نام پژوهشگر: فرزین حق پرست

طراحی ترمینال مسافربری شهرستان مراغه
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری و شهرسازی 1390
  امیر رزاقی   مازیار آصفی

چکیده:با توجه به زمینه تاریخی، فرهنگی، نقش خاص شهرستان مراغه در استان و کشور، وجود مراکز جاذب مسافر و همچنین پتانسیل های پیشرفت این شهرستان و با عنایت بر اینکه پیشرفت هر کشور و هر شهری مدیون ارتباطات آن با فرهنگ های دیگر می باشد و اینکه نیاز این ارتباط در حمل ونقل منسجم شکل می گیرد و باتوجه به نقصان های پایانه موجود در شهر مراغه، در این حیث حمل و نقل و ساختار قوی برای پیاده کردن ترمینالی در این شهر اهمیت ویژه ای پیدا میکند که در نهایت ما با بررسی این رساله در راستای ارتقاء محیطی که جوابگوی نیازهای این شهر در افق بیست سال آینده باشد، می پردازیم.فرآیند کار معماری مثل هر فرآیند هنری دیگر، یک بخش غیر قابل بیان ویک بخش قاعده مند دارد. ترمینال با واژه ی سفر همراه است و به عنوان نمادی فیزیکی و معمارانه مطرح می شود.طراحی معمولا با مفروضاتی شروع می شود که محدودیت ها را مشخص می کند و درچارچوب این محدودیت ها طرح شکل می گیرد.اما در این میان یکی از قدم های اساسی در این فرآیند فهم موضوع است. اینکه بخواهیم چه بنایی را در چه مکانی طراحی کنیم، بسیار مهم است و در شکل گیری ایده اولیه کمک می کند. ایده ی این طرح از کاروانسرا، مفهوم و عملکرد آن برگرفته شده است. سفر در ذات خود با حرکت عجین است، بنابراین حرکت، پویایی و سیالیت اساس طراحی این بنا مد نظر گرفته شده است.

امکان سنجی استفاده از انرژی های غیر فسیلی در طراحی نیمکت گرمایشی برای پارک ائل گلی تبریز
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده هنرهای کاربردی 1390
  سمیرا آدمی   فرزین حق پرست

شهر یک اثر هنری بزرگ است که آفرینندگانی به وسعت خود و به تعداد جمعیتش دارد.هدف غایی یک شهر ،ایجاد محیطی دلنشین و راحت برای مردمی است که در آن زندگی می کنند،فضای شهری محلی است که مردم بیشترین وقت خود را در آن سپری کرده،حداکثر ارتباط را با یکدیگر و پیرامون خود برقرار می سازند.بنابراین آرایش فضا و ایجاد امکانات و تسهیلات لازم در آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است. امروزه شهرنشینی به صورت یک مسأله مهم و پیچیده جوامع مختلف درآمده؛افزایش سریع آن در دهه های اخیر ،برنامه ریزان را بر آن داشته است که به مسائل اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی... جامعه توجه بیشتری معطوف دارند و درصدد باشند تا محیط مناسب و دلپذیر برای شهرندان فراهم آورند. همچنین تأمین انرژی مورد نیاز در المان های شهری نیز دارای اهمیت بسزایی است. قرن حاضر ،قرنی است که بازتولید و طراحی شهرهای خودبسنده و در عین حال پاسخگو به محیط و مردم نگاهی ویژه را معطوف داشته است.در واقع بحث در این است که شهر باید بتواند در حوزه منابع مصرفی انرژی در ساختار خود پاسخگو باشد که تأکیدی بر استفاده از انرژی های نو و در عین حال جایگزین دارد تا ضمن کاهش اثرات تخریبی زیست محیطی ناشی از مصرف سوخت های فسیلی که خود را در چالش های زیست محیطی امروز جهان(سوراخ شدن لایه ازن،آلودگی های زیستی و نابودی محیط زیست و زیست بوم طبیعی و شهری)نشان می دهد،امکان ترسیم شهرهایی را برای آیندگان فراهم کند که در صورت کاهش بی رویه و یا اتمام احتمالی سوخت های فسیلی چشم اندازی تاریک را برای منابع انرژی مصرفی شهر فراهم نکنند. بدون تردید انرژی های تجدیدپذیر با توجه به سادگی فن آوریشان در مقابل فن آوری انرژی هسته ای از یک طرف و نیز بدلیل عدم ایجاد مشکلاتی نظیر زباله های اتمی از طرف دیگر نقش مهمی در سیستمهای جدید انرژی در جهان ایفا می کنند. در هر حال باید اذعان داشت که در عمل عوامل متعددی بویژه هزینه اولیه و قیمت تمام شده بالا، عدم سرمایه گذاری کافی برای بومی نمودن و بهبود کارآیی تکنولوژیهای مربوطه نفوذ و توسعه انرژی های نو را بسیار کند و محدود ساخته است. این پروژه سعی برآن است که از انرژی های تجدیدپذیر در تأمین انرژی مبلمان پارک ائل گلی تبریز استفاده نماییم . از آنجائیکه یکی از مشکلاتی که باعث دوری و عدم اشتیاق در افراد برای استفاده از این فضا در فصل زمستان گردیده است، سرما ی زیاد دراین فصل می باشد و می توان گفت این عامل،باعث توجه کمتر به پارک های شهرتبریز، از جمله پارک ال گلی می گردد ،که یکی از مهمترین مکان های تفریحی است که در جذب گردشگر در این شهر نیزموثر بوده است. برای این منظور می توان با طراحی مبلمان های گرمایشی با استفاده از انرژی های غیر فسیلی برای افراد دراین پارک ،باعث رفع ناراحتی و لذت بردن از فضای زیبای این پارک ،در سرمای زمستان ،در افراد گردید که این فضا را تبدیل به فضاهای مناسب و لذت بخش واقع در حوزه آسایش حرارتی انسانی قرار می دهد. تحقیق بیان شده از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی است،روش ها وابزارهای گردآوری اطلاعات در بخش نظری با مطالعات کتابخانه ای آغاز گردید و با توجه به نتایج بدست آمده در مورد اقلیم شهر تبریز و تطبیق آن با تحقیقات صورت گرفته در مورد انرژی های تجدیدپذیر ،استفاده از انرژی خورشیدی به صورت آبگرمکن های خورشبدی، مناسب ترین سیستم در تأمین گرمای مورد نیاز نیمکت ها در این پارک انتخاب گردید.در بخش عملی، تحقیقات کتابخانه ای، مطالعات میدانی درمورد پارک ائل گلی و شناخت گردشگران بازدید کننده از این سایت، مشاهده، مصاحبه با گردشگران ، و پرسشنامه استفاده شد و با توجه به نتایج بدست آمده در بخش نظری وعملی و تلفیق نتایج بدست آمده به 5 طرح برتر دست یافتیم و با ارزیابی این 5 طرح در جدول ارزیابی،طرح نهایی انتخاب گردید.

