نام پژوهشگر: ماه منیر شیرازی

رویکرد باستانگرایی قاجار با تاکید بر نسخه خطی نامه خسروان به عنوان الگویی شاخص در هنر تصویری این دوره
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده هنر 1392
  ماه منیر شیرازی   فاطمه کاتب

چکیده : در هر دوره ای دولت ها برای مشروعیت بخشیدن به حکومت خود ، از ابزار هنر ، با ارائه الگوهایی مناسب استفاده کرده اند . در ایرانِ دوره اسلامی نیز برخی از حکومت ها ، خود را منتسب به پادشاهی های قبل از اسلام(دوره باستان) نمودند .بعد از سلسله صفوی که دولتی شیعی بود ، این انتساب به شکلی دیگر صورت گرفت . پادشاهان قاجار با اینکه خود را متولی حکومت دینی می دانستند ، ولی رویکردشان به پادشاهان پیش از اسلام و دوره باستان فزونی یافت. این رویکرد به باستان گرایی ، در برخی شئون فرهنگی و هنری این دوره قابل بررسی است. هدف این پژوهش بررسی دلایل رویکرد به باستان گرایی در دوره قاجار با تاکید بر نسخه خطی و مصور " نامه خسروان" است . نامه خسروان، اثر جلال الدین میرزا فرزند فتحعلی شاه قاجار است که در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار به قصد نگارش تاریخ باستانی ایران، از آغاز تا پایان شهریاری یزدگرد سوم ساسانی، تالیف شده است. این پایان نامه می کوشد تا با معرفی این اثر الگو و نمونه ساخته شده برای هنر تصویری این دوره را بررسی و تاثیر باستانگرایی را در هنرهای تصویری نشان دهد. نتایج نشان می دهد که حجم زیادی از هنرهای دوره قاجار دارای رویکرد باستانگرایانه هستند و از این میان تصاویر کتاب نامه خسروان نیز عیناً در برخی از آثار هنری این دوران مورد استفاده واقع شده است .