فردین قریشی

استاد روابط بین‌الملل دانشگاه تهران

[ 1 ] - زمینه‌‌های جامعه‌شناختی تکوین گفتمان‌‌های عدالت اجتماعی در ایران:مطالعه موردی دولت‌‌های پس از انقلاب اسلامی

گفتمان‌ها در خلأ شکل‌نمی‌گیرند؛ پیدایش آنها تحت تأثیر زمینه‌‌های اجتماعی خاصی است. این پژوهش درپی کشف زمینه‌‌های مؤثر بر شکل‌گیری گفتمان‌‌های عدالت در ایران دوره جمهوری اسلامی، این پرسش را مطرح‌می‌سازد که «زمینه‌‌های جامعه‌شناختی مؤثر بر تکوین گفتمان‌‌های عدالت اجتماعی در دولت‌‌های پس از انقلاب اسلامی در بعد داخلی و خارجی کدام‌اند؟»؛ در جهت‌ یافتن پاسخ این پرسش، هریک از گفتمان‌‌های موضوع بحث با...

[ 2 ] - مبانی فکری اصل‌گرایان اسلامی ایران معاصر (مطالعۀ موردی: جمعیت فدائیان اسلام)

این مقاله در پی بررسی و مطالعه در زمینۀ مبانی فکری و اندیشه‌ای جریان اصل‌گرایی اسلامی است. تکیه بر شریعت به‌عنوان منبع اصیل معرفت، تأکید بر تکلیف، اعتقاد به سیاست بر مبنای فقه و موضع‌گیری علیه دستاوردهای تمدن غرب در حوزۀ اندیشۀ اجتماعی به‌ترتیب مبانی معرفت‌شناختی، انسان‌شناختی، رهیافت سیاسی و رویکرد غرب‌اندیشانۀ جریان اصل‌گرایی اسلامی را شکل می‌دهند. تجزیه‌وتحلیل مبانی مذکور با تکیه بر آرا، عقا...

[ 3 ] - بحران ناهماهنگی پایدار قوای سه گانه حاکمیت: مطالعه موردی ایران

ناهماهنگی قوای سه گانه حاکمیت در پاره ای موارد شکل بحرانی به خود می گیرد و کارآمدی سیستم های سیاسی را تحت تاثیر قرار میدهد. مهار این بحران در وهله اول مستلزم ارایه یک توصیف نظری از ویژگی های اساسی آن است. این مقاله با همین هدف و با بهره گیری از روش های قیاسی و استقرایی، شاخص های اصلی بحران ناهماهنگی قوای سه گانه را 1) عملکرد متعارض قوای سه گانه 2) فقدان سازوکارهای حقوقی کارآمد برای اعاده هماهنگ...

[ 4 ] - بررسی جامعه شناختی نسبت دموکراسی و سکولاریسم (مطالعه موردی تجربه دموکراتیک فرانسه و ایران)

هدف این مقاله یافتن پاسخی علمی به این پرسش اساسی است که آیا بین دموکراسی و سکولاریسم نوعی تلازم منطقی برقرار است یا اینکه از یک منظر جامعه شناختی عامل دیگری در سکولاریزه شدن دموکراسی ایفای نقش می کند؟ در جستجوی پاسخ این پرسش از این فرضیه استفاده شده است که مهم ترین عامل تعیین‌کننده نسبت دموکراسی و سکولاریسم، گرایشات ایدئولوژیک نیروهای اجتماعی غالب جامعه است . این فرضیه با روش مطالعه موردی و ک...

[ 5 ] - چالش های نظری ایدئولوژی های سیاسی: مطالعه موردی ایران

این مقاله با هدف تحریر شرایط تکوین چالش های نظری متداول ایدئولوژی های سیاسی و بررسی راه‌کارهای غلبه بر آنها ، چند ایده اصلی را به بحث نهاده است: 1) ایدئولوژی‌های سیاسی به لحاظ تحول اجتناب‏ناپذیر مبانی انگیزشی و شناختی آنها، نیازمند تحول هستند و در صورت عدم تحول و یا تحول نامناسب به دگماتیسم و یا بیگانگی نظری تبدیل می‏‎شوند. 2) پیدایش دگماتیسم و بیگانگی نظری در میان حاملان یک ایدئولوژی سیاسی،...

[ 6 ] - مبانی معرفت‌ شناسانه اصلاح طلبی دینی: تحریر چالش های نظری و بسط پاسخ های نظریه

تئوری معرفت شناختی مکتب اصلاح طلبی دینی ناظر بر ضرورت تعامل عقل ودین در سنجش صحت و سقم گزاره ها و ایده های مختلف است. این تئوری با دو چالش عمده نظری مواجه بوده است. یکی از این دو چالش ناظر بر ادعای متجددین مبنی بر تعارض نظریه تعامل عقل و دین با ضرورت "آزاداندیشی" است و چالش دوم دیدگاه اصل گرایان مبنی بر مغایرت نظریه مزبور با ضرورت "عبودیت الهی " است. این مقاله با پرسش از میزان حقیقی بودن مدع...