جواد اطاعت

دانشیار علوم سیاسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

[ 1 ] - سنجش شاخصهای توسعه یافتگی در استانهای کشور طی سال های 1383 تا 1388

واقعیت این است که هر چند اجرای برنامه­های پنج ساله توسعه در ایران از سال 1368 تا سال 1388 با توفیقاتی همراه بوده است؛ اما نتیجه اجرای برخی برنامه­ها، موجب بروز عدم تعادل­های منطقه­ای در بسیاری از مناطق جغرافیایی کشور (بویژه مناطق مرکزی در قیاس با مناطق پیرامونی)، شده و این اتفاق، نه تنها کیفیت زندگی مردمان کشور را به شدت کاهش داده، بلکه باعث بروز مسائل زیادی در حوزه­های مختلف شده است. از جمله ب...

[ 2 ] - تأثیر تقسیم سیاسی فضا بر توسعۀ منطقه‌ای (مطالعۀ موردی: استان‌های سواحل جنوبی ایران)

تقسیمات کشوری، علم و هنر سازمان‌دهی فضای سرزمینی است. نظام‌های تقسیماتی- سیاسی رایج در حکومت‌های ملت­پایه، به سه دستة متمرکز، فدرال و ناحیه‌ای تقسیم می‌شوند. تمرکززدایی، توسعة متوازن منطقه‌ای و توزیع متوازن منابع، از اهداف کلان نظام تقسیمات کشوری به­شمار می‌روند. در قانون تقسیمات کشوری ایران مصوب آبان­ 1316، مؤلفه‌های نظامی- امنیتی محوریت داشتند. این سال و سال‌های پس از آن، همزمان جنگ جهانی دوم...

[ 3 ] - هیدروپولیتیک هیرمند: دلایل، آثار و پیامدها

کمبود آب، به‎ویژه در مناطق خشک و نیمه‎خشک جهان از مسائل و مشکلات سده‎ی کنونی است. براساس پیش‎بینی‎هایی برای سال 2030، حدود 47 درصد از جمعیّت جهان، در مناطقی با کمبود شدید آب زندگی خواهند کرد. دسته‎ای از ژئوپولیتیسین‎ها سده‎ی کنونی را "سده‎ی هیدروپولیتیک" می‎نامند. هیدروپولیتیک به مطالعه‎ی اثر تصمیم‎گیری‎های مربوط به استفاده از آب در شکل‎گیری‎های سیاسی در روابط میان دولت‎ها یا روابط میان دولت‎ها ...

[ 4 ] - تمرکز زدایی و توسعه پایدار در ایران

نوع نظام اداری- مدیریتی در واحدهای سیاسی مختلف با توسعه پایدار رابطه معناداری دارد. در این راستا، سازماندهی فضایی و تقسیم سرزمین به واحدهای جغرافیایی (سیاسی- اداری) از نظر کمی و کیفی، به منظور اداره بهتر که با شرایط جدید سازگاری داشته باشد، در دستور کار دولت ها قرار گرفت.واحدهای سیاسی متناسب با قلمرو جغرافیایی، ساختار فرهنگی و قومیتی، وضعیت توپوگرافیک، آمایش سرزمین و نوع ساختار حقوقی- سیاسی حاک...

[ 5 ] - تحلیل ژئوپلتیک روابط پاکستان و همسایگان: تنش‌ها و تهدیدها

چکیده پاکستان کشوری است که در اوت 1947م. استقلال خود را به دست آورده‌است. قراین و شواهد گویای این است که طی همین مدت اندک، این کشور با مشکلات داخلی و بیرونی زیادی مواجه بوده است. بر این اساس، سؤال این پژوهش چنین است: در یک برآورد کلی از سیاست کنونی پاکستان؛ روابط این کشور با همسایگان چگونه ارزیابی می‌شود؟ به طور معین، دلایل مشخصی وجود دارد که نشان می‌دهد همواره به اشکال متعددی...

[ 6 ] - ارزیابی تاثیرات تمرکزگرایی و مهاجرپذیری در افزایش جاپای بوم شناختی منطقه شهری تهران

با شکل‏گیری نظام متمرکز در کشور و تمرکز سرمایه‏های اقتصادی- فرهنگی در شهر تهران از یک سو و ضعف سرمایه‏گذاری و بهره‏برداری از پتانسیل‏ های سایر نقاط کشور از سوی دیگر، باعث شده است که تهران و نواحی پشتیبان آن به کانون اصلی جذب جمعیت و مهاجر تبدیل شود. این تمرکز جمعیتی، اقتصادی، آموزشی و غیره معضلات و مشکلات زیادی را در پایتخت کشور ایجاد کرده است. یکی از مهمترین آن‏ها افزایش فشار بر محیط و بنیادها...

[ 7 ] - تحلیل ژئوپلتیک روابط پاکستان و همسایگان: تنش‌ها و تهدیدها

چکیده پاکستان کشوری است که در اوت 1947م. استقلال خود را به دست آورده‌است. قراین و شواهد گویای این است که طی همین مدت اندک، این کشور با مشکلات داخلی و بیرونی زیادی مواجه بوده است. بر این اساس، سؤال این پژوهش چنین است: در یک برآورد کلی از سیاست کنونی پاکستان؛ روابط این کشور با همسایگان چگونه ارزیابی می‌شود؟ به طور معین، دلایل مشخصی وجود دارد که نشان می‌دهد همواره به اشکال متعددی...

[ 8 ] - اخوان‌المسلمین و قلمروسازی آن در جغرافیای سیاسی جهان اسلام

اخوان‌المسلمین نام جنبشی سیاسی‌ـ اجتماعی است که در سال 1928 م. حسن‌البناء آن را در شهر اسماعیلیة مصر تشکیل داد. با وجود آنکه این جنبش، یک سازمان مصری است، جوهر و ماهیت آن که بر یک قلمرو، یک امت و حاکمیت الهی مبتنی بود، آن را واجد انگیزه‌های فراملی در مقیاس منطقه‌ای و جهانی کرد. اخوان برای اینکه بتواند به هدف غائی خود عمل کند، به قلمروسازی در جغرافیای سیاسی جهان اسلام پرداخت و در سال‌های پایانی ...

[ 9 ] - تحلیل «منابع و مصارف» و «ناپایداری منابع آب» در حوضه آبریز زاینده‌رود

حوضه آبریز زاینده‌رود در منطقه مرکزی ایران از مناطق دارای مسئله ناپایداری منابعآب است. در این پژوهش منابع و مصارف آب‌های سطحی و زیرزمینی حوضه زاینده‌رود در ارتباط با ناپایداری منابع آب در حوضه مورد مطالعه قرار می‌گیرد. روش انجام این پژوهش به صورت توصیفی- تحلیلی و با اتکا بر تحلیل داده‌های منابع و مصارف آب می­باشد. برای بررسی منابع، تغییرات حجم ذخیره سد زای...