علیرضا زبرجدی

دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه ؛ دانشیار، گروه پژوهشی بیوتکنولوژی مقاومت به‌خشکی، دانشکدۀ کشاورزی، دانشگاه رازی، کرمانشاه

[ 1 ] - بررسی تنوع ژنتیکی و روابط بین صفات در برخی ژنوتیپ‏ های کلزا با استفاده از روش‏ های آماری چندمتغیره در دو شرایط رطوبتی

به‏ منظور بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ‏های کلزا توسط تجزیه و تحلیل‏های چندمتغیره در دو شرایط رطوبتی (نرمال و تنش) تعداد 16 ژنوتیپ با آرایش طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار تحت دو شرایط در دانشگاه رازی در سال 1386‌ـ 1387 بررسی شد. تجزیه به عامل‏ها در شرایط نرمال نشان داد که نه عامل اول در‌مجموع 1/89‌ درصد تنوع کل داده‏ها را توجیه کردند و همچنین در شرایط تنش هشت عامل اول در‌مجموع 05/86‌ درصد تنوع...

[ 2 ] - تولید گیاهان کامپوزیت تراریخت خارج شیشه‌ای در گیاه دارویی شیرین‌بیان (Glycyrrhiza glabra) به واسطه اگروباکتریوم رایزوژنز به عنوان روشی نوین

مقدمه: شیرین‌بیان با نام علمی Glycyrrhiza glabra از خانواده لگومینوز می‌باشد که از مشهورترین گیاهان دارویی در جهان است و به شکل گسترده‌ای در پزشکی، داروسازی، صنایع قنادی و بهداشتی مصرف می‌شود. قسمت‌های مورد استفاده آن ساقه‌های زیرزمینی و ریشه‌های گیاه است که دارای ترکیبات مختلفی است، از جمله مهم‌ترین این مواد، ترکیبی به نام گلیسریزین است. هدف: پژوهش حاضر با هدف انتقال ژن ریشه‌زایی از طریق آگرو...

[ 3 ] - ارزیابی تحمل به تنش خشکی در ژنوتیپ‌‌های گندم دوروم با استفاده از شاخص‌های تحمل به خشکی

به منظور ارزیابی تحمل به خشکی در ژنوتیپ‌‌های پیشرفته گندم دوروم، تعداد 20 ژنوتیپ در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط بدون تنش و تنش رطوبتی در سال زراعی 89-1388 مورد بررسی قرار گرفتند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس،‌ اختلاف معنی‌داری بین ژنوتیپ‌ها از نظر عملکرد دانه در هر دو شرایط محیطی (تنش و بدون تنش) وجود داشت. بیشترین میانگین عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش به ترتیب متعلق...

[ 4 ] - ارزیابی تحمل خشکی ژنوتیپ‌های کلزا (Brassica napus L.) در شرایط مزرعه و آزمایشگاه

به‌منظور ارزیابی واکنش ژنوتیپ‌های کلزا به تنش خشکی، پژوهشی در مرحله جوانه‌زنی و مراحل بعدی رشد در آزمایشگاه و مزرعه در سال زراعی 86-1385 در دانشگاه رازی انجام شد. آزمون جوانه‌زنی در شرایط کنترل شده به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در چهار سطح پتانسیل آب (صفر، 4، 8 و 12- بار) و بررسی مزرعه‌ای در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دو شرایط تنش و عدم تنش آبی اجرا شد....

[ 5 ] - خاموش‌سازی سیستماتیک ژن کدوئین اُ-‌دمتیلاز (CODM) با استفاده از فن القای خاموشی‌ از طریق ویروس (VIGS) در گیاه دارویی شقایق

گیاه شقایق (Papaver somniferum L.) به عنوان مهمترین منبع اقتصادی تولید ترکیبات آلکالوئیدی نارکوتیک مانند کدئین، تبائین، نارکوتین و پاپاورین شناخته شده است و از ترکیبات آن در صنعت داروسازی به عنوان بی‌حس کننده، ضد‌ سرفه و ضد ‌اسپاسم استفاده می‌‌شود. امروزه از فن مهندسی متابولیک، برای دستورزی ژن‌های بیوسنتز آلکالوئیدها و فرآورده‌های متابولیکی این گیاه از طریق مهندسی ژنتیک استفاده می‌شود. کدئین اُ-...

[ 6 ] - بررسی تحمل تنش خشکی ژنوتیپ‌های جو در مرحله جوانه‌زنی با استفاده از پلی‌اتیلن گلایکول

تنش خشکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد اختلال در رشد و نمو گیاهان بویژه در مرحله جوانه‌زنی در مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشد. جوانه‌زنی یکی از مهم‌ترین مراحل رشد است که نیاز اولیه و اساسی برای داشتن تراکم مناسب در گیاه در مزرعه محسوب می‌شود. بدین منظور جوانه‌زنی و رشد گیاهچه‌های بیست ژنوتیپ جو در شرایط تنش رطوبتی در چهار سطح صفر، 4-، 8-، 12- و 16- بار به وسیله محلول پلی اتیلن گلایکول مورد آزمون قرار گر...

