پیشینه و هدف رشد جمعیت و گسترش شهرنشینی سبب تغییرات زیاد پوشش و کاربری اراضی شده که به‌طور گسترده‌ای بر ساختار، عملکرد و خدمات اکوسیستم تأثیر می‌گذارد. از سال 2008 بیش از نیمی از جمعیت جهان در مناطق شهری زندگی می­ کنند که طبق پیش‌بینی سازمان ملل تا سال 2050، 80 درصد جمعیت جهانی شهری خواهد شد و این افزایش مداوم موجب گسترش سریع مناطق شهری می ­شود. اکثر این شهرها در کشورهای درحال‌...

مدیریت مؤثر اکوسیستم رودخانه ای نیازمند توصیف رژیم آبدهی موجود و تعیین درجه تغییر آبدهی تنظیمی نسبت به آبدهی طبیعی می باشد. این روش با عنوان تحلیل دامنه تغییرپذیری، امکان تعیین دامنه تغییرپذیری دبی رودخانه و بررسی کمی تأثیر احداث سد را برای مناطق کناررودی فراهم می کند. در این مطالعه 31 پارامتر هیدرولوژیکی با عنوان شاخص های تغییر هیدرولوژیکی، در پنج گروه آماری در ایستگاه آبسنجی پای پل، برای ارزی...

علیرغم اولویت حفاظتی زیست­بوم­های بیابانی به عنوان یک مأمن مناسب برای بسیاری از گونه­های در خطر تهدید، راهبردهای حفاظت موثر از این گونه­ها به دلیل کمبود اطلاعات پراکنش و ارتباطات زیستگاهی با موفقیت چندانی همراه نبوده­است. تحقیق حاضر با هدف 1) بررسی مهمترین متغیرهای بوم­جغرافیایی موثر بر پراکنش روباه ­شنی (Vulpes rueppellii)، شاه­روباه (Vulpescana) و روباه معمولی (Vulpesvulpes) 2) شناسایی مهمتری...

سنجه های سیمای سرزمین، ویژگی های ساختاری سیمای سرزمین را کمّی می کنند. یکی از مزایای استفاده از سنجه ها ارزیابی سریع اثر فعالیت های توسعه بر محیط زیست به صورت تجمعی است. در این پژوهش اثر تجمعی توسعه شبکه جاده بر لکه های پوشش درختی شهرستان های گرگان، کردکوی و علی آباد در استان گلستان مورد بررسی قرار گرفت. به منظور تهیه نقشه های کاربری سرزمین از تصاویر سنجنده های tm (1987)و etm+(2002)ماهواره لندست...

ازهم‌گسیختگی سیمای سرزمین بر اثر ساختن جاده­ها، رشد زیربناهای شهری و دیگر کاربری­های انسانی به‌وجود می­آید که در مناطق حفاظت‌شده باعث ازبین‌رفتن زیستگاه­ها می­شود و بر حیات وحش از جمله گونه­های مهم تأثیر زیادی می­گذارد. این امر سبب شده است پایش و مدیریت مناطق حفاظت‌شده از طریق علم اکولوژی سیمای سرزمین و کمی‌کردن ازهم‌گسیختگی به امری مفید و کمک‌کننده بدل شود. هدف این تحقیق کمی­‌کردن ازهم‌گسیختگی...

جمع‌‌آوری و تفسیر داده‌های بوم‌شناختی به میزان زیادی تابع مقیاس است. تا به امروز مطالعات بوم‌شناختی بسیاری در مورد مقیاس‌های چندگانه انجام شده که تمرکز این مطالعات روی مدل‌سازی زیستگاه گونه‌های حیات وحش است. هنگامی که مقیاس در بوم‌شناسی یا بوم‌شناسی سیمای سرزمین مطرح می‌شود و به چندین سطح از مقیاس فضایی محدود می‌‌شود باید توجه داشت که تشخیص قلمروهای مقیاس (Domains of scale) در تفسیر و طراحی مدل...

فضای سبز در شهر‌ها و به‌ویژه در شهر‌های بزرگ و صنعتی، دارای عملکرد‌های مختلفی می‌باشد. فضای سبز از یک‌سو موجب بهبود وضعیت محیط‌زیست شهرها شده، از سوی دیگر شرایط مناسبی را برای گذران اوقات فراغت شهروندان برحسب توزیع و پراکنش آن در سطح شهر مهیا می‌کند. در این پژوهش، به‌منظور مطالعه نحوه ترکیب و توزیع مکانی پارک‌های شهر تهران، نقشه پارک‌ها با استفاده از اطلس رقومی بوستان‌های شهر تهران و به کمک نرم...

انسان در اعصار مختلف با عملکرد خود در محیط به تخریب آگاهانه و ناآگاهانه طبیعت پرداخته و گونه‌ها را نابود کرده، و یا مورد تهدید قرار داده است. این تخریب‌ها موجب نگرانی است، زیرا از تخریب‌های بزرگ طبیعی پیشین شدیدتر و سریعتر بوده است. از این‌رو، با وجود کمبود داده‌ها و پیچیدگی فرایندهای طبیعی، می‌توان و باید در مسیر حفاظت بیشتر و بهتر از طبیعت گام برداشت و از بلایای انسان‌ساخت جلوگیری نمود، یا آن...

سیمای سرزمین پارچینی از عناصر مختلف در یک بستر غالب کاربری- پوشش سرزمین است که در سال­های اخیر بر کمّی کردن آن تأکید زیادی شده است. عناصر سیمای سرزمین متفاوتند که در این مطالعه مناطق شهری به عنوان لکه­های شهری و جهت شناسایی تغییرات استفاده شده است. هر منطقه شهری به عنوان لکه­ای از سیمای سرزمین منطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. در این خصوص، الگوهای لکه­های شهری شهر گرگان در سال­های 1987 و 2001 با...

بر اثر فعالیت­های انسانی و پدیده­های طبیعی، چهرة زمین همواره تغییر می­کند. سرعت و تنوع این تغییر و تحول در محیط­های شهری بیش از سایر مناطق است. مقالة حاضر تغییر زمانی و فضایی دو شهر ساحلی (چالوس و بابلسر) و دو شهر غیرساحلی (آمل و قائمشهر) استان مازندران را از جنبه‌های فشردگی، پیچیدگی و مرکزیت شکل شهر با به‌کارگیری سنجه­های سیمای سرزمین بررسی کرده است. روش تحقیق مقاله کمی است و نقشه­های کاربری ا...