محسن ذبیحی
دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آبخیزداری، عضو باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد
[ 1 ] - تحلیل و مقایسه شاخص‌های SPI و SPEI در ارزیابی خشک سالی هواشناسی با استفاده از نرم‌افزار R (بررسی موردی: استان کردستان)
شاخص SPEI خشکسالی بیلان آبی را با درنظر گرفتن دما و تبخیر و تعرق برآورد می‌نماید. هدف پژوهش حاضر، مقایسه الگوی وقوع خشکسالی براساس شاخص‌های SPI و SPEI به‌دلیل ماهیت چند مقیاسی بودن و قابلیت تحلیل خشکسالی در مقیاس‌های زمانی می‌باشد. در این راستا هفت ایستگاه سینوپتیک استان کردستان انتخاب و شاخص SPI بر اساس توزیع گامای دومتغیره محاسبه گردید. تبخیر و تعرق پتانسیل جهت استفاده در شاخص SPEI توسط معادل...
[ 2 ] - تأثیر طول داده، دورۀ آماری و تعداد ایستگاه‌ها بر تغییرپذیری مقدار عامل فرسایندگی باران در مقیاس‌های زمانی مختلف در ایران
با توجه به نقش انکارناپذیر عامل فرسایندگی باران در شروع فرسایش آبی، مطالعه ویژگی‌های مختلف آن نقش مهمی در مدیریت بهینه منابع خاک و آب دارد. از طرفی عامل فرسایندگی باران در بسیاری از مدل‌های برآورد فرسایش و به‌منظور اهداف حفاظت خاک و آب استفاده می‌شود. حال آن‌که مطالعۀ کاملی در خصوص بررسی اثر طول و دورۀ آماری و هم‌چنین تعداد ایستگاه‌های مورد استفاده بر تغییرپذیری مقدار عامل فرسایندگی باران انجام...
[ 3 ] - تحلیل زمانی و مکانی تغییرات بارش ماهانه در استان گلستان به‌کمک بُعد فرکتالی
ویژگی خودتشابهی در متغیرهای اقلیمی، امکان استفاده از بعد فرکتالی و تحلیل تغییرات زمانی و مکانی آن را فراهم می‌نماید. بر این اساس استفاده از هندسه فرکتالی در پیش‌بینی رفتار بسیاری از فرایندهای طبیعی از جمله بارندگی در مناطق مختلف از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در همین راستا هدف پژوهش حاضر، تعیین و محاسبه بُعد فرکتالی وقوع دوره‌های خشک و مرطوب، تفسیر خصوصیات دوره‌های خشک و مرطوب و بررسی تغییرات...
[ 4 ] - تحلیل الگوهای مکانی عامل فرسایندگی باران در مقیاس‌های زمانی متفاوت در ایران
فرسایش خاک به‌عنوان پدیدهای تهدید کننده برای جمعیت جهان، اغلب نتیجه اثرات توأم کاربری ناصحیح اراضی و عوامل اقلیمی است. در بین عوامل اقلیمی، باران به‌عنوان یکی از مهمترین عوامل فرساینده خاک محسوب می‌شود و بر همین اساس مطالعه دقیق خصوصیات مختلف باران از جمله فرسایندگی آن در ایجاد فرسایش خاک از اهمیت ویژه‌ای برخودار است. حال آن‌که بررسی دقیق تغییرپذیری مکانی عامل فرسایندگی باران در مقیاس‌های م...
[ 5 ] - تأثیر سناریوهای مختلف مدیریت کاربری اراضی بر میزان فرسایش خاک با استفاده از مدل USLE و GIS در آبخیز سد یامچی اردبیل
Effective soil conservation requires a framework modelling that can evaluate erosion for different land-use scenarios. The USLE model was used to predict the reaction of appropriate land-cover/land-use scenarios in reducing sediment yield at the upland watershed of Yamchi Dam (474 km2), West Ardabil Province, Iran. Beside existing scenario, seven other land-use management scenarios were determi...