طراحی دبیرستان پسرانه در تبریز با رویکرد پایداری زیست محیطی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری 1392
  حمید کاشفیه   فرزین حق پرست

فضای مدارس به این دلیل که بیشتر اوقات دانش آموزان بعد از محیط خانواده و مخصوصا در حساس-ترین دوران شکل گیری شخصیت آنها در آنجا سپری می شود، از اهمیت ویژه ای بالاخص در حوزه معماری برخوردار هستند. چگونگی طراحی معماری فضای فیزیکی مدارس، تاثیر مستقیمی بر بازده و عملکرد دانش آموزان، به عنوان آینده سازان کشور خواهد داشت و از همین رو مستلزم توجه بسیار زیادی می باشد. بسیاری ازمعماران نام آشنای معاصر با در نظر گرفتن شیوه های مختلف آموزشی در ایجاد هماهنگی میان روش های نوین آموزشی و فضای فیزیکی مدارس تلاش نموده اند و توانسته اند به معماری منطبق بر نیازهای آموزش با توجه به مسئله یادگیری دست پیدا کنند. از سوی دیگر، ضرورت توجه به معماری پایدار، با توجه به بحران های مختلف زیست محیطی از جمله بحران انرژی، آلودگی های هوا، آب و خاک، کاهش روزافزون منابع محیطی و ... به یک اصل اساسی در روند طراحی معماری تبدیل شده است. معماری پایدار زیست محیطی با هدف مقابله با مشکلات یاد شده، تمامی طول فرآیند معماری -قبل از ساخت، حین ساخت و مرحله بهره برداری تا تخریب احتمالی- را در بر می گیرد. در این رویکرد، عواملی همچون استفاده از مصالحی که در ساخت آنها انرژی کمتری مصرف شده، مصالح بومی، متناسب با اقلیم و قابل بازیافت، کاربرد سیستم های ساختمانی پایدارتر، استفاده حداکثری از منابع تجدیدپذیر انرژی و نیز افزایش کیفیات محیطی فضای معماری و ... مورد تاکید هستند و به طور کلی می توان افزایش رفاه انسانی در عین کاهش مصرف منابع محیطی را عمده ترین هدف آن به حساب آورد. با نگاه به وضعیت فعلی ساختمان مدارس کشور، ملاحظه می شود که با وجود الگوبرداری برخی مدارس از روش های مدرن آموزشی که در اغلب کشورهای پیشرفته به کار می روند، فضاهای فیزیکی آنها هیچ گونه تغییری نداشته و در حقیقت روش های جدید در همان کالبد مدارس سنتی به دانش آموزان ارائه می شود که در اغلب مواقع، این ضعف در فضای فیزیکی مدارس، باعث ناکارآمدی شیوه های آموزشی جدید شده و در نهایت به نوعی سکون در سیستم آموزشی کشور منجر گردیده است. علاوه بر این در طراحی و ساخت مدارس نیز همانند دیگر فضاهای معماری، توجه چندانی به مباحث مربوط به پایداری زیست محیطی نمی شود. کاربرد مصالح با مصرف انرژی بالا در حین ساخت، عدم توجه به مباحث اقلیمی در طراحی، کارکرد مداوم سیستم های مکانیکی تنظیم آسایش داخلی و ... از جمله مواردی هستند که در اکثر فضاها و از جمله در معماری مدارس، واقعیت یافته اند. این جریانات نیازمند تغییر هستند و معماری مدارس علاوه بر پاسخگویی به نیازهای آموزشی حال و آینده، باید با در نظر گرفتن مسائل زیست محیطی، در جهت تربیت دانش آموزانی خلاق، علاقه مند به محیط مدرسه، آگاه به مسائل زیست محیطی و مسئولیت پذیر حرکت کند. در راستای اهداف مذکور در طرح حاضر پس از بررسی کامل شیوه های مختلف در آموزش و پرورش نوین و نیازمندی های فضایی هرکدام و نیز بررسی وضعیت فعلی نظام آموزش و پرورش کشور، اقدام به طراحی دبیرستانی در شهر تبریز با امکان پاسخگویی به نیازهای فعلی و آینده آموزشی و با رعایت کامل ضوابط و استانداردهای موجود برای طراحی مدارس، گردیده است. علاوه بر این به دلیل پتانسیل های خاص مدارس در ارتباط با بحث پایداری از جمله وسعت زمین و نیز پتانسل خاص اقلیم شهر تبریز از جمله ساعات آفتابی فراوان و بادهای محلی مداوم در طول سال و ... برای استفاده از انرژی های تجدیدپذیر محلی و همچنین نقش اقدامات مرتبط با پایداری زیست محیطی در مدارس، در فرهنگ سازی و آگاهی آحاد جامعه، از رویکرد پایداری زیست محیطی و راهکارهای توصیه شده در آن به عنوان عاملی تاثیرگذار در طراحی استفاده شده است.

