اتحادیة اروپا به‌دلیل ذخایر و تولید اندک از یک‌سو و مصرف بالا از سوی دیگر، به میزان زیادی به واردات نفت خام و گاز طبیعی وابسته است. تسلط روسیه بر منابع و مسیر‌های تأمین انرژی سبب ناخرسندی اروپا و تلاش این کشور‌ها برای تنوع‌بخشی به منابع تأمین انرژی از جمله کشور‌های بی‌نیاز از نفت و گاز آسیای مرکزی و قفقاز شده است. سؤال اصلی این نوشتار این است که چه عاملی سبب ارتقای جایگاه منطقة آسیای مرکزی و قف...

چکیده ایران­شناسی یکی از مهم­ترین ظرفیت­های فرهنگی و دیپلماسی عمومی ایران در سطح مناطق آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی به شمار می­رود. متاسفانه با وجود ظرفیت بسیار ارزشمند ایران‌شناسی در آسیای مرکزی و قفقاز جنوبی و حمایت­های مادی و معنوی که نهادهای مختلفی مانند وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اطلاعات (معاونت زبان فارسی و ایران شناسی در معاونت گسترش زبان فارسی و ایران شناسی در خارج از ک...

قفقاز شمالی: یک بررسی جغرافیایی تاریخی از نظر جغرافیایی منطقه قفقاز (Caucasus) از دو بخش مجزای شمالی و جنوبی تشکیل شده است که حد فاصل میان آنها را خط الراس کوه­ های قفقاز بزرگ تعیین کرده است. از دامنه­ های شمالی کوه های قفقاز بزرگ که با جهتی شمال غربی- جنوب شرقی کشیده شده­ اند تا گودال مانیچ (Manych) نزدیک دریای آزف که چهره زمین به تدریج دشت گونه می­ شود قفقا...

    امروزه ایران برای تحقق استراتژی انرژی در تعامل سازنده خود با روسیه‌، برای حداکثر‌سازی قدرت ملی و کاهش تهدیدات امنیتی برنامه‌ریزی می‌کند. در شرایط فعلی‌، این استراتژی همواره متاثر ازعوامل بین‌المللی و تا حد زیادی به نوع نگرش متفاوت ایران و روسیه در آسیای مرکزی و قفقاز وابسته می‌باشد. این نوشتار ضمن بیان جایگاه انرژی ایران و روسیه، تلاش می‌کند تا موانع تاثیر گذار این عرضه را تشریح کند. دیدگاه...

بازی بزرگ قرن نوزدهم رقابتی کاملاً استعماری در عرصه­ی ژئوپلیتیک آسیای مرکزی بود که با وقوع انقلاب کبیر روسیه در سال 1917 میلادی پایان یافت. تا این که در اوایل دهه­ی 1990 میلادی با فروپاشی شوروی، منطقه آسیای مرکزی این بار در کنار مناطق جنوبی قفقاز که در مجموع، ارواسیای مرکزی خوانده می­شوند بار دیگر عرصه­ی رقابت و بازی میان قدرت­هایی شد که از آن با عنوان بازی بزرگ جدید یاد می­شود. با وجود همه این ...

قبل از فروپاشیاتحاد جماهیر شوروی، خطوط لوله انرژی منطقه آسیای مرکزی و قفقاز در انحصار روس‌ها قرار داشت و ژئوپلیتیک این منطقه  تنها شاهد حضور یک قدرت منطقه‌ای(روس‌ها) بود. فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، استقلال هر یک از کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز، ضعف اقتصادی روس‌ها در کنترل اینوضعیت و سیاست فضای باز و آتلانتیک‌گرایانه دوران گورباچف و یلتسین باعث حضور بازیگران منط...

روند گسترش شهر ها همواره مورد توجه صاحبنظران مختلف بوده و چاره جویی برای حل مشکلات شهری منجر به ارائه نظریاتی در باب توسعه شهر ها شده است. پراکنده رویی شهری یکی از اشکال رشد شهر می باشد که از نیمه دوم قرن بیستم وارد ادبیات شهرسازی شده و امروزه به عنوان یکی از محوری ترین بحث ها در جهان مطرح است. این پژوهش به سنجش پدیده پراکنده رویی شهری در کلانشهر مشهد می پردازد. به منظور اندازه گیری این پدیده، ...

فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و به تبع آن ، امحا استیلای مطلق روسها بر مناطق آسیای مرکزی و قفقاز ضمن اینکه عطف توجه جامعه جهانی را به سوی این بخش ا ز جهان برانگیخت فرصت بسیار مغتنمی برای برخی کشورهای منطقه ای و یا منطقه ای فراهم آورد که همواره از دیرباز خودشان را از سرنوشت این منطقه جدا نپنداشته اند. از سوی دیگر اهمیت استراتژیکی ، ژئوپلیتیک و خصوصا ژئواکونومیک این مناطق عوامل بسیار مهمی بود که آنه...

همگرایی منطقه ای یکی از الزام های ورود مناطق مختلف به جریان جهانی شدن، بعد از فروپاشی اتحاد شوروی بوده است. منطقه اکو، به خصوص کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز نیز از این امر مستثنی نبوده اند. با این حال، این منطقه با چالش هایی در زمینه همگرایی روبه رو است. در این نوشتار، سعی شده است تا با رویکردی تحلیلی_توصیفی، نقش نخبگان سیاسی منطقه ای، به عنوان یکی از اصلی ترین عوامل تأثیرگذار بر کنش بازیگران منط...