تعیین حدود بهینه برخی خواص ذاتی خاک برای کشت دو گیاه داروئی بابونه آلمانی (matricaria chamomilla l.) و ریحان سبز ocimum basilicum l.))

کاربری صحیح اراضی پایه و اساس آینده¬ای سالم و موفق برای نژاد بشر است، بنابراین استفاده از اراضی مطابق با ظرفیت آن، به¬منظور برآوردن نیازهای حال و آینده انسان می¬تواند موجب حفظ اکوسیستم زمین گردد. به¬منظور ارزیابی تناسب اراضی برای کاشت نباتات مختلف لازم است نیازهای آن از نظر شرایط آب و هوایی و خصوصیات خاک مشخص شوند. نیازهای مورد اشاره به¬صورت جداولی جداگانه برای اقلیم و خاک توسط سایس طراحی و سطوح محدودیت پارامترهای مختلف برای برخی گیاهان زراعی و باغی تعیین شده است، اما این جداول تاکنون برای گیاهان دارویی تهیه و تدوین نشده است. نظر به اینکه امروزه گیاهان دارویی از نظر اقتصادی دارای ارزش بالایی هستند و در طب سنتی و مدرن صنعتی مورد استفاده و بهره¬وری قرار می¬گیرند. توسعه سطح زیر کشت گیاهان دارویی بدون شناخت نیازمندی¬های خاکی و آب و هوایی آنها امکان پذیر نمی¬باشد. از این رو هدف این تحقیق تهیه جدول نیازمندی¬های برخی خصوصیات خاکی از قبیل شوری، ph، کربن آلی، گچ، آهک و سنگریزه که عمدتاً از خواص ذاتی خاک هستند، می¬باشد. برای نیل به هدف تعیین شده آزمایش¬های گسترده¬ای در گلخانه دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه شاهد صورت گرفت. تیمارهای مورد نظر به دو روش هیدروپونیک و گلدانی اعمال گردید. تیمارهای اسیدیته و شوری به-روش هیدروپونیک در قالب طرح بلوک¬های کاملاً تصادفی و تیمارهای گچ، آهک، سنگریزه و ماده آلی در قالب طرح بلوک¬های کاملاً تصادفی و تأثیر متقابل آهک و گچ به¬روش گلدانی در قالب طرح فاکتوریل بر پایه طرح بلوک¬های کامل تصادفی در سطوح مختلف تیمار با سه تکرار انجام شد. برای اجرای آزمایش هیدروپونیک از محلول غذایی %50 هوگلند استفاده گردید. خصوصیاتی از قبیل ارتفاع بوته، طول ریشه، وزن تر و خشک بخش هوایی، وزن تر و خشک ریشه، حجم ریشه، طول و عرض برگ، قطر ساقه، وزن تر و خشک گل، تعداد گل در بوته اندازه¬گیری شد. مقایسه میانگین¬ها نشان داد که ph مناسب برای گیاه ریحان سبز حدوداً 4/6 می¬باشد. ماکزیمم عملکرد در تیمارهای شوری، کربن آلی، کربنات کلسیم، سولفات کلسیم و سنگریزه به¬ترتیب حدوداً در 4 دسی¬زیمنس بر متر، 3 درصد وزنی،کمتر از 19 درصد وزنی، 4/9 درصد وزنی و 15 درصد حجمی به¬دست آمد. نتایج بدست آمده نشان داد که ph مناسب برای گیاه بابونه آلمانی حدوداً 8 می¬باشد. ماکزیمم عملکرد در تیمارهای شوری، کربن آلی، کربنات کلسیم و سنگریزه به¬ترتیب حدوداً کمتر از 2 دسی¬زیمنس بر متر، 6 درصد وزنی، کمتر از 17 درصد وزنی و 30 درصد حجمی می¬باشد. بنابراین بر اساس نتایج به دست آمده، جدول نیازمندی¬های خاکی برای دو گیاه ریحان سبز و بابونه آلمانی تهیه، تدوین و ارائه گردید.