سید حسین اطهری

دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد، خراسان، ایران.

[ 1 ] - «کنشگر» و «کنش‌پذیر» در بیداری اسلامی؛ از منظر گفتمان امام خمینی

 گفتمان امام خمینی با ایجاد زنجیره‌ی هم‌ارزی و مفصل‌بندی مناسب میان مفاهیم دینی و اسلامی حول دال مرکزی اسلام ناب، توانست  به دال‌های شناوری چون شهادت، جهاد، مستضعف، مستکبر و... هویت و تفسیری نوین از اسلام سیاسی ارائه داده و ترجمانی جدید از دینداری به جهان اسلام اعطا نماید. در این گفتمان هدف اصلی و کانونی، برپایی «حکومت الله» بوده و «قدرت» بر خلاف سایر گفتمان‌های رایج مادی نه تنها هدف و غایت به ...

[ 2 ] - بررسی تاثیر انقلاب اسلامی ایران بر جنبش‌های اخیر خاورمیانه با تاکید بر مفهوم اشاعه نظریه سازه‌انگاری

پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357، نقطه عطف تاریخی و سرآغاز دوران جدیدی از حیات حکومت اسلامی در تاریخ جهان اسلام به‌شمار می‌رود. یکی از بارزه‌های این تحول شگرف، احیا مفاهیم ناب الهی- انسانی در چارچوب آموزه‌های دین مبین اسلام می­باشد؛ اما این احیاگری که به نوعی نشئت گرفته از مطالبات مردمی به‌شمار می‌رود، محدود به تنگناهای زمانی/ مکانی جامعه ایرانی نمانده و به علت غنای محتوایی/ معنایی خود، د...

[ 3 ] - نشانه‌ها‌ی پست‌مدرن در کارتون‌های تلویزیونی ( تحلیل نشانه‌شناسی کارتون‌های آن‌شرلی، پسر کوهستان، کیم پاسیبل و بن‌ تن)

بر اساس ادعای غالب، پست‌مدرنیسم اندیشه‌ای ذهنی و ایده‌الیستی است که در برهه‌ای از زمان، در اواخر قرن بیستم، در محافل روشنفکری سربرآورد؛ اما به واسطه ایده‌الیسم نهفته در خود نتوانست در واقعیت‌های اجتماعی جلوه‌گر شود و رو به افول رفت. مقاله حاضر، با تکیه بر روش نشانه‌شناسی و از رهگذر تحلیل و مقایسه چهار کارتون تلویزیونی در دو برهه مختلف، دهه 1970 و بعد از آن، این ادعا را مطرح می‌سازند که ...

[ 4 ] - استلزامات و مفروضات شناختی ــ اجتماعی مناظره و استدلال در رادیو و تلویزیون

امروزه در جامعه ما، اهمیت مناظره در رسانه ملی و نیز اجتماعی بودن کسب معرفت موجب شده است که برای تأثیر مناسب این روش بر مخاطب، به یافتن قواعد خاص مناظره و استدلال پرداخته شود. قواعدی که به فرهنگ اجتماعی و به موقعیت و شرایط شناختی انسان‌ها ارتباط پیدا می‌کند؛ این قواعد، بهترین روش برای رسیدن به باور صادق و موجه، در برابر استدلال‌ها و باورهای نادرست هستند. رعایت این قواعد موجب اعتماد مخاطب...

[ 5 ] - چگونگی عروج و افول حکومت در تاریخ بیهقی

تاریخ بیهقی را به‌عنوان یکی از آثار جاودانة تاریخی و فرهنگی ایران می‌شناسیم، ازآنجایی‌که بیهقی به اسناد و اطلاعاتی دسترسی داشت که منابع گرانقدری در زمینة شیوة حکومت‌گری، ادارة جامعه و چگونگی زندگی سیاسی و اجتماعی در دورة غزنویان به شمار می‌آیند. به‌این‌ترتیب، تاریخ بیهقی را می‌توان تاریخ سیاسی–‌اجتماعی دانست. آنچه اکنون از تاریخ بیهقی در دسترس است، بیشتر مربوط به دوره‌ای است که افول و سقوط حکوم...

[ 6 ] - of Exportation of Islamic Revolution (1979-1982)

Applying Norman Fairclough's method, this article studies Imam Khomeini's discourse of exportation of Islamic revolution and tries to answer this question that with what presumptions and implications has discourse of exportation of Islamic revolution has entered public opinion and has attracted people? This article proves that interactive relation between text and context and emphasis on Islami...

[ 7 ] - نواوراسیاگرایی روسیه و موازنه قدرت در شرق مدیترانه

سیاست خارجی دوره ریاست‌جمهوری یلتسین با آرمان ملی‌گرایان روسیه که خواهان احیای جایگاه قدرت برتر در جهان بودند تضاد داشت. ایده نواوراسیاگرایی و بازسازی جایگاه از‌دست‌رفته در مناطق تحت نفوذ شوروی سابق باعث از بین رفتن روابط همگرایانه با آمریکا شد. اولویت بازیابی قدرت در ژئوپلیتیک تحت کنترل شوروی سابق، روسیه را به‌سوی تشکیل ائتلاف‌های منطقه‌ای و نظامی برای دستیابی به موازنه قدرت و احیای نظام چند‌ق...

[ 8 ] - در آیینه غرب و عبور از مَنِ نامتناهی؛ بررسی چگونگی رویارویی نخستین قانون‌گذاران ایرانی با غیرِ غربی در مذاکرات نخستین مجلس شورای ملی مشروطیت

در مطالعه مناسبت تاریخی هویت ایرانی با غیرِ غربی، انقلاب مشروطیت به‌عنوان اولین مواجهه جدی با این غیر اهمیت می‌یابد. برای بررسی اولین مواجهه‌ی قانون نویسان ایرانی با مدرنیته‌ی غربی از نظریه آینه‌ی لَکان بهره‌گیری و سپس متن مذاکرات اولین مجلس شورای ملی بازخوانی شد. پرسش اساسی مقاله این بود که «مواجهه اولین قانون‌گذاران ایرانی در مناسبت با غیرِ سلطنت مطلقه و غیرِ غربی چگونه در متنِ مذاکرات مجلس اول مش...