بخش کشاورزی از نظر تأمین مواد غذایی جمعیت در حال رشد و هم چنین تولید مواد و نهاده های مورد نیاز صنایع، یکی از مهم ترین بخش های اقتصاد است. با توجه به سهم بخش کشاورزی از کل اقتصاد که 12 درصد است، لذا تأثیر سیاست های اقتصادی دولت در رابطه با این بخش نیز از اهمیت شایانی برخوردار است. هدف اصلی این مطالعه بررسی اثرات سیاست های پولی بر متغیرهای کلان بخش کشاورزی در قالب مدل ترکیبی تعادل عمومی قابل محاسبه و ادغام شده است. اطلاعات مربوط به آخرین ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1385 به عنوان پایه آماری استفاده شده است. در این راستا حجم پول (اسکناس و مسکوک در دست مردم بعلاوه سپرده های دیداری) به عنوان ابزاری برای سیاست پولی مورد استفاده قرار گرفته است. پس از کالیبره شدن مدل برای سال 1385، نتایج حاصل از شبیه سازی ایستای اعمال سیاست انبساطی پولی در سناریوهای مختلف حاکی از آن بود که شوک پولی در کوتاه مدت آثار حقیقی بر اقتصاد ایران داشته و خنثی نیست.

تقاضا برای شیر به عنوان یکی از فرآورده¬های مهم و اقتصادی صنعت دامپروری با افزایش جمعیت جهان، سطح درآمد و آگاهی مردم از فایده¬های شیر و فرآورده¬های وابسته به آن به طور روز افزونی افزایش می¬یابد. یکی از راه های موثر جهت تداوم تولید شیر، پاسخ تقاضا در کشور و بهبود وضعیت اقتصادی واحدهای صنعتی تولید شیر، افزایش کارایی این واحدها و شناخت عوامل موثر بر آن می¬باشد. مطالعه حاضر تلاش می¬کند، با استفاده از رویکرد تحلیل فراگیر داده¬ها و تحت فرض بازده متغیر نسبت به مقیاس، ابتدا به برآورد نمرات کارایی با استفاده از روش معمولی و ابرکارایی و سپس رتبه¬بندی واحدهای صنعتی پرورش گاو شیری در شهرستان¬های سقز و دیواندره بپردازد. همچنین به منظور اطمینان از نااُریب بودن نمرات ابرکارایی به دست آمده، با استفاده از مدل اصلاح شده ی بنکر و گیفورد، با نرمال سازی و حذف برخی از واحدهای پرت، اقدام به محاسبه مجدد نمرات کارایی به روش معمولی شده و نتایج به دست آمده با هم مقایسه شدند. بدین منظور، اطلاعات موردنیاز جهت محاسبه¬ی کارایی، به صورت میدانی و با مصاحبه و تکمیل پرسشنامه از کل 19 واحد فعال برای سال 1392 جمع¬آوری شده¬اند. نتایج نشان داد، در مجموع حدود 58 درصد از گاوداری¬های شیری منطقه¬ی مورد مطالعه، ناکارا می¬باشند. حدود 42 درصد از کل واحدها ابرکارایی کمتر از سطح میانگین را کسب کرده¬اند، که 7 واحد سهم شهرستان دیواندره و 4 واحد نیز سهم شهرستان سقز می باشد. به منظور بررسی معنی داری اختلافات بین نمرات کارایی به روش¬های معمولی و ابرکارایی، از آزمون حداقل اختلاف معنی¬دار استفاده شد، که نتایج به دست آمده نشان داد، میانگین کارایی محاسبه شده در سطح احتمال 95 درصد، برای هر یک از حالت¬های نهاده محور و ستاده محور تفاوت معنی¬داری با همدیگر دارند. همچنین برای بررسی درجه¬ی همبستگی میان این دو روش در ارائه¬ی نتایج کارایی، شاخص ضریب همبستگی برای آن¬ها محاسبه شد و نتایج به دست آمده به طور کلی نشان داد که ترتیب ارائه شده برای واحدهای پرورش گاو شیری بر اساس میزان کارایی محاسبه شده، مستقل از روش انتخاب شده برای محاسبه¬ی مقدار کارایی می باشد. به منظور تعیین حساسیت نتایج نسبت به حذف واحدهای پرت، چهار سطح مختلف به عنوان مبنا برای شناسایی واحدهای پرت در نظر گرفته شد. نتایج مورد بررسی نشان داد که ضریب همبستگی در سطح 1 برای هر دو حالت و سطح 1/1 برای حالت ستاده محور پایین بوده که نشان می دهد، وجود واحدهای پرت بر روی نمرات کارایی تأثیرگذار می¬باشد. در پایان عوامل موثر بر ابرکارایی واحدهای پرورش گاو شیری بررسی و تحلیل شد و نتایج نشان داد که تکنولوژی مهارت محور، تحصیلات، سن و تعداد نیروی کار با لحاظ کردن جملات متقابل در مدل، اثر مثبت و معنی داری بر روی ابرکارایی داشته، در حالی که جملات متقابل بین تکنولوژی - تحصیلات و تکنولوژی – سن به طور منفی با ابرکارایی ارتباط دارند.

