حسین بابازاده
استادیار گروه آب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران
[ 1 ] - عملکرد گیاه جو و اجزاء آن در شرایط آبیاری با آبهای نامتعارف
محدودیت منابع آب در کشور باعث شده است تا بهرهوری از منابع آب نامتعارف بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. استان اصفهان در حوضهی آبخیز گاوخونی از مناطقی است که پهنه‌های گسترده‌ای از آبهای شور و لب شور سطحی و زیرزمینی در آن جریان داشته، و تخلیهی پساب شهری و صنعتی به چالش اصلی بهره‌برداری از آب در منطقهی مزبور مبدل شده است. در این تحقیق اثر کیفیتهای مختلف آب بر عملکرد گیاه جو و اجزاء آن در برخوار ...
[ 2 ] - بررسی تأثیر آبیاری تکمیلی بر عملکرد و اجزای عملکرد گندم دیم منطقه ی ابهر، استان زنجان
پژوهش حاضر به‌منظور بررسی تأثیر آبیاری تکمیلی در مراحل مختلف پدیده‌شناسی گندم دیم بر زیست توده، عملکرد دانه، وزن هزاردانه و مقدار نیتروژن و پروتئین دانه، در سال زراعی 89-1388 در مزارع شهرستان ابهر در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار و در سه تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایشی عبارت از I1 = یک نوبت آبیاری در مرحله خوشه رفتن و مقدار 500 مترمکعب در هکتار، I2= دو نوبت آبیاری در مراحل خوشه...
[ 3 ] - صحت سنجی عملکرد شبیه های گردش عمومی جو (AOGCM) در شبیه سازی داده های دما در منطقه ی کرمان
تغییرات اقلیمی در قرن بیست و یکم مهم‌ترین چالش پیش روی جوامع بشری است. نهادهای پژوهشی بسیاری در سراسر دنیا، شبیه‌های گوناگونی را بمنظور پیش بینی اقلیم و فراسنج های آن ارایه نموده اند. عدم اطمینان ناشی از کاربرد شبیه‌های گوناگون گردش عمومی جو (AOGCM) سبب شد که در این پژوهش به عنوان هدف اصلی, نتایج شبیه‌های گردش عمومی جو در شبیه سازی فراسنج های اقلیمی برای سالهای آماری پایه مورد بررسی قرار گرف...
[ 4 ] - ارزیابی روش آبیاری سطحی با کاربرد لوله های دریچه‌دار و پیشنهادی برای بازنگری
روش های آبیاری سطحی به دلیل سرمایه گذاری اولیه ی اندک ، هزینه ی تعمیر و نگهداری پایین و نیاز به کارمایه ی کمتر نسبت به روش های آبیاری تحت فشار ، یکی از متداول ترین روش های آبیاری در دنیا بشمار می رود . پیشرفت های اخیر در زمینه ی علوم و فناوری روش های آبیاری سطحی به گونه ی شایان توجهی برتری سامانه‌های تحت فشار را از نظر بازدهی کاهش داده، و یا در برخی موارد این برتری را از بین برده است . لوله های...
[ 5 ] - Evaluation of Water Use Productivity Indicators in the Main Agricultural Products of Iran
Although the agricultural sector consumes more than 90% of the extracted water, its efficiency is lower than other sectors. Also, according to the population growth and critical role of food security, and the necessity to supply water to other sectors, an increasing pressure to save water, optimized consumption and increasing water use productivity in agriculture will occur in the future. Nowad...
[ 6 ] - مدلی برای برنامهریزی آبیاری با استفاده از اختلاف دمای هوا و سطح برگ گیاه ذرت
تعیین سریع و دقیق زمان آبیاری به‌منظور جلوگیری از تنش آبی گیاه، از مهم‌ترین مسائل مدیریت پایدار آب در مزرعه است. اندازه‌گیری رطوبت خاک و درجه حرارت سطح برگ، دو روش تعیین زمان آبیاری است. در این تحقیق با ترکیب این دو روش مدلی برای برنامهریزی و مدیریت آبیاری ذرت علوفه‌ای (SC-701) ارائه شده است. رطوبت نسبی (RH)، دمای هوا (Ta)، دمای سطح برگ (TL) و رطوبت خاک (SM) در سال1392 اندازه‌گیری شد و با استف...
