علیرضا توکلی

استادیار پژوهش موسسه تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران

[ 1 ] - بررسی تأثیر تنش کمبود آب بر ویژگی‌های رویشی و عملکرد ژنوتیپ‏های مختلف پنبه

در سال زراعی 94-1393 به‌منظور بررسی تأثیر تنش کمبود آب بر ویژگی‌های رویشی و عملکرد پنبه، آزمایشی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرمسار انجام شد. سی ژنوتیپ پنبه در شرایط گلخانه و در یک آزمایش کرت‎های خردشده در قالب طرح بلوک‏ کامل تصادفی با سه تکرار، ارزیابی اولیه شد. پس‌ازآن، عملکرد پنج ژنوتیپ شامل K8801, K8802 آونگارد، ورامین، خرداد و بومی قوزة قرمز قم در شرایط مزرعه و در سطوح مختلف تنش کمبود آب بر...

[ 2 ] - ارزیابی شاخص بهره وری اقتصادی مدیریت تک آبیاری برای دو رقم گندم دیم (مطالعه موردی: مراغه)

افزایش بهره وری آب و نهاده های تولید محصولات کشاورزی، باتوجه به محدودیت آب، اهمیت روزافزونی یافته است. لذا به منظور بهینه سازی تک آبیاری و تعیین برنامه زمانی مناسب تخصیص آن برای گندم دیم، از داده‌های پژوهشی دو ساله در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه استفاده شد. سه تاریخ کاشت، چهار مدیریت تخصیص تک آبیاری برای دو رقم در تحلیل بهره‌وری اقتصادی مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه، برای انتخاب من...

[ 3 ] - بررسی اثر سطوح مختلف کم‌‌آبیاری بر عملکرد ارقام گندم بر اساس شاخص‌های بهره‌وری آب

به منظور افزایش بهره‌وری آب از طریق اعمال مدیریت‌های مناسب زراعی از جمله کم‌‌آبیاری و انتخاب ارقام مناسب تحت شرایط مختلف مدیریت بهینه مصرف شش رقم مختلف گندم، تحقیقی بر پایه طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی به صورت اسپلیت پلات در سه تکرار و به مدت سه سال زراعی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان به اجرا در‌آمد. سه میزان آبیاری (سطوحی از کاهش عمق آب کاربردی) و شش رقم گندم (پیشتاز، شیراز، سپ...

[ 4 ] - بررسی کارآیی سوپر جاذب در بهبود بهره‌وری بارش سامانه‌های استحصال و جمع‌آوری آب باران برای بادام دیم در استان آذربایجان‌شرقی

به منظور بررسی کاربرد مواد سوپر جاذب در ذخیره رطوبت و افزایش بهره‌وری بارش تحت سامانه‌های مختلف استحصال و جمع‌آوری آب باران در حوضه‌های کوچک، این مطالعه در استان‌ آذربایجان‌شرقی، شهرستان اسکو و در اراضی دیم زارعین اجرا شد. تیمارهای مورد مطالعه شامل سطوح مختلف کاربرد سوپر جاذب در خاک پای درختان (طبیعی و بدون استفاده از پلیمر، با کاربرد یک کیلوگرم پلیمر سوپر جاذب برای هر درخت) تحت شرایط شکل و ابع...

[ 5 ] - بررسی عملکرد و بهره‌وری آب در لاین‌های آفتابگردان تحت شرایط نرمال و تنش آبی

به منظور ارزیابی لاین‌های اینبرد آفتابگردان در شرایط نرمال و تنش رطوبتی، دو آزمایش جداگانه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بسطام (شاهرود) اجرا شد، در هر آزمایش 20 لاین اینبرد فرانسوی آفتابگردان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر دو آزمایش، صفات مختلف زراعی شامل تعداد روز تا گلدهی، رسیدگی، ارتفاع، قطر ساقه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، زیست توده،‌ عملکرد دانه و...

