هدف: هدف این مقاله بررسی مشکلات انسان معاصر و تبیین ابعاد حیات اجتماعی انسان و ضرورت بازخوانی اجتهادی آموزه‌های اسلام به عنوان مکتب زندگی‌ساز از منظر اندیشۀ اسلامی و آرای آیت‌الله شهید سید محمدباقر صدر است. روش: روش تحقیق از نوع توصیفی و تحلیلی است. یافته‌ها: به اعتقاد شهید صدر، پرسش از نظام برتر برای زندگی و سعادت انسان، مهم‌ترین پرسش انسان معاصر است که علم مدرن از پاسخ به آن عاجز است و مکاتب ...

در اندیشه تمدنی سید منیر الدین حسینی الهاشمی، تمدن بستر ساز ارتباط انسان با جامعه و طبیعت است و لازمه این ارتباط حضور تمدن هم در نحوه تأثیر انسان و جامعه بر طبیعت و هم در نحوه تأثیر طبیعت بر انسان و جامعه است. البته مناسبات و ابعاد حیات اجتماعی آن گاه وصف تمدنی می یابند که نهادینه شده باشند. اسلامی بودن تمدن به معنای جریان روشمند دین در تمامی حوزه های حیات تمدنی ـ اجتماعی بشر است. نظام مفاهیم (...

بحث همزیستی و مذاکره و گفتگوی میان تمدن ها که در برخی مقاطع تاریخی و در بعضی جوامع مطرح می شود و مورد اعتنا قرار می گیرد تنها در صورتی اصالت حقیقی خواهد داشت که مهمترین شرط لازم برای تحقق آن، یعنی رویکرد مسالمت در طرفین یا طرفهای مقابل، وجود داشته باشد. به تعبیری طرفین استانداردهای ارزشی خود را هم وزن بدانند و یا آنکه حداقلی از ارزش های تمدنی را نه در حرف بلکه در عمل برای طرف مقابل بشناسند. درو...

نوشتار زیر خوانشی است از شکل گیری نخستین دولتِ مدرن در ایران بر اساس چارچوب تحلیل گفتمان فوکویی و ادبیات پسااستعماری. در این متن پس از بازخوانی چارچوب مفهومی و روشی، دگردیسی های گفتمانی تجدد در ایران، از زمان اصلاحات عباس میرزا تا دوره ی پهلوی اول و صورتبندی آن در گفتمان-های تجدد جبرانی، تجدد رمانتیک-جامعه گرا و در نهایت تجدد آمرانه بررسی می شود. بر اساس این بازخوانی، شکل گیری نخستین دولتِ مدرن د...

این پژوهش در پی بازخوانی مقدمه ابن خلدون در پرتو فلسفه فرهنگ است. از این رو این تحقیق با بسیاری از خوانش هایی که مقدمه را به عنوان تلاشی برای تاسیس جامعه شناسی می دانند، متفاوت است. با به کارگیری فلسفه فرهنگ به مثابه جایگاهی که در آن ما سرتاسر مقدمه را نظاره خواهیم کرد، در خواهیم یافت که بسیاری از مقولاتی که در فلسفه فرهنگ مطرح می شوند، در اینجا ظاهر می شوند، و خواهیم دید مفاهیمی همچون جنگ، صلح...

خط، حروف و نوشتار موهبتی است ساخته بشر و تمدن، برای سهولت و سرعت در انتقال یک پیام و ماندگاری آن. بر همگان روشن است که کلید هر دانشی نوشتار است و بی شک تمدن موجود، مدیون و مرهون اختراع خط و الفباست. نوشتار بهترین و ماندگارترین ابزار نقل و گسترش اندیشه هاست و بی آن شاید،جهانیان هم چنان اسیر اندیشه های ابتدایی انسان های اولیه می بودند و دانش ، فن آوری و تحولات زندگی بشر اگر اتفاق می افتاد بی نهای...

تجدد دفاعی بازنمای تلاش‌ متفکران اسلامی اوائل قرن بیستم برای رویارویی با تجدد و منطق شرق‌شناختی برآمده از آن در وضعیتی پسااستعماری است. این گفتمان از تجدد، با وارونه‌کردن ایده‌های مرکزی شرق‌شناسی ذیل مفاهیمی ازقبیل «پرسش از انحطاط و عقب‌ماندگی»، «تلقی ایده‌آلیستی از انحطاط و پیشرفت» و «برخورد گزینشی با تمدن غرب»، تلاش دارد اسلام را با مقتضیات منطق مسلط انطباق دهد و به مدد امر مدرن به دفاع از «ا...

تفکر اساس همه تمدن‌هاست و اساس تمدن جدید معرفت‌شناسی و روش‌شناسی است که امروزه به یکی از ویژگی‌های اصلی علم جدید تبدیل شده است. بر این اساس، برای درک تحولات جامعه‌شناسی جدید، به‌ویژه جامعه‌شناسی سیاسی معاصر نیازمند نگاهی معرفت‌شناسانه مبتنی بر روش‌شناسی‌های جدید هستیم. فرض اساسی مقاله حاضر بر این اصل استوار است که تحولات علوم بشری در ارتباط کامل با تحولات پارادایمیک معرفت‌شناسانه و روش‌شناسانه...

مبانی تربیت رسمی و عمومی در جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر مبانی اساسی فلسفه تربیت در جمهوری اسلامی(هستی شناسی ،معرفت شناسی ،ارزش شناسی ) است مبانی اساسی فلسفی تربیت گزاره هایی است که از نصوص دینی اخذ شده است.مبانی سیاسی تربیت موضوعی است که برخلاف اهداف واصول و روش های تربیت سیاسی کمتر مورد توجه اندیشورزان قرار گرفته است . در این پژوهش طی یک پارادایم کیفی و به شیوه اسنادی و با رویکرد توصیفی - تفس...

اهمیت و جایگاه اموال و اشیاء فرهنگی در تاریخ تمدن بشریت غیرقابل انکار است. این جایگاه در حقوق بین‌الملل معاصر به حدی برجسته و درخور تأمل شده که اگر در رویکردهای کلاسیک این اموال متعلق به یک دولت خاص و لذا تحت مالکیت و حفاظت آن دولت محسوب می‌شدند، امروزه با رویکردهای نسبتاً‌ مدرن متعلق به کل بشریت و میراثی مشترک تلقی می‌گردند. با این وصف هرچه ارزش و اعتبار این قبیل اموال نمایان‌تر شود، سرقت، ‌جاب...