[ 7 ] - اثر مقادیر مختلف آب و کود نیتروژن بر عملکرد و اجزای عملکرد بادام زمینی
مصرف مناسب آب و استفاده بهینه از کود علاوه بر افزایش میزان عملکرد گیاه، موجب افزایش بهرهوری نیز میشود. به منظور بررسی تأثیر مدیریت آبیاری قطرهای و مقدار کود نیتروژن بر عملکرد بادامزمینی، آزمایشی با کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. تیمار اصلی، شامل بدون آبیاری و آبیاری با 60%، 80% و 100 درصد نیاز آبیگیاه و تیمار فرعی شامل کود نیتروژن با مقادیر 0، 30، 60 و90 ...
[ 8 ] - اثر مدیریت آبیاری و تراکم کشت بر عملکرد و بهرهوری آب برنج رقم هاشمی
کمبود منابع آب و کم بودن راندمان آبیاری در مزارع برنج، استفاده بهینه و افزایش بهرهوری از منابع موجود را ضروری میسازد. این پژوهش به منظور بررسی اثر متقابل مدیریتآبیاری و تراکم کشت بر عملکرد و بهرهوری آب برنج رقم هاشمی، در منطقه کوشال- لاهیجان، واقع در شمال ایران، به اجرا در آمد. طرح به صورت کرتهای خرد شده، بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار،طی فصلهای زراعی 1393 و 1394 انجام شد. ت...
[ 9 ] - ارزیابی توابع کاهش جذب آب گیاه فلفل در شرایط تنش همزمان خشکی و شوری
مدلهای ریاضی متعددی در زمینه چگونگی پاسخ گیاهان به تنش همزمان شوری و خشکی و سهم هر یک از آنها در کاهش جذب آب، وجود دارد. مدلهای جذب آب در شرایط تنش همزمان به سه دسته جمع‌پذیر، ضرب‌پذیر و مدلهای مفهومی تقسیم‌بندی می‌شوند. دراین مطالعه پنج تابع کاهش جذب آب ماکروسکوپی وان‌گنوختن جمع‌پذیر و ضرب‌پذیر، دیرکسن و آگوستیجن، وان‌دام و همکاران و همایی همکاران با استفاده از داده‌های کشت گلدانی گیاه فلف...
[ 10 ] - اثر مدیریت آبیاری و سطوح مختلف مالچ کاه بر عملکرد و اجزای عملکرد گیاه لوبیا
پوشش مالچ از راهکارهایی است که می تواند ضمن کاهش تبخیر از سطح خاک، میزان مصارف خالص آب آبیاری گیاهان را کاهش دهد. بدین منظور، در این پژوهش تاثیر آبیاری و مالچ کاه بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا، آزمایش کرتهای خرد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان آستانه اشرفیه در سال 1391 اجرا شد. در این پژوهش، مدیریت آبیاری شامل بدون آبیاری و آبیاری با دورهای 6 ، 12 و 18 روز و مقادیر مختلف م...
[ 11 ] - ارزیابی کارائی مدل CROPWAT 8.0 در پیشبینی و برآورد مصرف آب و میزان عملکرد محصول سویا با استفاده از داده‌های مزرعه‌ای در منطقه کرج
محدودیت‌های فعلی در منابع آبی قابل دسترس به‌ویژه برای استفاده در بخش کشاورزی نشان می‌دهد که توجه بیش‌تر به مدیریت آب آبیاری غیر‌قابل اجتناب است. کم‌آبیاری به عملیاتی گفته میشود که برای بهبود استفاده از واحد حجم آب انجام می‌گیرد. در این تحقیق کارایی مدل CROPWAT 8.0 در مقابل داده‌های مزرعه سویا (که تحت مدیریت کم‌آبیاری قرار گرفته بود) ارزیابی شد. این آزمایش در سالهای زراعی 88-1387 و 89-1388 د...
