مطالعه انسان شناختی فرهنگ آپارتمان نشینی در شهر ایلام

هدف تحقیق حاضر بررسی انسان شناختی فرهنگ آپارتمان نشینی در شهرستان ایلام است. این پژوهش در صدد بوده است تا با استفاده از چارچوب نظری مطالعه یعنی تلفیقی از نظریه های فرهنگ و شخصیت، مکتب انسانشناسی روان شناختی و نظریات حوزه ی انسان شناسی شهری در بعد فضا به بررسی مشکلات فرهنگی، اجتماعی و رفتاری ساکنین آپارتمان نشین در شهر ایلام بپردازد. در چند سال اخیر با توجه به مشکلات اقتصادی، آموزشی، معیشتی، خشکسالی که در روستاهای این استان به وجود آمده بود تعداد زیادی از خانوارها مجبور به مهاجرت آن هم به سوی مرکز استان شدند. همچنین با توجه به گسترش آموزش عالی و ایجاد دانشگاه های متعدد و پذیرش دانشجوهای غیر بومی فراوان و زوج های جوانی که از خانواده ای خود جدا شده و سعی دارند که به طور مستقل زندگی کنند، نیز مزید بر علت شده تا روز به روز بر جمعیت شهرنشین در ایلام افزوده شود. این مهم یک نیاز اساسی برای این افراد در پی داشت آن هم بحث مسکن که یکی از اساسی ترین نیازها در دنیای امروزی ما انسان ها به شمار می رود. با توجه به کمبود زمین مسکونی جهت احداث مسکن به ناچار ساختمان های عمودی به شکل قارچ گونه چهره شهر را دگرگون کردند. از آنجایی که در چند نقطه از شهر شهرک ها و مجتمع های آپارتمانی زیادی در این شهر احداث شده اند، لذا سه منطقه پرجمعیت از این مجتمع ها برای انجام این پژوهش انتخاب شدند. میدان مورد مطالعه سه مجتمع مسکونی در شهر ایلام، یعنی مسکن مهر چالیمار در شرق و مجتمع 100 واحدی بلوار دانشجو در مرکز و نیز مجتمع مسکونی آفتاب واقع در قسمت جنوب شهر بوده و با مطلعین کلیدی مانند هیئت مدیره، نگهبانان، کادر خدماتی و 40 نفر از ساکنین آپارتمان نشین به صورت هدفمند مصاحبه نیمه ساخت یافته به عمل آمد. داده ها با روش تحلیل محتوای کیفی تجزیه و تحلیل شده است. در مجموع 14 مقوله به عنوان شاخص های مهم زندگی آپارتمانی استخراج شدند. یافتههای این مطالعه بیانگر وجود توسعهی نامتوازن و آسیبزا در فرآیند آپارتماننشینی و وجود مسایل رفتاری، تعاملی و فرهنگی متعدد است. واژه های کلیدی: آپارتمان نشینی، ایلام ، انسان شناسی و فضا، انسان شناسی شهری، تحلیل محتوای کیفی