توزیع مکانی باران موثر ماهانه برای برخی گیاهان زراعی استان فارس

چکیده گندم و جو از مهمترین گیاهان زراعی استان فارس می باشند که در بسیاری از مناطق این استان به صورت دیم کشت می شوند. با این حال عملکرد دیم این گیاهان در بسیاری از نقاط استان کم می باشد. از آنجا که در کشت دیم بارندگی نقش بسیار مهمی دارد، لذا در این تحقیق مقدار باران موثر برای کشت دیم گیاهان گندم و جو در مناطق مختلف استان فارس مورد محاسبه قرار گرفت. در این تحقیق برای محاسبه مقدار باران موثر از روش سازمان حفاظت خاک آمریکا (scs) استفاده شد. برای این منظور ابتدا مقدار تبخیرتعرق پتانسیل گیاه مرجع از روش پیشنهادی فولادمند و همکاران (2008) برای جنوب ایران استفاده شد که در آن از مقدار بارندگی ماهانه استفاده شده است. همچنین مقدار باران موثر ماهانه برای سه عمق تخلیه رطوبت 25، 75 و 125 میلی متر (شرایط رطوبتی مرطوب، متوسط و خشک) درنظر گرفته شد. در ادامه پس از محاسبه مقدار باران موثر در ماه های مختلف در هر ایستگاه برای کلیه سال های دارای آمار، مقدار باران موثر در دوره بازگشت های مختلف تعیین گردید. در پایان نقشه تغییرات مکانی ماهانه باران موثر برای گیاهان گندم و جو در دوره بازگشت های 2، 5، 10 و 25 سال در سطح استان فارس رسم گردید. نتایج نشان داد که مناطق شمال و شمال غرب استان فارس با داشتن مقدار باران موثر بیشتر جهت کشت دیم گندم و جو مناسب تر می باشند. واژه های کلیدی: باران موثر، استان فارس، گندم، جو.