[ 12 ] - اثر شوری و مدیریت آبیاری بر عملکرد و بهره وری آب آبیاری در ارقام بادام زمینی
اثر شوری و کمبود آب آبیاری از تنش‌های مهم و شایع در جهان است که مانع از حصول عملکرد مناسب در گیاه میشود. به منظور بررسی اثر سطوح شوری و مقادیر نیاز آبی گیاه بادامزمینی، طرح آزمایشی مورد نظر بهصورت اسپلیت فاکتوریل در قالب بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سالهای زراعی 1394 و 1395 در استان گیلان انجام شد. عامل اصلی مدیریت آبیاری با مقادیر 40 (WR4)، 60 (WR3)، 80 (WR2) و 100 (WR1) درصد نیاز آبی گ...
[ 13 ] - اثر تراکم کاشت و مدیریت آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد برنج در منطقه کوشال لاهیجان، استان گیلان
به‌منظور بررسی اثرات متقابل مدیریتهای مختلف آبیاری و تراکمهای مختلف، آزمایشی بهصورت اسپلیت پلات بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار بر روی برنج رقم طارم هاشمی طی فصلهای زراعی 1393 و 1394 در منطقه کوشال لاهیجان واقع در شمال ایران انجام شد. تیمارهای آبیاری در پنج سطح غرقابI1=، اشباعI2=، آبیاری با دور 8 روز تا گلدهیI3=، آبیاری با دور 8 روز بعد از گلدهیI4=، آبیاری با دور 8 روز در کل دوره ...
[ 14 ] - بررسی تغییرات زمانی ضرائب نفوذ آب در خاک در آبیاری جویچه ای
شناخت فرآیند نفوذ آب در خاک برای طراحی، افزایش راندمان آبیاری، کاهش تلفات آب و مدیریت بهینه مصرف آب ضروری است. هدف از این مطالعه، بررسی تغییرات زمانی ضرائب معادله نفوذ کوستیاکف-لوئیز به عنوان یکی از پرکاربردترین معادلات تجربی نفوذ آب در خاک است. در این مطالعه، 16 نوبت آبیاری متوالی طی یک فصل زراعی ذرت دانه‌ای در 8 آزمایش با استفاده از روش بیلان حجم تحلیل شد. آزمایش‌ها در مزرعه‌ای واقع در مشکین...
[ 15 ] - توسعه مدل مفهومی تعدیل شده پاسخ گیاهان به تنش توأمان خشکی و شوری (مطالعه موردی: گیاه ریحان)
در مناطق خشک و نیمه‌خشک علاوه بر کمیت آب، کیفیت آن هم محدودکننده توسعه محصولات کشاورزی میباشد. در چنین شرایطی گیاه به‌طور توأمان تحت تأثیر تنش‌های آبی و شوری قرار می‌گیرد. مدل‌سازی واکنش گیاهان زراعی به تنش‌های همزمان آبی و شوری میتواند به مدیریت بهره‌برداری از منابع آب محدود کشور کمک شایانی بنماید. هدف از این مطالعه مدل‌سازی پاسخ گیاهان زراعی به تنش توأمان آبی و شوری میباشد. برای این منظور...
