ابوتراب خسروی با ارائه ی آثاری چون «هاویه»، «دیوان سومنات»، «اسفـار کاتبان» و «رود راوی» و «کتاب ویران» توانسته است برای خود جایگاه قابل قبولی در ادبیات داستانی ایجاد کند. در این پژوهش، مجموعه داستان «کتاب ویران»بر اساس روش ساختارگرایی بررسی شده است. ابتدا به بررسی ساختار روایت و سپس به تحلیل ژرف ساخت داستان ها پرداخته شده است. ساختار روایت در «کتاب ویران» سه نوع است: ساده، متوسط، دشوار. ژرف سا...

چکیده: گرگویل ها، مجسمه های قرار گرفته در بخش بیرونی کلیساهای قرون وسطی بوده، که دارای اهداف تزئینی و کاربردی می باشند، موجودات افسانه ای که بر اساس کاربردشان در معماری، به عنوان آبراه استفاده شده و نیز به لحاظ ظاهر هراس آورشان، دارای مفاهیم شر و اهریمنی بوده و به همین لحاظ نیز در بیرون از کلیساها قرار گرفته اند. این هیولاها در اعتقادات مسیحی قرون یازدهم و دوازدهم میلادی تاثیر بسزایی گذاشته ان...

عجایب نگاری یا گروتسک در اصل به شیوه آرایش دیوار و سقف سردابه های پیدا شده در ویرانه های رم باستان گفته می شد. این اصطلاح در سده شانزدهم میلادی رواج پیدا کرد و در مورد شکل های کژنما، اغراق آمیز، ترسناک و یا مضحک به کار رفت. در واقع این واژه مفهومی نامتعین و چند وجهی را در بر می گیرد. در گروتسک می توان ناهنجاری، عجیب و عبث بودن، خنده و وحشت و بیش از همه عنصر خیال را یافت. در اینجا این اصطلاح بیش...

ناتورالیسم و گروتسک دو شکل از ادراک و بازنمایی است که اولی در مقام یکی از مکتب­های ادبی و دیگری در قالب شگردی هنری- ادبی جایگیر شده است. برغم سابقۀ پیدایش و پشتوانۀ معرفتی آنها، مواجهه آن دو با سوژه-ابژه­ها نیز پیامد مواجهه­های مذکور مشابه است؛ البته با وجود نوشتارهای تحقیقی متعدّد در باب هریک از بازنمایی­های مذکور، توجّه چندانی به نسبت آن دو نشده است. در این مقاله وجوه نسبت بازنمایی­های ناتورالی...

شناخت و تحلیل یکی از جذابترین شیوه های بازیگری که به لطف آثار گروتسک و تئاتر ابسورد در پنجاه سال اخیر در تئاتر بسیار فراوانی یافته است. اجرای این نمایش مبتنی اصول بازیگری دلقک های سیرک است. درامی باز و در چالش لحظه به لحظه با مخاطب خود. طراحی صحنه و ساختار موسیقی این نمایش نیز وام گرفته از نمایشهای مشابه آن در سیرک است.

فریدریش دورنمات برای نشان دادن وضعیت دردناک انسان در جهان مدرن و پرهرج ومرج امروزی، کمدی را توصیه می کند، البته از نوعی کمدی که تلخ و گزنده باشد. دورنمات برای نیل به چنین هدفی کمدی- تراژدی را به عنوان مناسب ترین راهکار ارایه می دهد. مظور وی از کمدی- تراژدی این است، که موضوع نمایشنامه کمیک باشد، در حالی که شخصیت های آن سرنوشتی غم بار و تراژیک یابند. دورنمات با کمک گروتسک، تماشاگر را به تعقل عمیق...

تذکرۀ یخچالیه نوشتۀ میرزا محمدعلی مذهّبِ‌اصفهانی متخلص به فرهنگ (در جوانی) و بهار (در پیری)، جزو نقیضه‌‌های مفصل ادب فارسی است که به شیوۀ تذکرۀ آتشکده از آذر بیگدلی نوشته شده‌است. میرزا مذهّب در اثرش سی شخصیت‌‌ خلق می‌‌کند تا از مدعیان شاعری و یاوه‌‌سرایان عصرش انتقاد کند. این شخصیت‌‌ها از یک‌‌سو مشمئزکننده و از سوی دیگر طنزآمیزند و احساسی چندگانه از نفرت و خشم و ترس و طنز را در مخاطب برمی‌‌انگیزن...

از دستاوردهای مثبت نظریه های ادبی و هنری برای تئاتر، نقد و بررسی تئاتر به شیوه ای روشمند است. «نظریه بازی»، «گروتسک» و «کارناوال» مفاهیمی از «میخاییل باختین» نظریه پرداز روس است، که در عرصه ی نقد و نظریه ی ادبی کاربرد دارند. با آنکه کارناوال، گروتسک و بازی با اجرا و آیین و از آن طریق با تئاتر پیوند دارد، اما باختین رمان را بهترین زمینه برای تحقق مفاهیم مورد نظرش دانسته است. اما بعد از او، منتقد...

کارناوال نوعی خرده فرهنگ انتقادی است که آیین ها و آداب آن اخلاق حاکم و هنجارهای رایج را به پرسش می گیرند. اندیشه کارناوال بر پایه ی گریز از هر گونه جزم اندیشی و اقتدارطلبی استوار است. کارناوال زیرساختی اومانیستی دارد. عمده ترین جلوه گاه تمایلات اومانیستی جمال زاده در می توان در گرایش او به کارناوال ادبی مشاهده کرد. در پژوهش حاضر به جنبه های کارناوالی در پنج اثر جمال زاده یعنی یکی بود یکی نبود، ...

از دوره قاجار به بعد، ظرف یک قرن و نیم گذشته، تجدد و نحوه مواجهه با آن از مسایل عمده فرهنگ ایران بوده که البته در فرآیند تحول مفهوم هنر و چگونگی خلق آثار هنری تاثیرات خاص خود را به جا گذاشته است. پژوهش حاضر به بررسی فرایند خلق اثر هنری، در دوره گذار از سنت به مدرنیته در ایران می پردازد. برای این منظور، از آراء میخاییل باختین، نظریه پرداز روس، استفاده شده است. علت انتخاب باختین، وجود مفاهیمی مان...