[ 7 ] - بررسی اثر غلظت‌های مختلف توفور دی و کینیتین بر کالزایی گیاه سیب زمینی (Solanum tuberosum L.) واریته آگریا

امروزه تکنیک‌های کشت بافت گیاهی به عنوان ابزار مفیدی برای ایجاد تنوع ژنتیکی به منظور به‌نژادی محصولات کشاورزی و همچنین تولید گیاهان عاری از بیماری به کار می‌روند. هدف از این پژوهش ارائه یک روش مؤثر بر کالزایی در گیاه سیب زمینی واریته آگریا می‌باشد. این تحقیق بصورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با 4 تکرار اجراء شد. در این تحقیق اثر تنظیم کننده‌های رشد 2,4- D (0, 1, 2, 4 میلی‌گرم ...

[ 8 ] - ارزیابی روابط کاریوتیپی برخی گونه‌های بخش‏ های Bromus و Genea از جنس بروموس

جنس بروموس از مهمترین گیاهان مرتعی می‌باشد که در سطح وسیعی از عرصه‌های طبیعی کشور پراکنش دارد. روابط بین گونه‌ای 45 جمعیت دیپلوئید از 9 گونه متعلق به ‎دو بخش Genea و Bromus به‎همراه 5 جمعیت از گونه چچم یکساله بر اساس خصوصیات کاریوتیپی بررسی شد. در هر جمعیت 5 سلول متافازی از مریستم انتهایی ریشه‌ بذرهای جوانه‌زده تهیه شد. طول کل کروموزوم، طول بازوی بلند و کوتاه اندازه‌گیری شد. شاخص سانترومری و نس...

[ 9 ] - ارزیابی تحمل به تنش خشکی لاین‌های امید بخش نخود (Cicer arietinum L.) با استفاده از شاخص‌های مقاومت به خشکی

با توجه به سطح زیر کشت دیم نخود، خشکی ازجمله عواملی است که به‌طورجدی تولید و کیفیت نخود را تحت تأثیر قرار می­دهد؛ بنابراین رسیدن به ژنوتیپ­ های متحمل خشکی موردتوجه محققین است. به‌منظور بررسی تنوع ژنتیکی و تحمل به خشکی لاین‌های پیشرفته نخود، تعداد 64 ژنوتیپ نخود در قالب طرح لاتیس ساده با دو تکرار در شرایط تنش و عدم تنش رطوبتی در معاونت مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم سرارود کرمانشاه درسال زراعی 93-139...

[ 10 ] - گزارش علمی کوتاه: ارزیابی تحمل خشکی ژنوتیپ‌های کلزا (Brassica napus L.) با استفاده از شاخص های مقاومت به خشکی

به‌منظور بررسی عملکرد پانزده ژنوتیپ کلزا در شرایط تنش خشکی و ارزیابی ژنوتیپ­ها با استفاده از شاخص­های مقاومت به خشکی، آزمایشی در سال زراعی 92-1391 به­صورت طرح بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار در شرایط آبی و دیم در مزرعه تحقیقاتی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شد. شاخص­های حساسیت به تنش، تحمل، میانگین هارمونیک، میانگین هندسی تولید، متوسط تولید، تحمل تنش، عملکرد و پایداری ...

[ 11 ] - بررسی اثر تنظیم ‏کننده ‏های رشد گیاهی بر القای کالوس و جنین در کشت بساک خیار (Cucumis sativus L.)

در مطالعه حاضر به­منظور بررسی اثر تنظیم­‏کننده‏های رشد گیاهی بر القای کالوس و جنین در کشت بساک خیار، 25 محیط مختلف برای القای کالوس و چهار مسیر مختلف برای القای جنین در نظر گرفته شد. دو آزمایش جداگانه به­صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار و سه تکرار، به­ترتیب برای القای کالوس و جنین انجام شد. در آزمایش القای کالوس، فاکتورها شامل دو ژنوتیپ خیار (اصفهانی و بتا آلفا)، و ترکیب غلظت‏های ...

[ 12 ] - Effect of Explant, Type and Concentration of Hormone on Callus Induction and Regeneration of two Iranian Sesame (Sesamum indicum L.) Cultivars

Extended Abstract Introduction and Objective: Sesame is an ancient oilseed plant known for its medicinally important lignans and its high quality edible oil. ptimization of tissue culture in order to achieve high frequency regeneration is the first step for genetic transformation. the plant recalcitrant to plant tissue culture thus limiting the use of modern biotechnology for its genetic impro...

[ 13 ] - Evaluation of Genetic Variation and Parameters of Fatty Acid Profile in Doubled Haploid Lines of Camelina sativa L.

After cereals, oilseeds are the second-largest food reserves in the world. According to available statistics, more than 95 percent of Iran's oil needs are imported. Given the growing need for edible oils in Iran, it is important to identify fatty acids in the oilseed crops. Camelina sativa L. is an oil-medicinal plant and belongs to the Brassicaceae family that requires very little water and fe...