بررسی اثر ضد درد و التهابی عصاره آبی صمغ گیاه doremma ammuniacum در موش کوچک آزمایشگاهی با استفاده از آزمون فرمالین و تست اسید استیک

اشق (dorema ammoniacum) گیاهی است، الئوگم رزین (oleo-gum resin) که در طب سنتی ایران استفاده می شده است. در طب سنتی ایران این گیاه دارای اثرات ضد درد و التهاب بوده است. با توجه به اینکه اثرات ضد درد و التهابی این گیاه تا کنون مورد مطالعه قرار نگرفته، در این مطالعه اثرات ضد درد و التهابی صمغ اشق (وشا) در مدل حیوانی درد و التهاب مورد بررسی قرار خواهد گرفت. روش ها: صمغ وشا از یک عطاری خریداری شده و توسط گیاه شناس تأیید می شود. سپس عصاره آبی آن تهیه می شود. در تمامی روش ها حیوانات در 3 گروه: کنترل منفی (نرمال سالین 10ml/kg)، کنترل مثبت (مورفین 10mg/kg و آسپرین 100mg/kg) و گروه های آزمون (عصاره گیاه با دوزهای mg/kg 125-250-500 مورد ازمایش قرار گرفته اند و تمامی تجویزها به صورت داخل صفاقی صورت گرفت. در تست فرمالین پس از 30 دقیقه از زمان تزریق 25 میکرولیتر فرمالین 5/2% به صورت زیر جلدی به کف پای حیوان تزریق و پاسخ حیوان به مدت 1 ساعت مورد بررسی قرار گرفت، در تست اسید استیک ابتدا دوزهای عصاره مورد نظر به صورت داخل صفاقی تجویز گردید سپس بعد از نیم ساعت اسید استیک 6/0% به داخل صفاقی تزریق گردید و در فواصل زمانی0-5، 5-15، 15-30 دقیقه تعداد رفلکس های دردزا در حیوان ثبت گردید. در بررسی اثرات ضد التهابی گیاه ابتدا عصاره بصورت داخل صفاقی تزریق گردید وسپس کارازینان با حجم 20 ماکرولیتر و با غلظت 1% به کف پای حیوانات بصورت زیر جلدی تزریق گردید. و سپس با کولیس دیجیتال کف پای حیوانات تا 5 ساعت اندازه گیری وثبت گردید. نتایج: در فاز حاد تست فرمالین در گروه هایی که دوزهای (125-250-500) mg/kgرا دریافت کردند، دوز 500 mg/kgبه میزان بیشتری بر مدت زمان شدت درد در مقایسه با گروه کنترل شده است. در فاز مزمن تست فرمالین درگروه هایی که دوزهای 125-250-500 mg/kg از عصاره را دریافت کردند کاهش معنی دار شدت درد در مقایسه با گروه کنترل مشاهده شد. دوز mg/kg 500-250 عصاره گیاه dorema در فاز مزمن فرمالین اثر بیشتری در کاهش شدت درد در مقایسه با گروه کنترل را نشان داد بر اساس نتایج حاصل از تست اسیداستیک عصاره در دوزهای (125-250-500 mg/kg) پس از تزریق در مقایسه با گروه کنترل اثر ضد دردی معناداری در زمان های 5 و 15 دقیقه نداشته است در حالی که در زمان 30 دقیقه در تمامی دوزهای عصاره اثرات ضد دردی مشاهده شده است که بیشترین اثر آن در دوز 500 mg/kg می باشد که می تواند نشان دهنده اثرات وابسته به دوز گیاه dorema باشد عصاره گیاه دارای اثرات ضد التهابی و ادم موضعی را کاهش داده است و اثر ضد التهابی آن با افزایش مقدار دارو افزایش یافت همچنین اثر ضد التهابی دارو در دوزهای بالاتر قابل مقایسه با ایندومتاسین است.