بررسی نقوش سردر عمارتهای شیراز در دوران قاجار- پروژه عملی: تصویرسازی یکی از حکایتهای کهن ایران

در دوره ی زند و قاجار، شیراز یکی از مراکز مهم کاشیکاری به حساب می آمده است. جلوه و رونق این هنر را در بسیاری از بناهای ساخته شده در عهد قاجار و به طور خاص، تزیینات سردر این عمارت ها می توان مشاهده کرد. تزییناتی که ورای ارزش صوری خود دارای ارزشی برگرفته از فرهنگ، عقاید، و سنتها و باورهای مردم جامعه در این دوره می باشد. مهمترین مساله ای که در این میان مطرح است، عوامل تاثیر گذار در پدید آمدن این نقوش هستند که به صورت عمیقی با عقاید و باورها، مذهب، و سایر هنرهای عامه ی رایج در این دوره در ارتباط می باشد. اما مهمترین عامل در میان سایر عوامل نامبرده که به عنوان برجسته ترین منشاء الهامات نقوش، تلقی می شود، ادبیات می باشد. مضامین بسیاری از نقوش را داستان های کهن برگرفته از منظومه های ادبی تشکیل می دهد. برخی از مضامین، سبک های هنری و سنت های تصویری در نقوش، ریشه در نگارگری و هنر باستان داشته است و مفاهیم نمادینی را در بر می گیرند. البته همجواری برخی آثار باستانی نظیر نقش برجسته های هخامنشی و ساسانی نیز تاثیر بسزایی را ایفا می کنند. نتایج حاصل آمده از بررسی این نقوش از جنبه های مختلف، نشان از ارتباط عمیق هنر و فرهنگ عامه رایج در این دوره و تاثیر بسزای آن در پدید آمدن مضامینی از این دست و شکل گرفتن یک عصر هنری جدید در این دوره دارد.