بررسی و حل تزاحم های اخلاقی از دیدگاه راس ، هر، آیت الله مطهری و آیت الله مصباح

پایان نامه
چکیده

موضوع تحقیق، بررسی و حل تزاحم‎های اخلاقی از دیدگاه راس، هِر، آیت‎الله مطهری و آیت‎الله مصباح است. تزاحم اخلاقی موقعیتی است که هم زمان، دو یا چند وظیفه‎ی اخلاقی متوجه فاعل است و به دلیل محدودیّت ظرفیّت‎ها، توان امتثال همه‎ی آن‎ها را ندارد و ناچار به گزینش است. تزاحم، گاه در مصادیق یک قاعده‎ی اخلاقی ایجاد می‎شود، مانند لزوم نجات جان دو نفر که در حال غرق شدن هستند و نمی‎دانیم کدام یک مقدم است و گاه در مصادیق چند حکم اخلاقی، مانند وقتی که نجات جان انسانی منوط به تصرف غصبی از ملک دیگری باشد. در این پژوهش که روش آن توصیفی ـ تحلیلی و نقادی است، معیارها و چگونگی حلّ تزاحم را از دید‎گاه چهار متفکر مذکور مورد تحلیل و نقادی قرار داده و سرانجام با تمسک به متون دینی و قواعد اصولی و ذکر معیارهای ترجیح در متزاحمان، نظر خود را تبیین نمودیم. نکات ذیل از جمله نتایج حاصل از این تحقیق است: 1- وجه مشترک اندیش‎مندان مذکور توجه به قاعده‎ی اهمّ و مهمّ است. 2- مهم‎ترین نقص راه‎حل‎های مطرح شده از سوی چهار متفکّر مذکور، عدم ارائه معیاری جامع در حلّ تزاحم است. 3- برای حلّ تزاحم، باید شرایط پیش از انجام فعل(انگیزه) و پس از آن(نتیجه و هدف) و هنگام عمل و مطلوبیت نفس‎الأمری را مدّ نظر داشته باشیم. 4- توجه به قواعد اصولی و ظرفیت‎های فرا اخلاقی، به عنوان مبانی حل تزاحم اهمّیّتی ویژه دارد. 5- توجه به هدف نهایی انسان که همان تقرب الهی است، در رهایی از تزاحم نقشی ‎اساسی دارد.

منابع مشابه

مفهوم ضرورت در نظریۀ اخلاقی آیت الله مصباح یزدی

نظریۀ آیت‏الله مصباح یزدی دربارۀ باید و نبایدهای اخلاقی به نظریۀ ضرورت ‏بالقیاس الی الغیر مشهور است، زیرا خود ایشان به‌صراحت بایدهای اخلاقی را بر اساس مفهوم ضرورت ‏بالقیاس الی الغیر تبیین کرده‌اند. برخی اندیشمندان بر این نظریه اشکال کرده‏اند که باید اخلاقی نمی‏تواند تحت مفهوم «ضرورت بالقیاس الی الغیر» قرار گیرد. هدف این مقاله تبیین نظریۀ آیت الله مصباح و بررسی اشکال وارد شده است. این بررسی با ر...

متن کامل

هستی شناسی فرهنگی آیت الله مرتضی مطهری

متن کامل

بررسی تأویل از دیدگاه آیت الله معرفت و ابن عربی

موضوع این مقاله بررسی ومقایسه تأویل از دیدگاه ابن عربی و آیت الله معرفت است. در رابطه با تأویل و معنای آن دیدگاه های مختلفی وجود دارد که با توجه به گوناگونی آن لازم دیدیم نظر ابن عربی و آیت الله معرفت را در این باره مورد مطالعه قرار دهیم. واژه تأویل هفده بار در قرآن بکار رفته است که در برخی موارد، به تأویل آیات قرآن اشاره دارد. این استفاده قرآن از تأویل سبب شد که بابی با عنوان تأویل آیات قرآن و...

متن کامل

رابطه ولایت و جمهوریت در اندیشه آیت الله مصباح یزدی

با پیروزی انقلاب اسلامی ایران و تاسیس نظامی جدید، نظریه­پردازی دربارة حکومت اسلامی در اندیشه­های فقهی- سیاسی شیعه</st...

متن کامل

بررسی معنای حروف مقطعه از دیدگاه آیت الله معرفت و نقد آن از منظر آیت الله جوادی آملی

حروف مقطعه در دیدگاه مفسران قرآن کریم از گذشته تا کنون ، تحلیل های متفاوتی داشته است. آیت الله معرفت این دیدگاه ها را طبق دو مبنا دسته بندی کرده اند. عده ای حروف مقطعه را از متشابهات مجهول و علم مستوری می دانند که جز خدا برآن واقف نیست و دسته ای دیگر آن را رموزی بین خداوند و پیامبرش می دانند و آن چه از معانی برای این حروف گفته شده نوعی رمزگشایی است. آیت الله جوادی آملی به صورت دیگری دیدگاه مفسر...

متن کامل

ماهیت دموکراسی در اندیشه سیاسی آیت الله مصباح یزدی

کامجو رحمانی- دکتر حسن شمسینی غیاثوند- صالح بابایی دموکراسی بعنوان یکی از ارزش های جهانشمول در عصر جهانی شدن شناخته می شود. به همین دلیل همه متفکران و نظریه پردازان نسبت به آن به ارایه نظریه پرداخته اند. درواقع می توان گفت که دموکراسی پیچیده ترین موضوع متفکران جهان اسلام شناخته می شود. آیت الله مصباح یزدی از جمله متفکرانی است که درباره دموکراسی و مردم سالاری دینی نظریاتی ارایه کرده است. ایشان م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه معارف اسلامی قم - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023