عادل رفیعی
استادیار گروه زبان‌شناسی دانشگاه اصفهان
[ 1 ] - وراثت و انگیختگی رابطه صورت و معنی در واژگان: نمونه‌هایی از واژه‌سازی زبان فارسی
مفهوم وراثتِ پیش‌فرض از مفاهیم اساسی مورد استفاده در رویکردهای شبکه‌ای است که دانش زبانی را متشکل از گره‌های ساختی در سطوح مختلف انتزاع و روابط سلسله‌مراتبی بین آن‌ها در نظر می‌گیرد. بر اساس این سازوکار، مشخصات مربوط به هر ویژگی از گره بالاتر به گره پایین‌تر به ارث می‌رسد، مگر آنکه گره پایین‌تر خود دارای مشخصات دیگری برای آن ویژگی باشد. اهمیت چنین سازوکاری به هنگام توصیف آن دسته از ساخت‌های زبان...
[ 2 ] - معرفگی و نمایهسازی مفعول در زبان فارسی
در نمایهسازی مفعول همزمان با گروه اسمی آزاد مفعولی، ضمیر واژهبستی هممرجع با آن به فعل ملحق می‌شود. این پدیدهی دستوری در زبان فارسی اختیاری است و به نظر می‌رسد عوامل کلامی نظیر معرفگی، مشخصبودگی و ساخت اطلاع در وقوع آن دخیلند. در این پژوهش برآنیم تا تأثیر سلسلهمراتب معرفگی در نمایهسازی مفعول در زبان فارسی را مورد بررسی قرار دهیم. بدین منظور دادههای زبانی گونهی گفتاری فارسی معیار مشتمل ...
[ 3 ] - تأثیر عمق خط بر خطاهای املایی دانشآموزان آذری‌زبان
مقاله‌ی حاضر، تأثیر عمق خط بر خطاهای املای فارسیِ دانشآموزان آذری‌زبان را بررسی میکند. در این پژوهش، مفهوم «عمق خط» با مقیاس «آواییشدگی» مورد سنجش قرار خواهد گرفت و در این راستا، از مطالعهی اسپنسر (1999) به منظور محاسبهی این عامل استفاده می‌شود. دادههای بهکار رفته در این مطالعه از میان 125 برگه‌ی آزمون نهایی املای دانشآموزان در چهار مدرسه‌ی راهنمایی دخترانهی شهر زنجان استخراج شده است ک...
[ 4 ] - بررسی شبکة معنایی پسوند مکانساز «-گاه» با رویکردی شناختی/ حدائق رضایی، عادل رفیعی
بررسی شبکة معنایی پسوند مکانساز «-گاه» با رویکردی شناختی حدائق رضایی[1] عادل رفیعی[2] تاریخ دریافت: 27/9/91 تاریخ تصویب: 26/9/92 چکیده یکی از پسوندهای مکانساز پربسامد...
[ 5 ] - تحلیلی ساخت‌محور از ترکیبات نام‌اندام «دل» در زبان فارسی
هدف پژوهش حاضر بررسی ساخت ترکیبات نام‌اندام «دل» به عنوان یکی از نام‌اندام‌های فعال زبان فارسی است که در چارچوب صرف ساختی بوی (2010) به تحلیل الگوی واژه‌سازی ]دل-[X می‌پردازد و می‌کوشد تنوعات معنایی، عمومی‌ترین طرحواره ساختی ناظر بر عملکرد این الگوی واژه‌سازی، انشعابات حاصل و نیز ساختار سلسله‌مراتبی آن را در واژگان گویشوران فارسی مورد بررسی قرار دهد. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی است و داده‌ها شامل 7...
[ 6 ] - بررسی انواع آغازگر در کتب انگلیسی جدید تألیف مقطع متوسطه دوم در ایران، بر اساس رویکرد نقش‌گرای نظام‌بنیاد
در سال‌های اخیر، شاهد تغییر کتاب‌های درسی زبان انگلیسی در تمام مقاطع تحصیلی بهویژه در دوره دوم متوسطه بوده‌ایم. به‌نظر می‌رسد که مناسب نبودن منابع درسی پیشین، مؤلفان این کتاب‌ها را به اعمال تغییرات ساختاری و محتوایی در این کتاب‌ها وا‌داشته است. بنابراین، انتظار می‌رود که در نگارش کتاب‌های تازه‌تألیف، دیدگاه‌های مختلف علمی مورد توجه قرارگرفته باشد و با نظریه‌های علمی روز همسویی داشته باشند. دست...
[ 7 ] - رتبه بندی و تعامل محدودیت‌های مولین در ساخت های دواسمیِ برگشت‌ناپذیرِ زبان فارسی
ساخت‌های دواسمی در پیشینة مربوط به این اصطلاح، این گونه تعریف می‌شود: «توالی دو کلمه که دارای طبقة دستوری یکسان هستند و عموماً با یک رابط واژگانی به هم مرتبط می‌شوند». منظور از «دواسمی» در این اصطلاح، مقولة دستوری «اسم» نیست، بلکه یک اصطلاح پوششی است که میتواند مقولههای دستوری اسم، صفت، فعل، قید و حرف را در بربگیرد. یک مسئله مهم در ساخت‌های دواسمی، ترتیب عناصر و سازهها در این ساخت‌هاست. برای ...
نویسندگان همکار