مقالة حاضر، مفهوم عشق را مطابق با مدل نظری لکان در شعر «بر سرمایِ درون» سرودة احمد شاملو بررسی می‌کند. لکان، علاوه بر دو ساحت «نمادین» و «خیالی» که پیش از او فروید بدان پرداخته بود، ساحت جدیدی می‌افزاید که همان امر«واقع» است. ازنظر او عشق، متعلق به امر واقع است و ما تنها قادریم عشق را در ساحت نمادین تجربه کنیم؛ بنابراین تجربه ما از عشق، تجربه‌ای ناقص است؛ چراکه ما در امر نمادین دچار فقدان هستیم....

در این مقاله با استفاده از نظریه استعارۀ شناختی لیکاف- جانسون به بررسی استعاره­های موجود در شعر حسین منزوی درباره­ی معشوق تغزلی و سمبلیک پرداخته شده است. نتایج این گفتار نشان می­دهد که منزوی، در ناخودآگاه خود به انواع معشوق به مثابه یک موضوع نورانی و روشن­گر می­نگرد. این نگاه استعاره­ایِ غالب در اشعار منزوی را می­توان وابسته به زیرساخت سیاسی-اجتماعی و فرهنگی جامعه­، نمود اساطیر و نمادهای جهانی د...

فغانی شیرازی از شاعران نیمه دوم قرن نهم و اوایل قرن دهم هجری است. او در شیراز متولد شد و در دوران جوانی به سیر و سفر پرداخت. فغانی در آغاز در کنار پدر و برادرش کاردگری می کرد و تخلص سکاکی داشت و بعدها تخلص فغانی را برای خود برگزید. فغانی شاعری شرابخوار بود که در دوران جوانی اش به عیش و خوشی می پرداخت؛ ولیکن در اواخر عمر از اعمال ناپسند و معاصی خود دست برداشت و توبه کرد. او در دوران سلطان یعقوب ...

ادبیات غنایی، یکی از گونه‌های ادبی است که بیانگر احساسات و عواطف شخصی شاعر است و معادل قدیم آن کلمه غزل است. موضوع اصلی غزل، بیان احساسات و عواطف و ذکر جمال و کمال محبوب و معشوق و شکایت از بخت و روزگار است و به دو نوع جسمانی( عاشقانه) و روحانی( عرفانی) تقسیم می‌شود. ادبیات و زبان‌های مختلف سرشار از بیان این احساسات و عواطف در قالب شعر می‌باشد. ادبیات غنی کردی نیز به عنوان یکی از زبان‌های زنده و...

درمیان ملل و اقوام مختلف و حتی بین افراد یک جامعه، معیارهای زیبایی با هم تفاوت دارد. ارسطو داشتن نظم واندازه را زیبایی می داند. فلوطین زیبایی هر چیزی را تناسب درونی آن چیز بر می شمرد. افلاطون زیبایی را نظم و قاعده ای خاص می داند و آن را از دیدگاه سودمندی بررسی می کند. سقراط سودمندی را نتیجه و معلول زیبایی می داند نه خود آن و می گوید: زیبایی نمی تواند تناسب باشد گر چه مفهوم تناسب و تقارن و توازن...

چکیده  در ادبیات معاصر ایران و عرب در شاخۀ شعر غنایی، فریدون مشیری و نزار قبانی دو شاعر مطرح و نام آشنا به شمار می روند. عشق،کهن ترین و در عین حال، پیچیده ترین مضمون ادبیات غنایی، در شعر این دو شاعر نمودی عینی دارد.نزار قبانی،شاعر زن و شراب، نگاه سنتی و مدرن را در مورد زن و عشق با هم تلفیق کرده و تصویری جدید از معشوقه ارایه داده است، تصویری که هدف غایی آن تلطیف نگاه مردسالار جامعۀ عرب نسبت به ز...

سعدی شیرازی و خواجوی کرمانی از شاعران برجسته و صاحب سبک غزل فارسی هستند. سعدی شیرازی با کلام روان، منسجم، خوش آهنگ و شیرینش، غزل عاشقانه را به اوج رساند به گونه ای که هیچ شاعری نمی-تواند به مقام او نزدیک شود. خواجو نیز از شاعران برجسته ای است که غزل عاشقانه- عارفانه را در هم می-آمیزد تا جایی که غزل او، سرمشق حافظ نکته سنج، واقع می شود. با توجه به اهمیت غزل آن دو، شایسته است اندیشه ها، عواطف، در...

از دیدگاه مولانا، رابطه ی مطلوب انسان با خداوند رابطه ای تحکم آمیز (زاهدانه) یا توافق مبتنی بر حقوق و وظایف (تاجرانه) نیست؛ بلکه این دو رابطه گرچه کارکردهای مثبتی دارند، در حقیقت دارای ارزش ابزاری هستند و نه ارزش ذاتی و صرفاً برای کسانی مفیدند که توان دستیابی به رابطه ی عاشقانه را ندارند؛ اما رابطه ی مطلوب میان انسان و خداوند رابطه ای عاشقانه است که ویژگی ها و مؤلفه هایی دارد که عبارت است از: ار...

عشق از موضوعهای اساسی عرفان اسلامی و رکن رکین منظومه فکری عین القضاه است؛ از همین رو صوفیّه از وی با تعابیری از قبیل: شیخ العاشقین، سلطان العشّاق و ... یاد کرده اند. قاضی همدان عشق را مذهب مشترک بین خدا و انسان و طُرفه عالمی می داند که در آن دشمنیها به دوستیها بدل می شود؛ امّا هرکس طاقت آن را ندارد. همچنین وی عشق را کاملترین پیری می داند که در راه رسیدن به حق- تعالی- عاشقان راستین را راهبری می نمای...

روح‌العاشقین شاه شجاع اثری غنایی از نوع ادبی ده‌نامه‌هاست که بین قرن‌های هفتم تا دهم هجری رواج‌گونه‌ای داشته است. این نوع ادبی عاشقانه، از ترکیب مثنوی و غزل ساخته شده و مجموعۀ 10 نامه است که عاشق و معشوق به هم می‌فرستند. به طور معمول در هر نامه مطلبی طرح می‌گردد؛ ابراز عشق و طلب عشق در نامه‌های اول طرح می‌شود و در بخش میانی با طلب رحم و گاه تهدید از سوی عاشق ادامه می‌یابد که در پاسخ آن نامه‌های...