مبحث کارایی فنی و بهره¬وری در بخش¬های صنعتی از جمله موضوعات مهمی است که باید مدیران بخش به آن توجه ویژه¬ای داشته باشند. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف بررسی کارایی فنی، بهره¬وری و سوددهی در مرغداران گوشتی شهرستان رشت- استان گیلان انجام شد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه حضوری از مرغداران و تکمیل80 پرسش¬نامه جمع¬آوری گردید. در این تحقیق کارایی فنی با استفاده از نرم¬افزار deap مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس یافته‏های تحقیق مقدار کمینه، بیشینه و میانگین کارایی فنی در جامعه مورد مطالعه با فرض بازده ثابت به مقیاس 68/0، 1، 84/0 بود. 75/28 درصد از واحدها از کارایی فنی کمتر از 8/0 و 30 درصد از واحدها نیز از کارایی فنی بین 8/0-89/0، 25/16 درصد بین 9/0-99/0 و در نهایت 25 درصد از واحدها از کارایی فنی یک برخوردار بودند. مقدار کمینه، بیشینه و میانگین کارایی اقتصادی جامعه به ترتیب برابر 83/0، 38/1 و 96/0بود. 75/53 درصد از جامعه کارایی اقتصادی بیش از یک را نشان دادند. 5/25 درصد واحدها از کارایی اقتصادی بین 9/0-1 و 75/18 درصد نیز از کارایی اقتصادی کمتر از 9/0 برخوردار بودند. در واحدهای مورد مطالعه بیشترین رقم بهره¬وری مرغداریها برای کل عوامل تولید 16/1 و کمترین رقم 68/0 بوده است. 65 درصد از واحدها دارای بهره¬وری کمتر از 1 بودند و 5/27 درصد از مرغداری¬ها بهره¬وری بیشتر از 1 داشتند. همچنین سهم محصول گوشت از کل درآمد 21/99 درصد و سهم کود به میزان 79/0 درصد بود. اثرات هزینه نهاده¬ها با استفاده از مدل رگرسیون خطی چند متغیره به کمک نرم¬افزار spssبرآورد شد و نتایج نشان داد که متغیرهای هزینه خوراک، هزینه دامپزشک و کارشناس، هزینه بستر، هزینه سوخت مصرفی، هزینه برق، هزینه تعمیرات سالیانه و هزینه جوجه یک¬روزه در سطح 1% دارای اثر معنی¬داری بر سود بودند.