[ 6 ] - تحلیل خشکسالی هواشناسی در استان کردستان با استفاده از مدل نمودار سه‌متغیره
خشکسالی اقلیمی به معنی کمبود بارش، بخش‌های مختلف جوامع انسانی، کشاورزی، تولید آب، صنعت و محیط زیست را تحت تاثیر قرار می‌دهد. درک روابط زمانی و مکانی پارامترهای موثر بر خشکسالی بعنوان یک خطر طبیعی توسط متغیرهای چندگانه هواشناسی بهتر تفسیر می‌گردد. هدف این تحقیق استفاده از مدل نمودار سه‌متغیره برای تفسیر پدیده خشکسالی هواشناسی در ایستگاه‌های سینوپتیک استان کردستان است. پس از اخذ آمار ماهانه هفت ا...
[ 7 ] - تحلیل الگوی وقوع ماههای پرباران و کمباران در استان گلستان با استفاده از روش آنالیز توانی
دوره‌های مرطوب و خشک میتواند به‌عنوان ماههای متوالی با مقادیر بیشتر یا کمتر از یک حد آستانۀ مشخص تعریف شود. در پژوهش حاضر خصوصیات دوره‌های پرباران و کمباران در سری‌های زمانی بارش ماهانۀ 40 ایستگاه هواشناسی در استان گلستان در یک دورۀ 34 سالۀ آماری تجزیه و تحلیل شده است. طول دورۀ ماههای پرباران و کمباران و نیز توالی وقوع آنها محاسبه و در دوره‌های 1 تا 9 ماهه تحلیل شد. براساس نتایج پژوهش حا...
[ 8 ] - ارزیابی کارایی روش دیسکین به‌منظور استخراج هیدروگراف واحد لحظه‌ای در آبخیز جعفرآباد، استان گلستان
هیدروگراف واحد لحظه‌ای، هیدروگراف حاصل از بارشی به عمق واحد در مدت زمان بسیار کوتاه است که به‌عنوان یکی از مؤلفه‌های مدلسازی فرایند بارش- رواناب، همواره مورد توجه محققان بوده است. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کارایی روش دیسکین در استخراج هیدروگراف واحد لحظه‌ای سیل در آبخیز جنگلی جعفرآباد استان گلستان با مساحتی حدود 109 کیلومتر مربع برنامه‌ریزی شده است. بدین منظور هیدروگراف واحد معر...
[ 9 ] - تهیۀ نقشۀ پتانسیل آب زیرزمینی با استفاده از مدل‌های انتروپی شانون و جنگل تصادفی در دشت بجنورد
امروزه تأمین آب به‌منظور تحقق اهداف توسعۀ پایدار یکی از مهمترین دغدغه‌ها و چالش‌ها در اکثر کشورهای جهان است. به‌همین دلیل، تعیین مناطق دارای پتانسیل آب زیرزمینی، از ابزارهای مهم در حفاظت، مدیریت و بهره‌برداری از منابع آب به‌شمار می‌رود. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف اولویت‌بندی عوامل مؤثر بر پتانسیل آب زیرزمینی و پهنه‌بندی حساسیت آن با استفاده از مدل‌های انتروپی شانون و جنگل تصادفی در دشت بجن...
[ 10 ] - توزیع‌های فراوانی بهینه عامل فرسایندگی باران در ایران
ارزیابی توزیع‌های فراوانی برای تحلیل عامل فرسایندگی باران کمتر مورد توجه قرار گرفته است. لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین و ارزیابی توزیع‌های فراوانی مختلف برازش‌یافته بر مقادیر عامل فرسایندگی باران در مقیاس‌های مختلف زمانی در ایران برنامه‌ریزی شد. بدین منظور پس از تحلیل کلیه رگبارهای موجود در دوره آماری 20 سال در 70 ایستگاه مطالعاتی، عامل فرسایندگی باران Wischmeier و Smith محاسبه شد. سپس با استفاد...
[ 11 ] - آنالیز حساسیت مولفه‌های هیدروگراف جریان به تغییر در پارامترهای روش زمان – مساحت کلارک در آبخیز محمدآباد استان گلستان
کاربرد مدل هیدروگراف واحد لحظه‌ای کلارک به جهت نیاز به داده‌های سهل‌الوصول در آبخیزهای فاقد ایستگاه هیدرومتری از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف تحقیق حاضر شبیه‌سازی هیدروگراف واحد جریان آبخیز محمدآباد استان گلستان با استفاده از روش زمان - مساحت و انجام آنالیز حساسیت (نسبی و مطلق) نتایج شبیه‌سازی در آبخیز مورد مطالعه است. برای تعیین تغییرات سطح حوزه نسبت به زمان تمرکز (هیستوگرام زمان-مساحت) از روش...
