تاثیر کاربرد بقایای گیاهی و کود دامی بر تغییرات عمقی ذخیره کربن آلی خاک

مدیریت صحیح بقایای آلی و حفظ میزان کربن آلی خاک، از عوامل مهم در کشاورزی پایدار محسوب می شود. نوع و مقدار کربن آلی ویژگی های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک را تحت ثاتیر قرار می دهد. در واقع، کربن آلی عامل مهمی در تداوم حاصلخیزی و کنترل فرسایش خاک به حساب می آ ید. تحقیق حاضر به بررسی اثر مواد آلی بر توان ترسیب کربن آلی خاک در شرایط گلخانه ای می پردازد. به این منظور، آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی صورت گرفت. تیمارها شامل؛ دو خاک با بافت متفاوت شامل خاک ماسه ای (بافت شنی) و خاک زراعی (بافت لوم شنی)، دو نوع مواد آلی شامل؛ کود گاوی (منبع حیوانی) و کاه و کلش گندم (منبع گیاهی)، هر یک در سه سطح (صفر، 1 و 3 درصد وزنی) و دو نحوه ترکیب بقایا (ترکیب با یک سوم سطحی ،ترکیب با کل عمق خاک) بود. تمام آزمایش ها در سه تکرار انجام شد. تیمارها به مدت 4 ماه در شرایط کنترل شده درجه حرارت و رطوبت ظرفیت زراعی خوابانیده شد. پس از این دوره، نمونه برداری از دو عمق صفر تا 7 سانتی متری و 7 تا 21 سانتی متری خاک صورت گرفت. نتایج حاکی از آن بود که برای دو تیمار ترکیب با یک سوم سطحی و ترکیب کامل بقایا با خاک، توان ترسیب تیمار کود دامی به ترتیب 12 و 25 درصد بیشتر از کاه و کلش است. همچنین در لایه سطحی نسبت به لایه عمقی، میزان ترسیب کربن آلی 10 درصد بیشتر بود. نتایج نشان داد که میزان کربن خارج شده در تیمارهای مورد مطالعه ، بین 1/3 تا 2/8 تن در هکتار متغیر است که ارزش اقتصادی آن معادل 2 تا 6 هزار دلار می باشد. یافته های این تحقیق اهمیت پرداختن بیشتر به نقش مدیریت مواد آلی در جهت ذخیره و ترسیب کربن آلی خاک را در جهت جلوگیری از افزایش گرمایش جهانی نشان می دهد.