امنیت غذایی هدفی است که در پس آن اهداف مهم دیگر اقتصادی نهفته است، که هر یک از اهمیت بسیاری برخوردار است. در مطالعه حاضر به بررسی نوسانات قیمت مواد غذایی بر امنیت غذایی خانوارهای شهری در طی دوره 1390-1360 پرداخته شد. متغیرهای مورد استفاده در این تحقیق شامل شاخص امنیت غذایی، شاخص قیمت خوراکی ها و آشامیدنی ها، مقدار عرضه مواد غذایی و خط فقر می باشند.کلیه متغیرها به قیمت ثابت سال 1376 مورد استفاده قرار گرفتند. به منظور تشخیص پایایی متغیرها از آزمون دیکی - فولر تعمیم یافته استفاده شد. بر طبق آن فقط شاخص امنیت غذایی در سطح صفر پایا بوده و سایر متغیرها در تفاضل مرتبه اول پایا شدند. بنابراین جهت برآورد الگوی امنیت غذایی با استفاده از فرم لگاریتمی داده ها از روش خود رگرسیون برداری (var) استفاده گردید. نتایج اولیه نشان داد که در کوتاه مدت قیمت مواد غذایی اثری منفی بر امنیت غذایی می گذارد، اما در بلند مدت اثرش مثبت می شود، عرضه مواد غذایی در کوتاه مدت اثری مثبت بر امنیت غذایی می گذارد، در میان مدت این اثر منفی شده، اما در بلند مدت این اثر مثبت می شود. همچنین سطح فقر در کوتاه مدت ومیان مدت بر امنیت غذایی خانوارهای شهری، اثر مثبت خواهد گذاشت، اما در بلند مدت این رابطه برعکس شده و اثری منفی بر امنیت غذایی می گذارد. توابع عکس العمل ناگهانی امنیت غذایی به تکانه ی وارد شده از سوی متغیرهای امنیت غذایی، قیمت محصولات کشاورزی، عرضه مواد غذایی و خط فقر در ده دوره آینده نیز بررسی شد. نتایج تجزیه ی واریانس خطای پیش بینی در بخش امنیت غذایی نشان دهنده ی آن است که در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت بیشتر نوسان ها با تکانه ی امنیت غذایی توضیح داده می شود. یافته های این مطالعه نشان داد که متغیر قیمت مواد غذایی در کنار متغیرهای دیگر تاثیر معناداری بر امنیت غذایی داشته است، از این رو در مطالعاتی که برای تجزیه و تحلیل رفتار امنیت غذایی و بررسی عوامل موثر بر آن صورت می گیرد، متغیر قیمت مواد غذایی باید یک عامل تاثیرگذار در کنار متغیرهای دیگر دانسته شود.

کشاورزی فعالیتی توأم با مخاطرات گوناگون از جمله خطرات تولیدی و بازاری و مالی می¬باشد. ناپایداری قیمت محصولات کشاورزی به عنوان یک معضل اساسی همواره موجب نگرانی و عدم اطمینان تولیدکنندگان و مصرف¬کنندگان نسبت به بازار بوده است. بیمه قیمت با پوشش ریسک قیمت که مهم ترین علامت بازار و مهم ترین عامل در تصمیمات تولید و فروش است، راه کاری مناسب برای کاهش نوسانات قیمت محصول در بازار است. هدف این مطالعه، طراحی بیمه¬ی قیمتی برای پوشش ریسک قیمتی باغداران شهرستان¬های ساری و قائمشهر است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از قیمت روزانه پرتقال تامسون و نارنگی اونشو در محدوده زمانی 1384 تا 1391 از میدان میوه و تره¬بار ساری و قائمشهر و نمونه¬ای تصادفی شامل 200 باغدار این شهرستان از طریق پرسشنامه جمع¬آوری گردید. حق¬بیمه¬ی منصفانه برای قراردادهای بیمه قیمتی از روش حداکثرسازی مطلوبیت تولیدکننده با لحاظ کردن محدودیت ارزش در معرض خطر و ارزش در معرض خطر احتمالی برآورد شده است. نتایج مربوط به محاسبه¬ی حق¬بیمه قیمتی، در 6 سناریو مشتمل بر دو سناریوی سطح پوشش و سه سناریوی دوره پوشش برای هر یک از گروه¬های شش¬گانه نمونه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و در نهایت مشخص شد که در محصول پرتقال تامسون، طولانی¬تر شدن دوره پوشش قراردادهای بیمه قیمت از دید بیمه-گران اقتصادی تر است. اما در مورد محصول نارنگی بالعکس می¬باشد. همچنین تحت پوشش بیمه قیمتی قراردادن تولیدکنندگان با درجه ریسک¬گریزی پایین¬تر، از دید بیمه¬گران اقتصادی¬تر است. در نهایت مشخص شد اجرای بیمه قیمتی پرتقال تامسون از دید بیمه¬گران اقتصادی¬تر از بیمه قیمتی نارنگی اونشو می¬باشد. در پایان مزیت بیمه قیمت در مقایسه با دیگر روش¬های پوشش ریسک قیمت مورد بررسی قرار گرفت بنابراین بیمه¬ی قیمت می¬تواند به عنوان راه¬کاری مناسب برای پوشش ریسک و کنترل نوسانات قیمت در بازار مورد توجه قرار گیرد.