تحلیل فضایی سطح توسعه یافتگی تهران به تفکیک مناطق شهری

نویسندگان

مجتبی رفیعیان

دانشیار شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران محمد شالی

- دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه¬ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

چکیده

شهر محصول روابط و مناسبات پیچیده اقتصادی و اجتماعی است و ناهمگونی­های فضایی آن بازتاب فرایندهای درهم­بافته فرهنگی- اجتماعی و سیاسی- اقتصادی در طی تاریخ در بستر طبیعت بوده است. هدف این مقاله، بررسی چگونگی ناهمگونی­های فضایی بین مناطق 22 گانه کلان شهر تهران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای شناخت سطوح توسعه مناطق شهر تهران از 31 شاخص در قالب 7 معیار اصلی استفاده شد. با بهره گیری از مدل ahp و نرم افزار expert choise هریک از معیارها و زیرمعیارها دوبه­دو با هم مقایسه شد و نسبت به یکدیگر مورد ارزیابی و امتیازدهی قرار گرفت. در نهایت، با روش خوشه­بندی سلسله مراتبی مناطق 22 گانه کلان شهر تهران از نظر درجه توسعه یافتگی در چهار سطح توسعه­یافته، نسبتاً توسعه­یافته، توسعه­متوسط و توسعه­نیافته خوشه­بندی و در محیط arc gis به صورت نقشه نمایش داده شد. نتیجه بررسی شاخص ها نشان می دهد کلان شهر تهران فاقد وحدت کالبدی- اجتماعی بوده و ناهمگونی­های فضایی بین مناطق شمالی و جنوبی آن به عنوان ویژگی اصلی ساختار فضایی کلان شهر تهران همچنان پابرجاست. ادامه روند کنونی چالشی اساسی در راه دست یابی به توسعه پایدار شهری و شهر خوب نه فقط برای تهران، بلکه چالشی در سطح ملی است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تحلیل فضایی سطح توسعه یافتگی تهران به تفکیک مناطق شهری

شهر محصول روابط و مناسبات پیچیدة اقتصادی و اجتماعی است و ناهمگونی­های فضایی آن بازتاب فرایندهای درهم­بافتة فرهنگی- اجتماعی و سیاسی- اقتصادی در طی تاریخ در بستر طبیعت بوده است. هدف این مقاله، بررسی چگونگی ناهمگونی­های فضایی بین مناطق 22 گانة کلان شهر تهران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای شناخت سطوح توسعة مناطق شهر تهران از 31 شاخص در قالب 7 معیار اصلی استفاده شد. با بهره گیری از مدل ahp ...

متن کامل

تحلیل فضایی نشاط اجتماعی در سطح مناطق شهری مشهد

با توجه به تعریف محوری نشاط اجتماعی بر پایه نظر وینهوون باید گفت که وی رفتاری را نشاط بخش می‌داند که موجب مطلوب بودن کیفیت زندگی می‌شود. بنابراین هدف این نوشتار تعریف تحلیل فضای نشاط اجتماعی در سطح مناطق شهری بوده است. ابتدا باید گفت فردی که نشاط خود را از طریق شیوه‌های رفتاری و بیانی با انرژی بالا، جذابیت، شوخ طبعی، شور و شعف در محافل صمیمی به دیگری سرایت می دهد، جزء تیپ گرم نشاط دهنده قرار می...

متن کامل

ارزیابی و سطح بندی توسعه یافتگی مناطق شهری بر پایه تکنیک TOPSIS و GIS (مطالعه موردی: مناطق22 گانه شهر تهران)

هدف اصلی این پژوهش، ارزیابی توسعه پایدار شهری مناطق 22 گانه شهر تهران می باشد. جامعه آماری آن را 39 شاخص(جمعیتی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و کالبدی) در سال 1385 تشکیل می دهد. داده های بدست آمده از آمارنامه های مرکز آمار ایران و سالنامه های سرشماری عمومی نفوس و مسکن (نتایج کلی مناطق22 گانه شهر تهران)، ابتدا در محیط Excel وارد شده، سپس با استفاده از روش های وزن دهی آنتروپی شانون و تکنیک رتبه بندی ...

متن کامل

انزوای اجتماعی، توسعه یافتگی مناطق شهری و پایگاه اقتصادی و اجتماعی در تهران

در رویکردهای ابتدایی به مساله انزوای اجتماعی بیشتر تاکید برتغییر روابط اجتماعی ناشی از مدرنیته مطرح بوده است، که امکان انزوا را افزایش می دهد. با شکل گیری مکتب شیکاگو،  لوئیس ورث انزوا را به مثابه سبک زندگی شهری مورد مطالعه قرار می دهد. با تاکید پارک بر نواحی طبیعی شهر و سپس رویکردهای نومارکسیستی به فقر شهری، انزوا به عنوان نوعی محرومیت مرتبط با نابرابری­های اقتصادی و فضایی در شهر تعریف می­شود....

متن کامل

سنجش و تحلیل فضایی سطح توسعه یافتگی دهستان های استان همدان

پژوهش حاضر با هدف تعیین سطح توسعه یافتگی دهستان‌های استان همدان با استفاده از تکنیک‌های تصمیم‌گیری چند شاخصه انجام شده است. به منظور سنجش سطح توسعه دهستان‌ها 53 شاخص در هشت گروه شاخص‌های جمعیتی، زیربنایی، آموزشی، بهداشتی و درمانی، ارتباطی، خدماتی، اداری و سیاسی و اقتصادی و تولیدی تعریف و تنظیم گردید و وزن هر یک آنها با بهره‌گیری از روش‌های آنتروپی و AHP و تلفیق نتایج آنها تعیین شد. سپس سطح توسع...

متن کامل

بررسی و تحلیل توزیع فضایی خدمات شهری در مناطق شهری با رویکرد توسعه پایدار (مورد مطالعه:مناطق حوزه جنوبی تهران)

امروزه شهری پایدار است که منجر به عدالت اجتماعی شود. از نشانه‌های عدالت اجتماعی توزیع فضایی متعادل خدمات شهری است.کلانشهر تهران نیز یکی از شهرهایی است که از ویژگی‌های اصلی آن عدم توازن فضایی خدمات بین مناطق شمال و جنوب آن می‌باشد. در این ارتباط مدیریت شهری کلانشهر تهران در راستای پایداری و کاهش فاصله بین این مناطق ارائه خدمات را به مناطق جنوبی تهران را در دستور کار خود قرار داده است. اما ارائه ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
برنامه ریزی و آمایش فضا

جلد ۱۶، شماره ۴، صفحات ۲۵-۴۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023