طراحی پوسته ی دینامیک برای ساختمان های بلند با توجه به تاثیر باد
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری و شهرسازی 1392
  شایسته ولدی   مازیار آصفی

رشد سریع جمعیت ساکن در شهرها، در قرن 19، موجب گسترش ساخت و ساز ساختمان های بلند شد. کمبود زمین در مناطق شهری دلیل عمده ی محبوبیت ساختمان های بلند، در کشورهای پیشرو در این زمینه مانند ایالات متحده ی آمریکا و سپس در نقاط مختلف جهان، بوده است. در سال های اخیر رویکرد پایداری در طراحی ساختمان های بلند، شرایط بهینه ای در طراحی و اجرای این گونه از ساختمان ها را تامین کرده است و آنها را از حوضه ی ساختمان های پرمصرفِ انرژی خارج کرده است و برای خودکفایی این ساختمان ها تلاش می کند. تولید انرژی در سایت و تامین تهویه ی طبیعی ساختمان، از معیارهای معماری پایدار می باشند که با وجود جریان باد موجود پیرامون ساختمان های بلند، پتانسیل های ویژه ای برای ارتقای سطح پایداری ساختمان می باشند. تهویه ی هوای داخل ساختمان با هدف حذف آلودگی های داخل ساختمان، تنظیم میزان رطوبت موجود در هوا و محدوده ی آسایش دمایی، از الزامات طراحی معماری می باشد. جابجایی هوای پیرامون ساختمان های بلند وابسته به حوضه های فشار پیرامون و داخل ساختمان می باشد. حوضه ی های فشار پیرامون و داخل ساختمان نیز وابسته به عواملی همچون چیدمان ساختمان های اطراف، دسترسی های جریان هوا و هندسه ی ساختمان می باشد. هندسه ی ساختمان شامل فرم حجمی آن، طرح نمای ساختمان و بازشوهای نما می باشد. از سوی دیگر جریان هوای پیرامون ساختمان، محل مناسبی برای نصب توربین های بادی ایجاد می کند. این پژوهش به ارائه ی الگویی جهت طراحی پوسته ی ساختمان های بلند مسکونی، با هدف تامین تهویه ی طبیعی و انرژی مورد نیاز ساختمان می پردازد. الگوی پیشنهادی نهایی شامل نمای دوپوسته ای می باشد که در پوسته ی خارجی آن از یک نوع سیستم سازوار دینامیک بهره گرفته شده است. سیستمی که اجزای آن به تناسب شرایط وزش باد باز و بسته می شوند و با کنترل میزان نفوذ باد، تهویه ی طبیعی یکنواختی را در کلیه ی واحد ها تامین می کند. ویژگی شاخص دیگر این پوسته، ترکیب آن با توربین های بادی قرار گرفته در کانال های بادخان می باشد که محل مناسبی برای نصب توربین ها و تولید انرژی می باشد. آنالیز الگوی ارائه شده در نرم افزارهای با قابلیت تحلیل cfd انجام گرفته و نمونه ی کاربرد آن در طراحی یک ساختمان مسکونی بلند مرتبه در شهر سنندج، ارائه شده است.