[ 16 ] - بررسی عملکرد مدلهای AquaCrop و CERES-Maize در برآورد اجزای بیلان آب خاک و عملکرد ذرت
اهمیت آب در کشاورزی در کنار رشد روز‌افزون جمعیت و ضرورت تأمین غذای مورد نیاز، استفادة بهینه از منابع آب را ضرورت می‌بخشد. مدلAquaCrop ، ارائه‌شده از سوی سازمان خواربار جهانی، از مدلهای شبیه‌ساز رشد گیاهی است که سعی می‌کند با استفاده از کاهش تعداد دادة ورودی سهولت کاربری این نرم‌افزار را افزایش دهد. در این مطالعه، علاوه بر واسنجی و صحت‌سنجی مدل AquaCrop برای گیاه ذرت در منطقة کرج، با استفاده از...
[ 17 ] - بررسی توابع تولید محصول یونجه به منظور برآورد عملکرد در سطوح مختلف آبیاری در منطقه قزوین
این تحقیق با هدف بررسی توابع تولید مختلف یونجه و انتخاب بهترین تابع تولید و تعیین ضرایب حساسیت گیاه به تنش آبی و به منظور تخمین میزان عملکرد یونجه در سطوح مختلف کم‌آبیاری و تعیین تابع تولید یونجه انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تیمار زمان آبیاری شامل E1، E2، E3، E4 (به‌ترتیب 60، 90، 120، 150 میلی‌متر تبخیر از تشت تبخیر کلاس A) در سه تکرار در ایستگاه ...
[ 18 ] - بررسی خشکسالی، ترسالی و پیش¬بینی پارامترهای اقلیمی بارش و درجه حرارت منطقه شیراز با استفاده از روش¬های استوکستیک
مدلهای استوکستیک به عنوان یک روش جهت بررسی تغییرات آب و هوایی آینده مورد استفاده قرار میگیرند. در میان پارامترهای هواشناسی بارش و دما به عنوان شاخصهای اصلی مطرح میباشند. هدف از پژوهش حاضر تحلیل وضعیت پارامترهای اقلیمی بارش و متوسط درجه حرارت ماهانه، بررسی خشکسالیها و ترسالیهای ناشی از کمبود بارش، شبیهسازی و پیشبینی پارامترهای مورد مطالعه با استفاده از روشهای استوکستیک میباشد. در این ت...
[ 19 ] - توسعه سیاست جیره‌بندی بهره‌برداری از مخزن چندمنظوره در شرایط محدودیت منابع آب با استفاده از مدل MODSIM 8.1
توزیع نامناسب بارندگی در بسیاری از نقاط کشور باعث شده است تا تامین مطمئن آب از طریق ذخیره‌سازی انجام شود. در سالهای اخیر احداث سدهای مخزنی بزرگ برای ذخیره آب گسترش یافته است. احداث این مخازن ضمن تحمیل هزینه‌های گزاف، مسائل زیست‌محیطی متعددی را نیز به همراه داشته است. وقوع خشکسالی‌های متوالی باعث شده است تا سیاست جیره‌بندی آب بیش از پیش مورد توجه بهره‌برداران مخازن قرار گیرد. هدف این تحقیق توس...
[ 20 ] - بررسی آزمایشگاهی تأثیر اندازه ذرات رسوبی و هندسه ورودی و خروجی بر راندمان حوضچه‌های تله‌اندازی رسوب
یکی از روشهای جدا کردن و گردآوری رسوبات در مجاری باز، ایجاد حوضچه‌های تله اندازی رسوب میباشد. در این پژوهش، برای تعیین بهترین هندسۀ حوضچه بر پایۀ بیشترین درصد تله اندازی رسوبات، آزمایش‌ها در یک فلوم به طول 4 متر و عرض 25 سانتی‌متر، برای 13 شکل هندسی حوضچه با زوایای ورودی و خروجی مختلف انجام شد. چهار نوع ماده پلاستیکی به عنوان رسوبات آزمایشگاهی با اندازه و وزن ظاهری متفاوت ولی با چگالی‌های یکس...