[ 12 ] - تحلیل الگوی توالی دبی جریان ماهانه با استفاده از روش آنالیز توانی در تعدادی از ایستگاه‌های هیدرومتری استان مازندران
ارزیابی دوره‌های خشک و مرطوب هیدرولوژیک به‌عنوان ضرورت و مبنای اولیه برنامه‌ریزی و مدیریت منابع آب می‌باشد که نیازمند درک و مطالعه وقوع خشکسالی‌ها است. هدف از این پژوهش استفاده از روش آنالیز توانی (Power Laws Analysis) و تحلیل الگوهای دوره‌های کم‌آبی و پرآبی جریان رودخانه‌ای در تعدادی از ایستگاه‌های استان مازندران می‌باشد. بدین منظور، خصوصیات دوره‌های کم‌آبی و پرآبی در سری‌های زمانی دبی ماهانه ...
[ 13 ] - الگوهای تغییرپذیری زمانی و مکانی خطر عامل فرسایندگی باران در شمال شرق ایران
عامل فرسایندگی باران برای توصیف توانایی باران در فرسودن خاک می‌باشد که اطلاع از تغییرات زمانی و مکانی آن منجر به برنامه‌ریزی، سیاست‌گزاری و اتخاذ تصمیمات صحیح کنترل و مهار فرسایش خاک می‌گردد. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات زمانی و مکانی خطر عامل فرسایندگی باران در شمال شرق ایران برنامه‌ریزی شده است. بدین منظور، مقدار عامل فرسایندگی باران 41 ایستگاه باران‌سنجی با طول دوره آماری مشت...
[ 14 ] - واکنش خشکسالی هیدرولوژیک در جریان تنظیمی رودخانه تحت تأثیر احداث سد در استان اردبیل
جریان رودخانه‌ای یکی از مهمترین منابع آبی است که برای مصارف مختلف حائز اهمیت بوده و روند تغییرات آن در مدیریت منابع آب ضروری است و از طرفی، جریان رودخانه‌ای توسط سدها، انحرافات، جریان‌های برگشتی و توسعه شهری تحت تأثیر قرار گرفته و منجر به مسائل مختلفی از جمله وقوع خشکسالی، کاهش آبدهی و مسائل زیست‌محیطی می‌شود. هدف تحقیق حاضر، ارزیابی اثر احدات سد یامچی و سد سبلان بر تغییرات رژیم جریان و خشکسال...
[ 15 ] - Choosing the Best Hierarchical Clustering Technique Based on Principal Components Analysis for Suspended Sediment Load Estimation
1- INTRODUCTION The assessment of watershed sediment load is necessary for controling soil erosion and reducing the potential of sediment production. Different estimates of sediment amounts along with the lack of long-term measurements limits the accessibility to reliable data series of erosion rate and sediment yield. Therefore, the observed data of suspended sediment load could be used to ...
[ 16 ] - ارزیابی خشکسالی آب‌شناختی و تحلیل ویژگی‌های آن با شاخص جریان رودخانه‌یی (SDI) در ایستگاه‌های آب سنجی استان اردبیل
خشکسالی آب‌شناختی باعث کاهش‌یافتن جریان رود و افت‌کردن کیفیت اکوسیستم‌های آن می‌شود و استفاده‌ی انسان از آب‌های سطحی را نیز محدود می‌کند. در این تحقیق، برای ارزیابی خشکسالی آب‌شناختی در 33 ایستگاه آب‌سنجی استان اردبیل (1353–1392) شاخص خشکسالی جریان رودخانه‌یی (SDI) به‌کاررفت. شاخص SDI با نرم‌افزار DrinC محاسبه، ویژگی‌های خشکسالی آب‌شناختی طبقه‌بندی و تحلیل، ارتباط مولفه‌های مختلف خشکسالی ...
نویسندگان همکار