یکی از اصولی که قریب به اتفاق محققان مسلمان آن را رکن و پشتوانه‌ی حکومت اسلامی دانسته‌اند، اصل شورا است. قرآن در مواردی به این اصل مهمّ امر کرده و اهمیّت آن را یادآور گشته است. پیامبر بزرگ اسلام، از این اصل به خوبی بهره جست و از سیره‌ی مدیریّتی آن حضرت به خوبی بر می‌آید که شورا و فرهنگ مشورت پذیری، در همه‌ی عرصه‌های زندگی فردی و اجتماعی نقش بسیار مهمّی دارد. متفکّران مسلمان با الهام از قرآن و روایات...

با توجه به این که قوام و پایه اصلی شکل‌گیری تشکیلات اداری آستان قدس مبتنی بر موقوفات وقف شده بر حرم رضوی بوده است؛ ضبط موقوفات و یا به عبارتی ضبط درآمدهای حاصل از آن توسط نادر شاه افشار، تأثیراتی را بر این مجموعه به همراه داشت. این تأثیرات در حوزه مالی، اداری آستان قدس به صورت خاص و در حوزه کاهش واقفان در جامعه وقت ایران و عدم رغبت آنها به اختصاص دادن اموال و املاک خود برای موقوفات مختلف به صو...

تاریخ ایران سراسر تاریخ خودکامگی شاهان و حاکمانی است که برای مردم (رعیت) تنها وظیفه قائل بوده­اند و نه حق. مردمی که اجازۀ هیچگونه اعتراض و اظهار نظری نداشته­اند اما نقد و نظر آگاهانه و دردمندانۀ آنان نسبت به ارباب قدرت و حکومت در قالب ضرب­المثل­ها بخوبی ثبت و ضبط شده است. امثالی که هم وظیفۀ طبقۀ حاکم و مردم نسبت به یکدیگر و هم ویژگی­های حاکمان شایسته و ناشایست را بیان می­کند و از سویی آفرینش ذو...

با توجه به این که قوام و پایه اصلی شکل گیری تشکیلات اداری آستان قدس مبتنی بر موقوفات وقف شده بر حرم رضوی بوده است؛ ضبط موقوفات و یا به عبارتی ضبط درآمدهای حاصل از آن توسط نادر شاه افشار، تأثیراتی را بر این مجموعه به همراه داشت. این تأثیرات در حوزه مالی، اداری آستان قدس به صورت خاص و در حوزه کاهش واقفان در جامعه وقت ایران و عدم رغبت آنها به اختصاص دادن اموال و املاک خود برای موقوفات مختلف به صو...

چکیده: امام خمینی بر پایه اصل «ولایت‌فقیه» در تلاش بود آینه‌ای تمام‌نما از حکمرانی علوی مستقر نماید. وجه تشابه «حکمرانی خوب» در اندیشه امام با تعریف غربی در مؤلفه‌های ظاهری آن است که هر دو حاکمیت قانون، مشارکت مردمی، پاسخگویی و مسئولیت‌پذیری و دیگر اصول چون عدالت و برابری و کارآمدی نهاد دولت را موردتوجه قرار داده‌اند؛ اما در رویکرد امام نسبت به غرب رویکرد مادی به‌عنوان هدف میانی و بعد معنوی، هد...

مقاله حاضر مترصد است با بهره گیری از روش اکتشافی-اسنادی و کنکاش در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) به این پرسش اساسی پاسخ دهد که استکبار جهانی برای تحقق سلطه خود در عرصه فرهنگی از چه راهبردهایی در سطح مردم و حکومت بهره می گیرد؟یافته های پژوهش در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) در این عرصه بیانگر این است که جریان استکبار برای ایجاد سلطه فرهنگی خویش از راهبردهایی همچ.ن،وابستگی فکری و فرهنگی،خودباختگی،تخر...

پیدایش مفهوم حقوق شهروندی به زمان طرح نظریه‌های جدید پیرامون حاکمیت در اواخر قرن نوزدهم میلادی‌ـ همزمان با انقلاب کبیر فرانسه‌ـ و پس از آن نیز به زمان صدور اعلامیه جهانی حقوق بشر از سوی سازمان ملل متحد در سال 1948 باز می‌گردد. بر مبنای این نظریه‌ها مردم دیگر «رعیت» به شمار نیامده و به عنوان «شهروند» در برابر حکومت از حقوقی برخوردار شدند. در ادبیات سیاسی کشور ما نیز نگاه جدید به مفهوم حاکمیت که...

بین محققان مسلمان، مناقشات ومباحث فکری فراوانی پیرامون مسأله «جایگاه آزادیها در اسلام» در گرفته است تا میزان آزادی جامعه وفرد را در فعالیتهای شخصی‏ای که به ویژگیهای فردی او مربوط می شود ـ مانند اعمال ومواضع وجایگاه‏هایی که موافق تمایل وسلیقه اوست ـ مشخص کنند واندازه این آزادی را در سطح مواضع سیاسی؛ مانند مبارزه با حکومت یا حمایت از آن در داخل حکومت اسلامی ودر صورت غیاب دولت در جامعه اسلامی ویا ...

تحولات چند سال اخیر شمال آفریقا که به برکناری دیکتاتوری‌های قدیمی تونس و مصر منجر شد از جمله حوادث جالب و شگفت چند سال اخیر محسوب می‌شود که اذهان بسیاری از اندیشمندان را متوجه خود کرده است. این مقاله قصد دارد خوانشی تازه از علل وقوع تحولات مصر در سال 2011 که به برکناری حسنی مبارک منجر شد ارائه کند. لذا، در پاسخ به چرایی وقوع انقلاب مصر، از رویکرد ساختاری نئوپاتریمونیالیسم در تبیین این پدیده...

با توجه به پیشرفت جامعه بشری و گسترش ارتباطات مردمی چه به صورت حضوری و چه به صورت مجازی و افزایش اطلاعات عمومی مردم در جامعه و اطلاع بیشتر افراد یک جامعه از نحوه اداره حکومت و اجرای قوانین و پیگیری تخلفات در جامعه و به خصوص سیستم اداری و وجود ارتباطات گسترده مردم با سیستم اداری جامعه و به تبع آن افزایش زد و بندهای برخی افراد با نفوذ با کارکنان ادارات، دولت در جهت حفظ سلامت سیستم اداری و کاهش تخ...