الگوبرداری از ساختار بدن موجودات زنده در طراحی نماهای هوشمند
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری و شهرسازی 1392
  الیا ابراهیمی سالاری   مازیار آصفی

امروزه نماها چیزی فراتر از چهره ی یک ساختمان هستند. جدا از نقش آن در تعریف هویت و ارائه تصویر کلی از ساختمان؛ آن ها در واقع مغز متفکر ساختمان بوده که تا حد بسیار زیادی در هر دو جنبه ی بهینه سازی انرژی و تامین آسایش استفاده کنندگان نقش تعیین کننده ای دارند. اخیرا برای پاسخگویی به چنین نیازهایی پیچیدگی طراحی نماها به جایی رسیده است که می توان از نماهای هوشمند صحبت به میان آورد. نمای هوشمند پوسته ایست که به طریق فعال یا غیر فعال قابلیت تطابق پذیری نسبت به تغییراتی که در محیط پیرامون یا فضای داخلی اش اتفاق می افتد را دارا می باشد. بنابراین نماهای هوشمند را نمی توان جدا از ساختمان یا سایر عوامل محیطی در نظر گرفت. حال اینکه چگونه یک نمای هوشمند می تواند پاسخی بهینه نسبت به تغییرات محیطی داشته باشد خود از اهمیت خاصی برخوردار است. اما به نظر می رسد از آنجا که طبیعت با ارائه ی راه حل هایی ساده و در عین حال کیفی و نیز تمایل در جهت هماهنگی حداکثر با نیازهای محیط خارج همواره دستاوردهای قابل قبولی را تامین می نماید، تمرکز بر روش های بیونیک می تواند دیدگاه ها و راه حل های نوآورانه ای برای طراحی چنین نماهایی به همراه داشته باشد. در این رساله از طریق مطالعه ی نمونه های مشابه در زمینه ی طراحی های برگرفته شده از طبیعت خصوصا در نمای ساختمان ها و نیز بررسی نیازهای نماهای هوشمند ایده ای خلاقانه جهت پاسخگویی به این مسئله ارائه شده است. این تحقیق سعی دارد از میان چندین الگوی برگرفته شده از طبیعت و بطور خاص از میان گیاهان که بهترین میزان تطابق پذیری و پاسخگویی نسبت به تغییرات محیطی همراه با تامین آسایش و زیبایی را دارند، گزینه ای مناسب برای طراحی در پوسته های هوشمند انتخاب نماید. پس از انتخاب الگوی مورد نظر با آنالیز مکانیزم موجود در ساختار بدن این موجودات زنده و با توجه به محدودیت های لحاظ شده در نما، راهکاری نو برای استفاده در پوسته ساختمان های هوشمند ارائه می گردد.

طراحی ایستگاه راه اهن رشت با سیستم سازه ای شبکه خارجی و رویکرد بایونیک
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده هنر و معماری 1392
  معصومه اسدی هریس   یاسر شهبازی

