مطالعه سیر تاریخی - فلسفی فناوری اطلاعات در تعلیم و تربیت ایران

چکیده رایانه و فناوری اطلاعات به عنوان یکی از دستاوردهای مهم فناوری قرن حاضر نیازمند بررسی و تعمق پیرامون آثار و تبعات آن در ابعاد گوناگون زندگی انسان به ویژه در حوزه تعلیم و تربیت که در این حوزه می بایست نسبت به کاربرد آن حساسیت و خردورزی بیشتری اعمال شود . نظر به اینکه بهره گیری از فناوری اطلاعات ، فرایند یادگیری و ساختار آموزش را دستخوش تغییر می کند نیاز به پژوهش فلسفی – تاریخی که به دنبال بررسی ماهیت کاربرد این فناوری در آموزش است ، ضروری به نظر می رسد . هدف از انجام این پژوهش مطالعه سیر تاریخی – فلسفی فناوری اطلاعات در آموزش و پرورش ایران است که این مساله در فرآیند پژوهش با طرح سئوالاتی به شرح زیر مورد بررسی و تحقیق قرار گرفت . 1 – نقش فناوری اطلاعات در تحولات تعلیم و تربیت چیست ؟ 2 – نقش فناوری اطلاعات در پیشرفت جامعه چگونه بوده است ؟ 3 – تاثیر نقش فناوری اطلاعات بر فرهنگ و ارزش های جامعه چگونه مطرح می شود ؟ با استفاده از روش تحقیق سندی – تحلیلی ، محقق برای پاسخگویی به سئوالات ابتدا سیر تاریخی – فلسفی فناوری اطلاعات را با توجه به دیدگاههای اثبات گرایی ، تفسیری و پست مدرنیسم مورد بحث و بررسی قرار داد و با توجه به این دیدگاهها تاثیر فناوری اطلاعات را بر تعلیم و تربیت ایران در قالب اهداف کلی و ویژه ، سئوالات اصلی و ویژه تحقیق مورد بررسی قرار داده و تاثیر فناوری اطلاعات بر فرآیند یاددهی – یادگیری ، برنامه درسی و تحولاتی که در نقش معلم وشاگرد و رابطه بین آن دو در حوزه تعلیم و تربیت پدید آورده است بررسی شد . در این رهگذر به تحولات آموزش و پرورش و توجه به آموزشهای مجازی که با استفاده از رایانه در مدارس و دانشگاهها انجام می گردد اشاره گردید و تاثیر فناوری اطلاعات و ارتباطات بر جهانی شدن تعلیم و تربیت که آموزش و پرورش را نیز متاثر نموده است مورد بررسی قرار گرفت . سئوال دوم تحقیق نقش فناوری اطلاعات در پیشرفت جامعه بود که در این رابطه از جامعه پذیری ، اشتغال و تکنولوژی ، تجارت الکترونیکی و کاهش فقر اطلاعاتی که با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات به عمل آمده ، بحث و بررسی شد . در پاسخ به سئوال سوم که تاثیر فناوری اطلاعات بر فرهنگ و ارزشهای جامعه می باشد و در این رابطه از تغییر در ارزشها ، تنزل ارزشهای انسانی و تفوق ارزش فناورانه و گذر از دهکده سنتی تا دهکده جهانی بررسی شد و در ادامه به جهانی شدن فرهنگ و اخلاق اشاره شد . در فصل پایانی تحقیق پس از نتیجه گیری و استنتاج به اهم استلزاماتی که فناوری اطلاعات برای مسئولین اجرائی کشور فراهم نموده است ، اشاره گردیده است .