[ 6 ] - بررسی اثر وضعیت سطوح رواناب در سامانه‌های استحصال و جمع‌آوری آب باران بر آستانه رواناب و نیمرخ نفوذ آب

هدف از ایجاد سامانه‌های مختلف استحصال و جمع‌آوری آب باران در حوضه‌های کوچک، افزایش بهره‌وری بارش و بررسی امکان ایجاد باغ دیم روانابی است. بر این اساس افزایش سهم رواناب، کنترل تلفات تبخیر، آرایش‌ سامانه‌های استحصال و جمع‌آوری آب باران (اندازه و شکل) و نقش مواد پلیمری سوپر جاذب برای دو رقم بادام دیر گل پیوندی مطالعه شد. این تحقیق از سال 1379 و به مدت 6/5 سال در منطقه یال ایلخچی شهرس...

[ 7 ] - اثر میزان بذر مصرفی بر عملکرد و اجزای عملکرد چند رقم جو دیم در شرایط آب و هوایی مراغه

چکیده   جهت تعیین مناسب‌ترین میزان بذر مصرفی و رقم جو در مناطق سردسیر، پژوهشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار طی دو سال زراعی 1392-1390 در مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور، ایستگاه مراغه انجام شد. در این پژوهش سه رقم جو سهند، آبیدر و دایتون در سه میزان 300، 400  و 500  بذر در متر مربع مورد ارزیابی قرار گرفت. رقم آبیدر از نظر وزن هزار دانه، درصد پوشش سبز، شاخص بهره‌ور...

[ 8 ] - بررسی اقتصادی تک‌آبیاری و تعیین هزینه تمام شده آب آبیاری در مزارع گندم دیم منطقه هنام، استان لرستان

این مطالعه با هدف برآورد هزینه، ارزش ناخالص و سود حاصل از تیمارهای مختلف آبیاری در تولید گندم دیم، تعیین نسبت‌های هزینه‌ای و بازده فروش محصول و انتخاب مدیریت زراعی مناسب با استفاده از آزمون اقتصادی و غیراقتصادی بودن جایگزینی تیمارهای آزمایش و تعیین هزینه تمام شده آب آبیاری بوده که طی دو سال زراعی 1389 و 1387 در سطح زارعین در منطقه هنام شهرستان الشتر در استان لرستان انجام شد. تیمارها شامل تک‌آبی...

[ 9 ] - اثر پرایمینگ بذر بر روند رشد و عملکرد دانه جو (Hordeum vulgare L.) رقم آبیدر در شرایط دیم

برای بررسی اثر پرایمینگ بذر بر روند رشد و عملکرد دانه جو رقم آبیدر در شرایط دیم، این پژوهش در سال زراعی 86 – 1385 در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در موسسه تحقیقات کشاورزی دیم کشور (ایستگاه مراغه) اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی شامل هیدرو پرایمینگ با آب مقطر، اسمو پرایمینگ با PEG 10درصد و محلول 5 میلی‌مولار کلری کلسیم ((CaCl2 و پرایمینگ با عناصر فسفر و روی با استفاده از محلول 10 م...

[ 10 ] - افزایش بهره‌وری بارش برای گندم دیم در شرایط مدیریت برتر زراعی و آبیاری محدود در بالا دست حوضه کرخه

اینتحقیق با هدف بررسی تاثیر روش­های برتر مدیریت آبی و زراعی بر عملکرد و بهره­وری بارش برای گندم دیم درمنطقه هنام شهرستان الشترانجام گردید. ابتدا مدل واسنجی و صحت سنجی شده AquaCrop براساس شرایط اقلیمی و پایش زراعی 10 مزرعه گندم دیم منتخب منطقه در سال زراعی 93-1392 اجرا گردید و سپس سناریوهای مدیریتی به منظور افزایش عملکرد و بهره­وری بارش گندم دیم تعریف شد. در مرحله بعد، سناریوهای برتر مدیریتی در ...

[ 11 ] - اثر تک آبیاری بر عملکرد دانه و صفات زراعی کلزای بهاره در شرایط دیم

به منظور بررسی روابط بین عملکرد دانه و اجزای آن در کشت دیم کلزای بهاره، این تحقیق به صورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک هایکامل تصادفی، با دو فاکتور و در سه تکرار و به مدت دو سال بر روی رقم کلزای بهاره PF.7051.91 )ساری گل( در ایستگاه تحقیقات کشاورزیدیم مراغه به اجرا درآمد. مراحل رشد به عنوان فاکتور اصلی در سه سطح )طویل شدن ساقه، گ لدهی و پر شدن دانه( و مقادیر آب آبیاری به عنوانفاکتور فرعی در چها...