[ 21 ] - توسعه مدل دراستیک اصلاح شده برای تعیین آسیبپذیری آبخوان‌های ساحلی
در آبخوان‌های ساحلی، خطر نفوذ آب شور دریا به منابع آب زیرزمینی وجود دارد و از این نظر بررسی آسیبپذیری منابع آب زیرزمینی میتواند در تعیین نقاط آسیبپذیر و حساس آبخوان بسیار موثر باشد. هدف از این پژوهش، بررسی آسیبپذیری سفره آب زیرزمینی جزیره کیش با استفاده از مدل دراستیک و نیز اصلاح آن برای شرایط این سفره ساحلی است. دو پارامتر اختلاف تراز آب دریا با سطح ایستابی آب و فاصله نقطه تا دریا به پارام...
[ 22 ] - توسعه و ارزیابی چند مدل اشتقاقی برای مدل‌سازی تنش توأم کمبود آب و نیتروژن
آب و نیتروژن مهم‌ترین عوامل محدود کنندۀ تولید محصولات کشاورزی در نواحی خشک و نیمه‌خشک هستند. بنابراین تعیین مقدار جذب آب بوسیله گیاه تحت شرایط تنش توأم آب و کمبود نیتروژن میتواند در مدیریت آب در مزرعه به‌ویژه صرفه‌جویی در مصرف آب و کود با هدف حداکثر عملکرد محصول و نهایتاً حداکثر سود اقتصادی نقش کلیدی ایفا نماید. هدف از انجام این پژوهش، ارائه برخی مدلهای اشتقاقی جذب آب در شرایط تنش توأم کمبود آ...
[ 23 ] - برآورد نیاز آبی گیاه ریحان برای مدیریت آب در مزرعه
برآورد نیاز آبی واقعی گیاه در برنامهریزی آبیاری و در نتیجه برای مدیریت اثربخش آب در مزرعه بسیار حائز اهمیت است. هدف از انجام این پژوهش، مقایسه روشهای مرسوم برآورد نیاز آبی و برآورد نیاز آبی واقعی گیاه ریحان در مزرعه تحقیقاتی- پژوهشی دوشان تپه تهران بود. بدین منظور آزمایشی در سه مزرعه یک هکتاری بهصورت مجزا با سه روش متفاوت برآورد نیاز آبی شامل روش تشتک تبخیر استاندارد کلاس <s...
[ 24 ] - برنامه ریزی آبیاری ذرت علوفه‌ای (SC-701) با استفاده از شاخص تنش آبی گیاه در شمال اصفهان
محدودیت کمی و کیفی منابع آب باعث شده است که در بسیاری از اراضی گیاهان با تنش آبی مواجه شوند. از این رو شناخت این تنشها میتواند در مدیریت زراعی موثر باشد. تنش آبی تاثیر زیاد بر عملکرد، نقش مهمی در برنامهریزی صحیح آبیاری، تعیین زمان و مقدار مناسب مصرف آب مورد نیاز گیاه دارد. شاخص تنش آبی گیاه(Crop Water Stress Index (CWSI) )یکی از پارا...
[ 25 ] - بررسی تأثیر تغییر اقلیم بر رواناب و بیلان آب حوضۀ آبریز سد لتیان با استفاده از مدلSWAT
تغییرات اقلیمی میتواند تهدید بزرگی برای تنوع زیستی و یکپارچگی اکوسیستمها باشد. از اینرو، ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ رﻓﺘﺎر ﻫﯿﺪروﻟﻮژﯾﮑﯽ ﺣﻮضهﻫﺎی آبخیز برای حفاظت و بازسازی اکوسیستمها ضروری است. حوضۀ آبخیز سد لتیان بهعنوان یکی از حوضههای کوهستانی کشور با وسعت تقریبی 710 کیلومترمربع در شمال شرق تهران و در غرب شهرستان دماوند واقع شده است. در پژوهش حاضر، برای ارزیابی رواناب و بیلان آبی بر اثر تغییرات اقلیمی، از م...
نویسندگان همکار
آرش خنک 1