مجموعۀ شهری گستره­ای است جغرافیایی که از همبستگی و تعامل کارکردی فعالیت و سکونت بین چند شهر و کانون جمعیتی به گونه­ای که یک نظام یکپارچۀ فضایی را تشکیل دهند، به وجود می­آید. مجموعۀ شهری تهران یکی از مهم­ترین و بزرگ­ترین مجموعه­های شهری کشور است که جمعیتی بالغ بر 13422367 نفر را در خود جای داده است. هدف ما در این نوشتار، مطالعۀ تغییرات الگوی اسکان جمعیت در مجموعۀ شهری تهران و برخی عوامل مؤثر د...

 در سال­های اخیر تغییرات کاربری زمین در شهرها در حال افزایش بوده است و این تغییرات ناشی از عواملی مانند افزایش جمعیت، منافع اقتصادی و تغییر نیازمندی­های جامعه و غیره بوده است. به دلیل تقاضای روز افزون شهروندان و ارگان­های مختلف شهری برای زمین و محدودیت این کالا، اراضی شهری به یکی از مؤلفه­های مهم ثروت اندوزی تبدیل شده است و از سویی شهر تاریخی اصفهان از این وضعیت مصون نبوده است. پژوهش حاضر با هد...

لزوم بررسی تغییرات کاربری اراضی، با توجه به تاثیرات قابل ملاحظه ای که این پدیده بر روی زندگی انسان و همچنین محیط زیست می گذارد، امری لازم و ضروری به نظر می رسد. مدلسازان تغییرات کاربری اراضی عمدتا به مدلسازی تغییرات کلاسهای کاربری اراضی یگانه (مانند شهری) پرداخته اند و کمتر مدلسازی تغییرات کلاسهای کاربری اراضی چندگانه (مانند کشاورزی و شهری ) مورد توجه قرار گرفته است. در این تحقیق، به شبیه سازی ...

در دهه های اخیر برنامه ریزان و مدیران شهری به منظور مقابله با گسترش پراکنده وار شهرها، از یک جهت و از جهت دیگر برای احیاء بافت فرسوده و قدیمی مرکز شهر، پیکان رشد و توسعه شهر را به طرف این مناطق نشانه رفته اند. این روند بازگشتی یا توسعه ی درونی، شهرها را هرچه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک می کند. احیاء مراکز شهری نیازمند ایجاد تغییر و تحول به ویژه تحول در تراکم و کاربری زمین شهری است. عموماً چ...

مدل­سازی الگوی رشد شهری فنی مهم برای درک فرایندهای پیچیدة رشد شهری است. در این مطالعه، مدل رگرسیون لجستیک جهت پیش­بینی الگوی رشد شهری در آینده به‌کار گرفته شد. به این منظور، تصاویر ماهواره­ای سال‏های 1988، 1998 و 2007 جهت تهیة نقشه­های کاربری زمین به‌کار گرفته شد. سپس، تغییرات ایجادشده در گسترة شهری در فاصلة زمانی 1988-2007 شناسایی و مدل‏سازی تغییرات مناطق شهری و پیش­بینی الگوی رشد شهری در آیند...

در مناطق شهری افزایش جمعیت باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی محیط زیست شهری هم­چون کاهش پوشش گیاهی، افزایش دمای محیط و تخریب زمین­های مرغوب کشاورزی شده است. در این رابطه یکی از راهبردهایی که سبب بهینه­سازی بافت فیزیکی شهری و کاهش خسارت­ها زیست محیطی شده، استفاده از تکنیک­های نوین سنجش از راه دور می­باشد که توانسته نقش ...

از اوایل دهه 1350 کمیسیون ماده پنج (کمپ) به­عنوان مرجع قانونی برای انعطاف­پذیری اجرای طرح­های جامع و تفصیلی شهری در ایران مورد استفاده قرار گرفته است. بر پایه این قانون کلیه تغییرات مربوط به کاربری­های زمین شهری در محدوده قانونی شهرها از طریق تصمیمات این کمیسیون انجام می­گیرد. مقاله حاضر تلاش می­کند وضعیت تغییرات کاربری زمین شهری را با استناد به تصمیمات کمیسیون ماده پنج در شهر رشت طی یک دوره ده...

در دهه‌های اخیر برنامه‌ریزان و مدیران شهری به منظور مقابله با گسترش پراکنده وار شهرها، از یک جهت و از جهت دیگر برای احیاء بافت فرسوده و قدیمی مرکز شهر، پیکان رشد و توسعه‌ شهر را به طرف این مناطق نشانه رفته‌اند. این روند بازگشتی یا توسعه‌ی درونی، شهرها را هرچه بیشتر به توسعه پایدار شهری نزدیک می‌کند. احیاء مراکز شهری نیازمند ایجاد تغییر و تحول به‌ویژه تحول در تراکم و کاربری زمین شهری است. عموماً ...