشعار دوره مکتب اصفهان نظیر نگاره، قلم مو، رنگ، آب و رنگ، و دیگر عناصر و لوازم نگارگری پرداخته اند. این مقاله بر آن است تا به تعامل شعر و نگارگری در مکتب...

در این پژوهش، نگارۀ آوردن سر ایرج نزد سلم و تور به قلم محمدزمان از شاهنامه شاه‌عباس بررسی می‌شود. فرضیة این مقاله آن است که تفاوت این نگاره در عنوان، محتوا و فضا، با متن شاهنامه و نیز دیگر نگاره‌ها از این مجلس؛ ناشی از تحولات فرهنگی عصر صفوی و نمایانگر مواجهة نقاشی ایرانی با نقاشی غربی است. روش تحقیق، تحلیلی است و برای درک دستور زبان تصویری و نشانه‌های مستتر در آن، به...

چکیده اسب از دیرزمان با ایرانیان یار بوده، چنان که موجودی اساطیری و موهبتی آسمانی تلقی می شده است. از جانبی این حیوان نجیب و زیبا، موضوع موثر در آثار هنری هنرمندان در دوره های مختلف تاریخی بوده و هست. در این میان، به نظر می رسد نقوش اسب در آثار نگارگران صفوی و قاجار از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است و اسبان همانند صاحبان خود دارای شخصیتی انسانی هستند. نگاه هنرمند صفوی به این حیوان نگاهی نماد...