[ 12 ] - بررسی موازنه آب خاک، تاریخ کاشت و عملکرد گندم با استفاده از مدل AquaCrop در شرایط دیم و آبیاری محدود

مدل­های شبیه­سازی، به دلیل ارائه تأثیرات کمّی آب بر عملکرد محصول، ابزاری ارزشمند برای بهبود مدیریت مصرف آب در مزرعه و فزونی بهره‌‌وری آب هستند.  مدل AquaCrop که سازمان خوار بار و کشاورزی جهان (فائو) آن را توسعه داده است، قابلیت بررسی روند تولید را تحت گزاره‌‌های مختلف دارد.  در این تحقیق به­منظور ارزیابی کارایی نرم‌‌افزار AquaCrop از داده­های دو سالۀ گندم دیم (86-1384) حاصل از یک طرح تحقیقاتی در...

[ 13 ] - تعیین مشخصه‌‌های فنی سامانه‌های استحصال و جمع‌آوری آب باران برای بادام دیم

به منظور افزایش بهره‌وری بارش، کاهش سهم مصارف غیرمفید بارش و ایجاد باغ بادام از طریق سامانه‌های مختلف استحصال و جمع‌آوری آب باران در حوضه‌های کوچک (MCWH)، این پژوهش از سال 1379 به مدت 6 سال در استان‌ آذربایجان‌شرقی، شهرستان اسکو – منطقه یال ایلخچی و در دیمزارهای کشاورزان به اجرا درآمد. تیمارهای مورد مطالعه شامل آرایش سامانه‌های مختلف استحصال و جمع‌آوری آب باران (شکل و مساحت)، مدیریت سطوح رواناب...

[ 14 ] - به‌گزینی برنامة تک‌آبیاری و تاریخ کاشت برای جو در شرایط دیم مراغه و تخمین تابع تولید

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و سطوح تک­آبیاری بر عملکرد دو رقم جو دیم، تحقیقی بر پایة طرح بلوک‌های کامل تصادفی و به صورت اسپلیت اسپلیت پلات در سه تکرار و به مدت دو سال زراعی (85–1383) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم، مراغه به اجرا در­آمد.  سه تاریخ کاشت (کرت اصلی) و پنج مدیریت تخصیص تک­آبیاری (کرت فرعی) برای دو رقم جو (کرت فرعی فرعی) بررسی شد.  عملکرد دانه، کاه و کلش و عملکرد زیست توده در شرایط...

[ 15 ] - افزایش بهره‌وری آب (WP) و تعیین مقدار و زمان بهینة تک‌آبیاری برای کلزای بهارة دیم

به منظور بررسی تأثیر مقادیر مختلف تک‌آبیاری در مراحل مختلف رشد بر عملکرد کلزای بهاره و بهبود بهره‌وری آب مصرفی، این تحقیق بر پایة طرح بلوک‌های کامل تصادفی و به صورت اسپلیت­پلات، در سه تکرار و به مدت دو سال (1381 و 1382) روی رقم پیشرفته کلزای بهاره PF.7015.91 (ساری‌گل) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه به اجرا درآمد.  کرت اصلی (مراحل رشد) در سه سطح (S1 : مرحلة طویل شدن ساقه، S2 : مرحلة گل‌دهی...

[ 16 ] - افزایش بهره‌وری آب آبیاری ارقام برنج در اصفهان

به‌ منظور بهبود بهره‌وری آب آبیاری در تولید دانه ارقام برنج، پژوهشی طی دو سال زراعی 81-1380 و 82-1381 به‌ صورت‌ طرح‌ آماری‌ کرت‌های‌ خردشده‌ در قالب ‌بلوک‌های‌ کامل‌ تصادفی‌ و در سه‌ تکرار در ایستگاه‌ تحقیقات‌ شهید فزوه‌ اصفهان‌ اجرا شد.  سه‌ تیمار میزان‌ آب‌ آبیاری (کرت‌ اصلی) شامل‌: غرقاب‌ دائم‌ با ارتفاع‌ 5/3 سانتی‌‌متر در تمام‌ دورة‌ فصل‌ رشد (I1)، غرقاب‌ دائم‌ با ارتفاع‌ 2/2 سانتی‌‌متر در ...