چکیده با گذشت سابقه طولانی احداث و منافع بی شمار راه آهن، چه از نظر امنیت وچه از نظر حجم وسیع خدمات، متأسفانه استان گیلان و شهر رشت مرکز این استان از آن بی بهره بوده است. شایسته است شهر رشت دارای ایستگاهی باشدکه علاوه بر پاسخگویی به نیاز های اولیه ،نشانه هایی از طبیعت گیلان در آن بارز باشد. سایت ایستگاه مسافری رشت در جنوب غربی این شهر و در محدوه مابین دو مسیر جاده رشت-جیرده-شفق و جاده رشت-لاکان قرار دارد. این ایستگاه به عنوان سر در ورودی شهر امروزی باید قدرت تأثیرگذاری کافی را بر بیننده داشته باشد تا به یادماندنی باشد و بتواند یکی از نشانه های شهری خود را مطرح نماید و طراحی آن علاوه بر تمهیدات معماری،نیازمند پرداخت به جنبه های سازه و تکنولوژیک نیز بوده است. امروزه با توجه به پیشرفت های ایجاد شده در تکنولوژی ساختمان ها، یکی از چالش های اصلی توجه به نوع سیستم ساختمانی و تامین پایداری سازه ها با حفظ زیبایی شناسی معماری بناست. زیبایی سازه معماری در دو بخش فرمی و معنایی قابل بررسی می باشد که در زیباشناسی فرمی ساختارها و الگوها مطرح هستند. برای طراحی فرم سیستم سازه ای ساختمان می توان از اصول خاصی پیروی کرد که در این پایان نامه سعی بر آن بوده تا با الگوگیری از فرم طبیعت و انتخاب سیستم سازه ای شبکه ای ،سیستمی مناسب برای ساختمان ایستگاه راه آهن معرفی گردد. رساله ی حاضر جهت به سرانجام رساندن مطالعات و استفاده از آن در مباحث طراحی، پس از بیان ضرورت تحقیق به بررسی ایستگاه راه آهن و نمونه های موردی پرداخته و درپی آن به مطالعه رویکرد بایونیک و تاثیر و الهام بخشی آن در سازه و معماری با نمونه های انجام شده می پردازد. باتوجه به انتخاب سیستم سازه شبکه ای به عنوانی سیستمی کارآمد برای طرح مورد نظر، نمونه ای ازین نوع سیستم سازه ای بررسی شده و درنهایت الگوی مورد نظر برای فرم سازه انتخاب شده است. سازه شبکه خارجی exoskeleton یکی از جدیدترین راهکارهای سازه ای در طراحی ساختمان ها است به گونه ای که نمای ساختمان علاوه بر نقش پوسته، .نیازهای سازه ای را هم برآورده میکند واین می تواند راه حلی برای طراحی فضاهایی با انعطاف پذیری بالا از جمله ایستگاه راه آهن باشد. هندسه نقش حساسی را در تولید فرم و سازه ساختمان بازی می کند. هرشکل هندسی دارای شخصیت معماری و سازه ای خاص خودش است. با جست و جو میان هندسه های متنوع موجود در طبیعت که در فرم های آنها دیده می شود و به کمک معیارهای طراحی معماری، الگوی هندسی مورد نظر انتخاب شد. درفصل انتهایی نیز پس از پیشنهاد برنامه فیزیکی وبیان روند طراحی،نقشه های لازم ارائه می گردد. با استفاده از نرم افزارهای مربوط تا حد زیادی از پیچیدگی طراحی کاسته شده به گونه ای که معماری دیجیتال باعث ارتباط متقابلی بین سازه و معماری شده است برای ایجاد نوآوری در سازه نیاز به ابزارهایی است که بتوان دنیای معماری انسان ها را با معماری طبیعت پیوند زد که برای فرم یابی سازه در این مجموعه از نرم افزار گرس هاپر و راینو استفاده شده است. واژه های کلیدی:حمل و نقل،راه آهن ،ایستگاه راه آهن رشت،رویکرد بایونیک،سیستم سازه ای شبکه ای خارجی،معماری دیجیتال،گرس هاپر

طراحی مجموعه ی فرهنگی رفاهی زائر (مجاور حرم حضرت معصومه (س) - قم)، با رویکرد روانشناسی محیطی
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری و شهرسازی 1392
  معصومه نجفی   قاسم مطلبی

زیارت به عنوان یک فعالیت مذهبی و انسان زائر به عنوان کسی که مزور را به درگاه پروردگار واسطه می نماید از منظر دینی شأن والایی دارد. این درحالی است که در هیاهوی مادی دنیای ما این جایگاه همچون بسیاری ارزش های معنوی دیگر مورد بی توجهی واقع شده است. نمونه ی این امر وضعیت نامناسب اقامت زائران حرم مطهر حضرت معصومه(س) در قالب کمپ های چادری است. هدف این پژوهش توجه به این شأنیت در چارچوب معماری اقامت گاه زائر جهت تأمین شرایط مادی و معنوی مورد نیاز زیارت است. از آن جا که اندیشه هایی که مبانی نظری خود را از روان شناسی محیطی می گیرند با ملحوظ داشتن عامل انسان و رفتارهای او در امر طراحی معماری باعث طراحی محیط های انسان مدارتر و رشد کیفیت فضاها می شود این رویکرد مبنای نظری قرار گرفته است. از این رو در پژوهش «کاربردی» پیش رو که با روش تحقیق «توصیفی-تحلیلی» با رویکرد کیفی صورت گرفته است، پس از انجام مطالعات منابع کتابخانه ای، آنچه به عنوان مرجعی برای انجام مطالعات مورد استفاده قرار گرفته، به تجربیات راجر بارکر در نظام مطالعات قلمروهای رفتاری باز میگردد. با تعریف قرارگاه رفتاری مورد نظر، دو نیروی نیازهای انسانی بر اساس مدل سلسله مراتب نیاز های انسانی مازلو، و قابلیت ها یا توانش های کالبدی محیط-که بر مبنای مدل فرایندهای اساسی تعامل انسان و محیط جیمز گیبسون، در نحوه ی ادراک انسان از محیط تعیین کننده است- چارچوب نظری جهت انجام پژوهش میدانی را تشکیل داده است. در ادامه با بررسی مباحث نظری مطرح شده و احاطه بر آن، به شناخت وضع موجود اقامت زائران و وضعیت تعامل محیط و رفتار از طریق تکنیک های «مصاحبه ی سازمان یافته» و «مشاهده ی غیر مداخله گر» پرداخته شده است. از جمع بندی و تطبیق این برداشت ها با چارچوب نظری، چگونگی استفاده ی زائران از قابلیت های محیط و اکتفا به حداقل پاسخگویی به تأمین نیازهای اولیه در کمپ های چادری ، و ضعف محیط در تأمین این نیازها بالاخص نیازهای متعالی مشهود است. لذا برمبنای مطالعات نظری و آسیب شناسی میدانی صورت گرفته اطلاعات تحلیل شده و دستورالعمل هایی بر اساس این تحلیل ها جهت طراحی استخراج گردیده است. تأمین حداقلی نیازهای اولیه و تمرکز بر تأمین نیازهای متعالی، انعطاف پذیری فضاهای اقامت در تأمین سطوح متفاوت خلوت، و انعطاف پذیری مبلمان در پاسخگویی به رفتارهای متنوع، سه محور اصلی ایده را تشکیل می دهند. در پایان این دستورالعمل ها در قالب طراحی معماری مجموعه ی فرهنگی-اقامتی زائر پیاده سازی شده است .

