عبدالله عابدینی

استادیار دانشکده حقوق پردیس فارابی دانشگاه تهران

[ 1 ] - کنوانسیون حمایت در برابر ناپدیدسازی اجباری و ضرورت پیوستن ایران به آن

«کنوانسیون بین‌المللی برای حمایت از همه افراد در برابر ناپدیدسازی اجباری» در تاریخ 23 دسامبر سال 2010 میلادی لازم‌الاجرا شد. پیش‌تر، مجمع عمومی سازمان ملل متحد در 20 دسامبر 2006، این کنوانسیون را تصویب کرده بود. مقرراتی که تحت لوای سازمان ملل متحد در این کنوانسیون گنجانده شده، رهیافت توسعه روز‌افزون حمایت از حقوق بشر را در سطح بین‌المللی و داخلی آشکار می‌سازد. به‌واقع، مقررات مندرج در این کنوان...

[ 2 ] - اوصاف خودبسندگی نظام سازمان جهانی تجارت در نظام حقوقی بین‌المللی

سازمان جهانی تجارت، یکی از مهم‌ترین سازمان‌های بین‌المللی است که پس از تأسیس سازمان ملل متحد تا کنون، پا به عرصۀ حقوق بین‌الملل گذارده است. یکی از مهم‌ترین مقررات مندرج در تفاهم‌نامۀ حل‌و‌فصل اختلاف سازمان جهانی تجارت، مادۀ 23 آن، تحت عنوان «تقویت سیستم چندجانبه» است که ایدۀ خودبسندگی سازمان جهانی تجارت از این ماده نشأت می‌گیرد. مادۀ 23 تفاهم‌نامۀ حل‌و‌فصل اخ...

[ 3 ] - رژیم حقوقی خاص اتحادیۀ اروپا: ویژگی‌ها و آثار

با ظهور رژیم حقوقی اتحادیۀ اروپا در دهۀ پنجاه میلادی و پیشرفت‌های روزافزون این نهاد منطقه‌ای در عرصۀ بین‌المللی، برخی صاحب‌نظران در این اندیشه‌اند که آیا ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد این سازمان بین‌الدولی قابل انتقال به عرصۀ نظم حقوقی بین‌الملل است؟ در گسترۀ حقوق بین‌الملل که با ویژگی‌هایی چون رضایت و فقدان سلسله‌مراتب میان تابعان و منابع حقوقی شناخته می‌شود، وجود خرده‌نظامی چون اتحادیۀ اروپا که منبع...

[ 4 ] - مصونیت دولت و قاعده آمره: استثنای در حال ظهور؟

ادبیات امروزین در زمینة حقوق مصونیت دولت از حجم درخور توجهی برخوردار شده است؛ این امر حاصل رخدادهای گوناگونی است که در عرصة مصونیت دولت در جامعة بین‌المللی رخ افتاده یا در حال وقوع است. دولت‌ها، به منزلة بازیگران اصلی عرصة روابط بین‌المللی، در مواجهه با مسائل متعدد‌ـ که به اقامة دعوا علیه آن‌ها یا ارگان و نمایندگان آن‌ها منجر می‌شود‌ـ حاضر به دست‌شستن از اختیارات و توان حاکمیتی خود نیستند. این ...

[ 5 ] - مقایسه تحریم تسلیحاتی علیه ایران در قطعنامه 2231 و قطعنامه‌های پیش از آن

با تصویب قطعنامه 2231 در تاریخ 20 جولای 2015، قطعنامه‌های تحریمی پیشین علیه جمهوری اسلامی ایران لغو شدند. یکی از مهم‌ترین مباحث مطروحه در طول مذاکرات میان ایران و گروه موسوم به 1+5، موضوع تحریم‌های تسلیحاتی ایران بود که بر اساس قطعنامه‌های تحریمی علیه ایران وضع شده بود. اگرچه در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سخنی از موضوع تحریم تسلیحاتی ایران نیامده، اما شورای امنیت به ابتکار خویش برخی محدودی...

[ 6 ] - ارتباط میان کمیته تحریمی 1737 و کمیسیون مشترک در پرتو اجرای برجام: اختتام یا تعلیق؟

انعقاد برجام به واقع تغییری شگرف را در فرآیند رسیدگی موضوع هسته‌ای ایران در شورای امنیت ایجاد کرد. تغییر رویه شورای امنیت نسبت به کمیته تحریمی 1737، از جمله تغییرات مهم در این راستا محسوب می‌شود. مفاد قطعنامه 2231(2015) گویای پایان کار کمیته مزبور همزمان با لغو تحریم‌هاست. در صورتی که، بخشی از تحریم‌ها همچنان تا روز اختتام قطعنامه 2231 ادامه خواهند داشت؛ در حالی که نظارت بر آنها لازم می‌نماید. ...

[ 7 ] - استفاده عراق از سلاحهای شیمیایی علیه ایران در جنگ تحمیلی: مسئولیت اشتقاقی ایالات متحده امریکا

در دنیای کنونی بینالمللی، ارتکاب اعمال متخلفانهای که بیشاز یکبازیگر در آن نقش دارند افزایشیافته است. ازاینرو، طرح 2001 کمیسیون حقوق بینالملل در خصوص مسئولیت بینالمللی دولت و طرح 2011 این نهاد در خصوص مسئولیت سازمانهای بینالمللی، به مسئولیت در ارتباط با عمل غیر، که از آن به مسئولیتاشتقاقی یاد شده است، توجه داشته و نیز محاکم بینالمللی و در رأس آنها دیوان بینالمللی دادگستری به اقتضای قضایای مط...

[ 8 ] - موانع جبران خسارت از افراد زیان‌دیده به‌واسطۀ نقض‌های فاحش حقوق بشر و حقوق بشردوستانه: تحولات معاصر حقوق بین‌الملل

دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی در نظام حقوق بین‌الملل به‌واسطۀ دارا بودن شخصیت حقوقی بین‌المللی قادر به اقامۀ دعوا به‌دلیل زیان‌های وارده از نقض قواعد موجود در نظام بین‌المللی‌اند. نظامی که حقوق بین‌الملل در آن آمیخته و همگام با تحولات آن، گشتارهای بدیعی را در ذهن و دستان خود تجربه می‌کند؛ ذهنیتی که در حرکت به‌سوی قرار دادن بشر به‌عنوان غایت منتفع از حقوق و دستانی که در کلاف سردرگم و سخت حاکمی...