[ 17 ] - آزمون و اصلاح مدل MEDIWY برای شبیه‌سازی عملکرد گندم دیم و آبی در منطقه مراغه*

با توجه به ضرورت­های موجود، در سال­های اخیر مدل­های فراوانی بسط و توسعه‌یافته است که با استفاده از آنها می‌توان میزان عملکرد محصول را پیش‌بینی کرد.  یکی از این مدل­ها، مدل MEDIWY (Model for Estimation of Dryland and Irrigated Wheat Yield) است که برای گندم زمستانة رقم عدل در شرایط آبی و دیم و در شرایط آب و هوایی منطقة باجگاه در بخش آبیاری دانشگاه شیراز  ارائه شده است.  کاربرد گسترده‌تر آن برای ...

[ 18 ] - تحلیل اقتصادی مدیریت کم‌آبیاری در کشت خشکه‌کاری برنج1

به منظور بهبود بهره‌وری آب وارزیابی اقتصادی کم‌آبیاری در شالیزارها به روش خشکه کاری، آزمایشی بر پایة طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار برای برنج رقم طارم در مدت دو سال زراعی (80-1379 و 79-1378)در مزرعة تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات برنج کشور، مازندران(آمل) به اجرا درآمد.  تیمارهای هفتگانه آبیاری شامل مدیریت‌های مختلف غرقاب متناوب در مراحل رشد بود.  برای تحلیل اقتصادی از روش بودجه‌بندی جزیی وشاخص ...

[ 19 ] - تحلیل اقتصادی آبیاری تکمیلی گندم در حد بهینه ازت در شرایط دیم1

وابستگی زراعت گندم دیم به مقدار و پراکنش بارش و لزوم دستیابی به حداکثر سود، اهمیت اجرای تحقیقاتی را در زمینة اعمال بهینه و سودآور آبیاری تکمیلی افزایش می­دهد. بر همین اساس، در تحقیقی سه ساله (81-1378)  در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه، این امر در قالب طرح آماری بلوکهای کامل تصادفی و به­صورت اسپلیت پلات با سطوح مختلف آب مصرفی (متوسط سه سال شامل صفر،‌95 ، 151 و 207 میلیمتر) و مقادیر مختلف ازت...

[ 21 ] - بررسی نقش پارامترهای اقلیمی بر عملکرد دانه گندم در مناطق دیم کوهدشت و پلدختر استان لرستان

تغییرات پارامترهای اقلیمی، رشد و نمو محصولات و تولید آنها در شرایط دیم را تحت تاثیر قرار می‌دهد بنابراین، شناخت پارامترهای موثر مدیریت آنها، منجر به بهبود شرایط تولید و پیش‌بینی تولید خواهد شد. بر این اساس 25 پارامتر آمار هواشناسی دسته‌‌بندی شده همراه با آمار زراعی عملکرد گندم دیم در شهرستان‌‌های کوهدشت و پلدختر به عنوان نمونه مناطق گرم استان لرستان برای سال‌‌های زراعی 85-1377 برای تخمین توابع...

[ 22 ] - تعیین عوامل موثر بر توابع تولید اقلیمی جو دیم و تحلیل حساسیت آن در مناطق سرد و نیمه‌‌سرد استان لرستان

شناخت عوامل موثر و برنامه‌ریزی برای مدیریت آنها و هماهنگ‌سازی عملیات زراعی با روند تغییرات عوامل موثر، منجر به بهبود شرایط تولید و پیش‌بینی دقیق‌تر تولید خواهد شد. رشد محصولات و تولید آنها در شرایط دیم، تابعی از تغییرات عوامل اقلیمی است. بدین منظور، آمار 25 عامل هواشناسی دسته‌‌بندی شده همراه با آمار زراعی عملکرد جو دیم در شهرستان‌‌های الشتر، خرم‌‌آباد، الیگودرز و بروجرد به عنوان نمونه مناطق سرد...

[ 23 ] - بررسی اثر تاریخ کاشت و تک‌آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم جو دیم

به منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و مقادیر تک‌آبیاری بر عملکرد دانه و اجزای عملکرد دو رقم جو دیم، تحقیقی به صورت کرت های دوبار خردشده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار ر سه تکرار و در دو سال زراعی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه به اجراء در­آمد. سه تاریخ کاشت (زود، معمول، دیر)، پنج مدیریت تخصیص ­آبیاری محدود (دیم، تک­آبیاری به میزان 50 میلی‌متر در زمان کاشت، تک‌‌آبیاری به میزان 100 ...