الگوگیری از معماری پایدار سنتی ایران با رویکرد معماری پایدار نوین طراحی نمونه موردی مجموعه فرهنگی مذهبی در شهر گرگان
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری و شهرسازی 1392
  علی علوی   پریسا هاشم پور

منابع انرژی به عنوان یکی از مولفه های تأمین نیازهای انسانی، نقشی اساسی در زندگی بشر ایفا می نماید. امروزه به دلایل مختلف از جمله استفاده های غلط از این منابع تجدید¬ناپذیر، به نظر می رسد که با بحران محدودیت انرژی مواجه هستیم و چه بسا با تمام شدن آن، زندگی آیندگان نیز به خطر خواهد افتاد. در این خصوص، تدابیری که گذشتگان در جهت مساعد کردن شرایط زیست خود اندیشیده بودند، بسیار چشمگیر بود. تدابیری که به عنوان بخشی از راهکارهای دست یابی به معماری پایدار همواره مورد توجه قرار می گرفت. تحقیق حاضر تلاشی است تا با بررسی روش های پایداری، که در معماری سنتی ایران برای برآوردن نیازهای خود به انرژی استفاده می نمودند، و مقایسه ی آن با روش های نوینی که در معماری مدرن برای تأمین انرژی به کار گرفته می شوند، به راهکارهایی اساسی دست یابیم، تا با به کارگیری آن در ساختمان ها، مسأله بحران انرژی را تا اندازه ای رفع نماییم. این تحقیق به روش تطبیقی- مقایسه-ای صورت گرفته است و محدوده مطالعاتی آن شهر گرگان واقع در استان گلستان می باشد. در همین راستا پس از بررسی نمونه های چندی از موارد به کاررفته در معماری سنتی ایران و معماری مدرن جهان، پیشنهاداتی همچون استفاده بهینه از انرژی باد و خورشید با بهره گیری از تکنولوژی های روز دنیا در جهت تأمین انرژی های پاک، ارائه گردیده که در طرح نهایی از آنها استفاده شده است.

طراحی مسکن بهینه اقلیمی با رویکرد تکنولوژی نوین در تهران
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری و شهرسازی 1392
  سمانه شیریان وسطی کلایی   پریسا هاشم پور

سرپناه یکی از اساسی ترین نیازهای انسان به شمار می رود. یک خانه به معنای واقعی کلمه به عنوان ساختمان یا سازه ای که پوششی در برابر آب و هوا و یا حفاظت در برابر خطر، می باشد؛ علاوه برآن به عنوان فضا و ظرفی برای زندگی تعریف شده است. مسکن به عنوان بخشی از محیط زیست، تاثیر عمده ای بر سلامت، رفتار اجتماعی و رفاه عمومی جامعه را دارا می باشد؛ ارائه مسکنی که بتواند با محیط زیست خود و اقلیم سازگاری داشته و از تکنولوژی روز(بهینه با حداقل صدمات زیست محیطی) برای صرفه جویی در مصرف انرژی استفاده نماید کاملا منطقی و مقرون به صرفه خواهد بود؛ بنابراین در این پایان نامه سعی بر آن است که مسکنی سازگار با اقلیم در تهران طراحی شود. مسکنی که با احترام به محیط زیست و منابع انرژی از پیشرفت های تکنولوژیکی متناسب با نیازهای طراحی بهره برده و گامی در جهت ایجاد الگویی پایدار در سکونت و همچنین بهینه سازی انرژی در ساختمان بردارد . در این پژوهش مطالعاتی پیرامون مفاهیم پایه ای مرتبط با مسکن، اقلیم و فناوری انجام شده است، درجمع آوری اطلاعات اولیه ،از روش هایی چون مطالعه اسناد کتابخانه ای ،مشاهدات عینی ،تحقیقات میدانی و بررسی نمونه های موجود(در ساختمان های اقلیمی)،استفاده شده و از نتایج به دست آمده در تبیین راهکارهای مناسب برای طراحی بهره گیری شده است. بر این اساس استفاده از انرژی های نو جهت بهینه سازی مصرف انرژی، استفاده از راهکارهای اقلیمی مناسب و همچنین به کار بردن فناوری نوین مصالح، نانو مواد ساختمانی و ... مورد نظر بوده است؛ بدین منظور مبادرت به شبیه سازی کامپیوتری و تحلیل و بررسی و سعی بر ارائه ی الگویی کارآمد و در نهایت تحلیل حرارتی در نرم افزار مربوطه گردیده است . با در نظر گرفتن این موارد و استفاده از رهنمودهای اسلامی مسکن، می توان به مسکنی همگام با فناوری روز دست یافت ؛ مسکنی همساز با اقلیم و باارتباط مطلوب با طبیعت، دارای آسایش حرارتی که درنهایت منجر به بهینه سازی انرژی و صرفه جویی اقتصادی (در طولانی مدت) گردد.

