ارزیابی ذخایر ماهی یال اسبی سر بزرگ (trichiurus lepturus) و تعیین ترکیب صید ضمنی در ترال‏های صید این گونه در آب‏های بوشهر و هرمزگان

با توجه به اطلاعات اندک در مورد میزان ذخایر ماهی یال اسبی سربزرگ (trichiurus lepturus)و صید ضمنی حاصل از تورهای ترال این گونه، این مطالعه با هدف برآورد ذخایر و تعیین میزان و ترکیب گونه ای صید ضمنی به دست آمده در صیدگاه های ماهی یال اسبی در سال 1389 طی فصل بهار و تابستان در استان بوشهر و فصل پاییز در استان هرمزگان صورت پذیرفت. عملیات نمونه برداری توسط کشتی های ترالر کیش به طول 47 متر و عرض 3/7 متر در فصول صید و طی 85 بار توراندازی انجام شد. تور مورد استفاده تور ترال یال اسبی با طناب فوقانی به طول 41 متر، اندازه چشمه در کیسه تور و شماره نخ به ترتیب 75 (کشیده) و 4 میلی متر بود. میزان بیومس و میانگین cpua ماهی یال اسبی در منطقه مطاف 67/7861 تن و(kg.nm-2) 27/914 ± 04/6624، صیدگاه تنب 3/3939 تن و (kg.nm-2) 5/2674 ± 20/11201 و در منطقه هنگام 2/840 (kg.nm-2) 397 ± 93/1731 برآورد گردید. بیشترین فراوانی طولی ماهی یال اسبی صید شده برای فصل بهار و تابستان در دامنه طولی 31-21 سانتی متری و کم ترین فراوانی طولی برای فصل بهار و تابستان در دامنه طولی 53-43 سانتی متری بود. توزیع فراوانی طولی ماهی یال اسبی بین دو فصل بهار و تابستان دارای اختلاف معنی داری در سطح بود. در میان 45 گونه از 38 خانواده شناسایی شده در این مطالعه در استان بوشهر 34 گونه متعلق به ماهیان استخوانی، 8 گونه غضروفی و 3 گونه بی مهره بود. از 8/732 تن صید ضمنی برآورد شده در این استان، ماهیان استخوانی 9/83 درصد ( 8/614 تن)، ماهیان غضروفی 4/12 درصد (9/90 تن) و نرم تنان کمتر از 7/3 درصد (27 تن) از کل صید را به خود اختصاص دادند. در صیدگاه های استان هرمزگان 45 گونه آبزی متعلق به 31 خانواده شناسایی شد، که به تفکیک شامل 37 گونه ماهی استخوانی متعلق به 24 خانواده، 9 گونه ماهی غضروفی متعلق به 5 خانواده و 2 گونه بی مهره از 2 خانواده بودند. از 9/652 تن صید ضمنی برآورد شده، ماهیان استخوانی 90 درصد ( 6/587 تن)، ماهیان غضروفی 91/9 درصد (7/64تن) و نرم تنان کمتر از 1/0 درصد (65/0 تن) از کل صید را به خود اختصاص دادند. همچنین فراوانی نسبی گونه هدف 75/67 درصد، گونه های تجاری 81/17درصد، گونه های آبزی کوچک دورریز 58/10درصد و گونه های درشت دورریز 84/3 درصد بود. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که تغییرات عمقی، فصلی و مکانی بر روی میزان و ترکیب صید ضمنی تاثیرگذار است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان دهنده فشار بالای حاصل از تولید صید ضمنی توسط ترال یال اسبی در صیدگاه های ماهی یال اسبی در استان هرمزگان و بوشهر می باشد.