چکیده خداوند تبارک و تعالی بر تمامی موجودات و مخلوقات خویش ولایت دارد و به دلیل ولایتی که دارد می تواند هر نوع تصرفی را در آن ها بنماید. ولی قهری نیز بر مولی علیه ولایت دارد و در امور او تصرف می نماید. حال اینکه ولی قهری بر مولی علیه ولایت دارد و در امور او تصرف می نماید آیا این ولایت از جانب خداوند به او تنفیذ شده است؟ آیا ولایت تنها از آن خداوند نیست؟ و آیا ولی قهری ملزم به رعایت مصالح مولی ...

انتقال اموال فکری، از حوزه های جذاب مطالعاتی در حقوق مالکیت فکری است اما تاکنون به طور مستقل و ویژه در انتقال قهری آنها کاووش صورت نپذیرفته است. مالک اثر فکری دارای حقوق انحصاری مادی و معنوی بی نظیری می باشد که ثمره تبلور روح وجان او در اثرش است و از این رو مختار است که آزادانه درباره انتقال آنها تصمیم بگیرد و آنها را منتقل کند و سرانجام هر گونه تصرفی را انجام دهد، اما در انتقال قهری، فارغ از...

تقسیم ید به امانی و ضمانی تمهیدی است که از سوی مقنن برای تعیین میزان مسئولیت متصرف مال غیر اندیشیده شده است. تحقق ید ضمانی موجب می شود متصرف ضامن عین و منافع مال گردد. اما بر خلاف تصور رایج مراد از عدم ضمان امین عدم ضمان نسبت به تلف و نقص قهری عین است و ضمان وی نسبت به منافع بر اساس تراضی مبنای تسلیم مال معلوم می شود. در فرضی نیز که بر اثر تعدی یا تفریط ید امین به ید ضمانی مبدل می شود، ب...

ولایت پدر و جدّپدری بر فرزند صغیر یا کبیری که جنون و سفه او متصل به صغر باشد، از مسلّمات فقه و مورد تصریح قانون مدنی است. اما در باره تأثیر شایستگی های اخلاقی پدر یا جدّپدری بر این ولایت شرعی و قانونی اتفاق نظر وجود ندارد.این مقاله در صدد اثبات آن است که صفات اخلاقی، و به طور خاص عدالت یا وثاقت، تأثیری در ثبوت ولایت قهری ندارند. اما در استفاده از این حق و اجرای اختیارات ناشی از آن نقش ایفا م...

فقه امامیه محور اصلی و پایه های حقوق مدنی ایران است. قسمت های بسیاری از قانون مدنی به طور مستقیم از فقه اخذ شده است. با توجه به این تأثیر، بررسی قواعد فقهی که برخی از آن ها لباس مواد قانونی را پوشیده اند، کمک شایانی به تفسیر قوانین و یا حتی ایجاد قانون جدید می کند. قاعده ی «غرور» یکی از قواعد فقهی است که فقها در باب معاملات و ضمانهای قهری، در مورد ضامن بودن شخص فریب دهنده به آن استناد جسته اند....

کتابی که اکنون معرفی می شود به یقین برای بسیاری از اهل دانش و قلم ناشناخته است. «سفینه» اثری است منظوم آمیخته با نثر آهنگین از  شاعری گمنام به نام قهرمان قهری از شهر ملایر که در نعت و مدح پیامبر ( ص ) و ائمه ی اطهار، بخصوص سالار شهیدان، امام حسین ( ع ) سروده شده است. در لابه لای اشعار این اثر گران بها علاوه بر نکات اخلاقی، مذهبی، حماسی و قرآنی می توان جلوه هایی از عرفان عملی را مشاهده نمود. که ...

     پرسش اصلی در این نوشتار این است که آیا بابت تأخیر در پرداخت دیون ناشی از ضمان قهری می‌توان پرداخت زیان دیرکرد یا خسارت تأخیر تأدیه را خواستار شد؟ در پاسخ به این پرسش، برخی بر این باورند که زیان دیرکرد به این دیون نیز تعلق می‌گیرد. در توجیه این باور می‌توان به اطلاق واژۀ دین در مادۀ 522 ق.آ.د.م. و نیز لزوم حمایت از زیان‌دیده که اینک در مقام طلبکار خواهان دریافت طلب خویش است، استناد کرد. گرو...

از تأسیس‌های مهم نظام حقوقی رومی- ژرمنی، که در ترجمه و بومی‌سازی آن دقت کافی نشده است، سه اصطلاح مرتبط «obligation» «dette» و«droit personnel» است. Dette در نظام یادشده عنصری از عناصر obligation است و droit personnel جنبة مثبت این رابطة حقوقی است. ترجمة نامناسب این اصطلاحات در متون حقوقی ایران و متمایزنکردن آن‌ها از اصطلاحات رایج در متون فقهی مانند «تعهد و التزام» و «دین و طلب» موجب خلط مفاهیم ...

پس از انعقاد قرارداد، به ویژه در قراردادهای مستمر، ممکن است اجرای مفاد قرارداد، نا‌ممکن شود. در چنین وضعیتی، از یک سو اقتضای اصل لزوم قراردادی، پایبندی به قرارداد است. زیرا، استثناء‌پذیری بی‌منطق این اصل می‌تواند به سستی نظام قراردادی بیانجامد. از سوی دیگر، امکان این پایبندی و اجرای مفاد قرارداد، منتفی شده است. عدم امکان اجرای مفاد قرارداد بر مسئولیت متعهد و نیز ساختار قرارداد تأثیر می‌گذارد و ...

اجتهاد صحیح، ساختار مجموعه ای از گزاره های شرعی یک حوزه از فقه، در گرو شناخت موضوعات، احکام، غایات و ارتباط این ارکان با یکدیگر است. غایت تشریع گزاره های شرعی حوزه ولایت قهری، تأمین مصالح مولی علیه است و غرض از ولایت مالی ولی قهری، تأمین منافع مادی اوست. این مصالح اعم از مصلحت حفظ و یا مصلحت افزایش اموال مولی‏علیه است. بر اساس این غایت، چیستی و محدوده موضوعات این گزاره ها شکل می گیرد و به تبع آ...