طراحی مدرسه محله ایرانی- اسلامی (مدرسه ایمن محله با نگرشی بر سازه های نوین و قابل استفاده در شرایط بحرانی)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری و شهرسازی 1393
  رضا بهامین   یاسر شهبازی

با رخ دادن زلزله های تاسف بارمانند زلزله بم و زلزله ورزقان و اهر ومشاهده ی تلفات انسانی ناشی ازآن معماران باید بدانند هرکدام ازآنها می توانند نجات دهنده ی جان هزاران تن از فرزندان این نسل و این سرزمین در چنین موقعیت هایی باشند. آن طور که دیگر نیازی به لودر، بولدوزر و بیل مکانیکی و بیمارستان صحرایی و پتو و دارو و ... نباشد. ما باید به خوبی درک کنیم که این احساس تاسف و تاثرو این احساس درماندگی که با مشاهده ی این وقایع روح همه را میفشارد چگونه می تواند تبدیل به قدرتی شود که از قدرت هزاران صدها و هزاران بیل مکانیکی و بولدوزر و از نقش هزاران پزشک و پرستار موثرتر باشد. آن گاه که ساختمان هایی که آنها می سازند، سرپناهی ایمن، مقاوم و مطمئن برای مردم این کشور باشد. آن گاه که ما به نسل های بعدی این سرزمین و به فرزندانمان اطمینان دهیم که دیگر چنین فجایعی تکرار نخواهد شد! در این میان معماری بناهای عمومی و به خصوص فضاهای آموزشی که مدت زمان عمده ای از عمر انسان در این فضاها سپری می گردد بسیار حائز اهمیت می باشد ونیاز به طراحی و ساخت فضاهای آموزشی با سازه مقاوم و قابل اطمینان در شرایط بحرانی کاملا محسوس است و متاسفانه درکشور ما به این مساله پرداخته نشده است. همچنین طراحی مدارس نه فقط برای ساعات آموزشی بلکه برای استفاده در همه ساعات روز و استفاده از مدرسه به عنوان فضایی عمومی و در اختیار محله اهمیت بحث ایمنی و پاسخگویی در شرایط بحرانی را پررنگ تر می نماید و از سوی دیگر این بحث باعث احساس تعلق مردم به مدرسه و خود اکتفایی مدرسه از نظر مالی می شود. تحقیق حاضر پس از ذکر کلیاتی از موضوع در فصل اول، در فصل دوم به بررسی ادبیات و پیشینه موضوع پرداخته شده است. فصل سوم شامل مبانی نظری است و ویژگی ها، نیازمندی¬های فضایی و برخی نظریه ها در ارتباط با آنها ذکر گردیده است و اصول مربوط به رویکرد سازه ای و برخی تعاریف و راهکارهای توصیه شده در آن، آورده شده است وهمچنین ارتباط بین طراحی فضای فیزیکی مدارس و رویکرد سازه ای و پایداری اجتماعی را مدنظر قرار داده است فصل چهارم به برخی نمونه های موفق اجرا شده از مدارس پایدار اجتماعی وفرهنگی در سراسر دنیا به عنوان نمونه های موردی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. فصل پنجم اختصاص به شناخت بستر طراحی و برخی اصول مورد تاکید در ارتباط با معماری در اقلیم شهر تبریز دارد و در نهایت تحقیق، نقشه ها و تصاویری از پروژه طراحی شده بر اساس مبانی نظری ارائه شده، آورده شده است.

طراحی مدرسه ابتدایی عمار با رویکرد یادگیری مشارکتی (در شهر همدان)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری و شهرسازی 1393
  گلرخ سجادی   فرزین حق پرست