[ 24 ] - نقش ارتفاع و عرض جغرافیایی بر بهره‌وری بارش و عملکرد جو دیم

پایین بودن عملکرد و شاخص بهره‌وری بارش محصولات دیم، ناشی از توزیع نامناسب بارش و عملیات مدیریت زراعی ضعیف در مزارع زارعین است. بهره‌وری بارش و عملکرد اراضی جو دیم تا حدود زیادی با دو مولفه ارتفاع و عرض جغرافیایی قابل بررسی و ارزیابی است. بر این اساس آمار عملکرد، بارش، ارتفاع و عرض جغرافیایی 182 نقطه کشور طی سال‌های 86-1382 مورد استفاده قرار گرفت. کل اراضی دیم تحت بررسی 032/1 میلیون هکتار است و ...

[ 25 ] - بررسی عملکرد و بهره‌وری آب در لاین‌های آفتابگردان تحت شرایط نرمال و تنش آبی

به منظور ارزیابی لاین‌های اینبرد آفتابگردان در شرایط نرمال و تنش رطوبتی، دو آزمایش جداگانه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بسطام (شاهرود) اجرا شد، در هر آزمایش 20 لاین اینبرد فرانسوی آفتابگردان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر دو آزمایش، صفات مختلف زراعی شامل تعداد روز تا گلدهی، رسیدگی، ارتفاع، قطر ساقه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، زیست توده،‌ عملکرد دانه و...

[ 26 ] - اثر تاریخ کاشت و ‌آبیاری محدود بر عملکرد و اجزای عملکرد پنج رقم گندم در مراغه

In order to investigate the effects of sowing date (SD) and single irrigation (SI) amounts on yield and yield components of rainfed wheat varieties, a field experiment was conducted as split-split plots arranged in a randomized complete blocks design with three replications during 2002-2004 at main station of Dryland Agricultural Research Institute in Maragheh, Iran. Treatments included three s...

[ 27 ] - بررسی عملکرد و بهره‌وری آب در لاین‌های آفتابگردان تحت شرایط نرمال و تنش آبی

به منظور ارزیابی لاین‌های اینبرد آفتابگردان در شرایط نرمال و تنش رطوبتی، دو آزمایش جداگانه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بسطام (شاهرود) اجرا شد، در هر آزمایش 20 لاین اینبرد فرانسوی آفتابگردان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر دو آزمایش، صفات مختلف زراعی شامل تعداد روز تا گلدهی، رسیدگی، ارتفاع، قطر ساقه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، زیست توده،‌ عملکرد دانه و...

[ 28 ] - بررسی عملکرد و بهره‌وری آب در لاین‌های آفتابگردان تحت شرایط نرمال و تنش آبی

به منظور ارزیابی لاین‌های اینبرد آفتابگردان در شرایط نرمال و تنش رطوبتی، دو آزمایش جداگانه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بسطام (شاهرود) اجرا شد، در هر آزمایش 20 لاین اینبرد فرانسوی آفتابگردان در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار مورد ارزیابی قرار گرفتند. در هر دو آزمایش، صفات مختلف زراعی شامل تعداد روز تا گلدهی، رسیدگی، ارتفاع، قطر ساقه، قطر طبق، تعداد دانه در طبق، زیست توده،‌ عملکرد دانه و...

[ 29 ] - Effect of Irrigation Systems on the Contamination of Aspergillus flavus and Aflatoxin Production in Shahpasand Pistachio Cultivar

Aflatoxins are secondary metabolites produced by Aspergillus flavus, A. parasiticus, A. tamari, A. bombycis and A. nomius species. Relative humidity (RH) is one of the most important parameters influencing the development of aflatoxins in pistachio orchards by Aspergillus species. The type of irrigation system affects density and frequency of the Aspergillus species in the soil. In the current ...

[ 30 ] - Assessment of Comparative Advantage of Agricultural Crops in Semnan Province Based on Water Productivity

Due to limited access to water, it is necessary to determine the comparative advantage of crops and horticultural products in different parts of the province and identify products that lack the desired productivity. Then, find ways to improve water productivity or replace products with higher comparative advantage with low-yield products. Based on this, the crop and economic productivity index ...