به گفته نلسون ماندلا هیچ چیز مانند نحوه رفتار افراد یک جامعه با کودکان، شرافت آن جامعه را نشان نمی دهد. مسائل ناشی از زندگی مدرن و دنیای دیجیتال مسبب رفتارهایی نظیر انزوا، کمرویی و مهارت های اجتماعی محدود کودکان شده است. مدرسه به عنوان خانه دوم کودکان مکان تعیین کننده ای است که توجه به روابط و تعاملات اجتماعی و مشارکت دانش آموزان با یکدیگر و بزرگسالان در حین یادگیری در مدارس؛ یعنی فضا و محیطی که بعد از خانه بیشترین زمان روزانه کودک در آن سپری می شود، می تواند نقش تعیین کننده ای در حل این معضل ایفا کند. تاکید شیوه های آموزشی جدید نظیر یادگیری مشارکتی نیز بر افزایش مهارت های اجتماعی یادگیرنده ها و استفاده از پتانسیل های سایر افراد می باشد. هدف از طرح این تحقیق ایجاد فضاهایی اجتماع پذیر است تا قابلیت یادگیری مشارکتی را دارا باشد و بتوان همراه با تقویت تعاملات اجتماعی از دست رفته کودکان امروز به پاسخ های بیشتر و روش های بهینه ای در یادگیری و آموزش رسید. سوال این تحقیق اینست که: فضای کالبدی مدرسه چگونه در یادگیری مشارکتی دانش آموزان می تواند نقش موثری داشته باشد؟و نقش مولفه های محیطی قابل طرح در معماری مدارس در مشارکت دانش آموزان در یادگیری چگونه است و چطور ارزیابی می شود؟ برای دستیابی به پاسخ، با شناخت کودکان رده سنی 7تا 11 سال و این که تعامل گرایان با این دید که راهنمای رشد کودکان، اعمال فعال خود آنان است و اعتقاد به تجربه، در ادامه با بررسی مخاطب در جنبه های متفاوت رشد ذهنی از دیدگاه پیاژه، به دسته بندی واکنش ها و رشد او پرداختیم. در گام دوم با بررسی تعاریف موجود از یادگیری و نظریه ها، انواع روش های آموزشی و دیدگاه های آنها، روش آموزشی یادگیری مشارکتی با تلفیق و ترکیبی از چند روش آموزشی موفق و مفید که در آن اعضای گروه با هم کار می کنند تا به هدف مشترکی برسند، اینگونه بدست آمد که با ایجاد وابستگی بین اعضای گروه ها، می توان یکی از بهترین روش ها در مدارس ابتدایی امروز را ترویج داد. در مرحله سوم با مطالعه مدارس سنتی اسلامی در دو جنبه روش آموزش و کالبد، تاثیرات مفید آن در مشارکت دانش آموزان حاصل شد و پس از آن با بررسی یادگیری مشارکتی و کالبدهای ممکن و مورد نیاز آن در مدارس امروز راهکارهایی کاربردی ارائه شد و می توان ویژگی های را در شکل پلانی و فضایی مدارس سنتی اسلام به عنوان مولفه های موثر و مهم قلمداد کرد. در گام چهارم با بررسی نمونه مدارس موفق به شاخصه ها و فضاهایی دست یافتیم که در اکثر این نمونه ها مشترک و موثر بوده اند. در مراحل پایانی با بررسی های سایت و اقلیمی که سایت در آن واقع شده نتایجی برای طراحی و نحوه قرار گیری و رفتار با سایت استخراج شد در انتها راهکارهایی کاربردی برای طراحی مدارس با رویکرد یادگیری مشارکتی ارائه گردید.

: تحلیل تاثیر شکل فضاهای شهری بر بروز جرائم محیطی- تحلیلی یکپارچه با استفاده از آیزوویست و چیدمان فضا (نمونه مطالعه: شهر ارومیه)
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز - دانشکده معماری و شهرسازی 1393
  مهسا شکرانی دیزج   فرزین حق پرست

امروزه توجه به مفهوم امنیت شهروندان به عنوان یکی از اولویت های اساسی حرفه مندان و تئوری پردازان شهری تبدیل شده است. جدای از اثرات اجتماعی و فرهنگی ناشی از برنامه ریزی و طراحی محیط های امن شهری بر الگوهای رفتار شهروندی و بهبود کیفیت محیطی فضاهای شهری، تبیین ویژگی ها و اثرات مترتب بر نقش کالبدی شهر بر کاهش جرائم شهری و یا کاستن از وقوع جرم، موضوع مستقل و با اهمیتی است که در قالب تئوری های نوین شهرسازی مورد بحث قرار گرفته است. این مطالعه در نظر دارد تا با توجه به اصول و شرایط متفاوت اجتماعی حاکم بر جامعه محلی ایران، به کاربست نظریات فوق بپردازد و میزان انطباق پذیری آن را در شهر ارومیه مورد آزمون قرار دهد و بررسی نماید که آیا فضاهای شهری و محلات ما اگر حضورپذیر و دارای دسترسی و نفوذپذیری بیشتری باشند امن تر خواهند بود و یا برعکس؟ هرچه محلات و فضاهای شهری خلوت تر و غریبگزتر باشند، امن تر خواهند بود؟ البته مورد تأکید پژوهش حاضر در زمینه جرائم، سرقت می باشد که شامل سرقت از منزل، سرقت موتورسیکلت و دوچرخه، سرقت از مغازه و کیف قاپی می باشد که برای سنجش تأثیر محیط کالبدی بر بروز جرائم محیطی از نظریه چیدمان فضا و آیزوویست استفاده شده است