چکیده حرکت در زبانهای مختلف میتواند از طریق افعال حرکتی بیان شود که نحوه رمزگذاری آن در زبانها متفاوت میباشد. هدف از پژوهش حاضر مقایسه افعال حرکتی در دو زبان فارسی و انگلیسی از دیدگاه شناختی و ردهشناختی بر اساس چارچوب نظری ارایه شده از سوی تالمی (Talmy, 2000b) در مورد زبانهای فعل- محور و قمر- محور است. او ﻗﻤر را ﻣﻘﻮﻟﻪ دﺳﺘﻮری هر سازه ﻏﻴﺮ از متمم گروه اﺳﻤﻲ ﻳﺎ ﮔﺮوه ﺣﺮف‌اﺿﺎﻓﻪای ﻫﻤﺮاه ﻓﻌﻞ میدا...

حوزه ساخت اطلاعی جمله، که از زیرشاخه های منظورشناسی گفتمان در زبانشناسی محسوب می شود، از اهمیت ویژه ای در ترجمه برخوردار است. یکی از مهم ترین مفاهیم مطرح شده در این حوزه مفهومی است به نام نشانداری که در سطوح مختلف تحلیل زبانشناختی (از جمله سطح واژگانی، نحوی و ...) به آن پرداخته اند. بی شک استفاده از ساخت های نشاندار یکی از ابزاری است که گویشوران هر زبان به منظور ساماندهی پیام و افزایش معنا از آ...

پژوهش‌های اخیر نشان می‌دهند اصطلاحات، که معمولاً وجهی غیررسمی، پر رنگ و لعاب، و سرگرم‌کننده از زبان محسوب می‌شوند، به گفتمان رسمی هم راه یافته اند، ولی تاکنون در مورد ورود اصطلاحات به ژانرهای نوشتاری و رسمی، از جمله مقاله های پژوهشی، تحقیقی صورت نگرفته است. پژوهش حاضر نقش کاربردی اصطلاحات در پیکره‌ای زبانی مشتمل بر 409،122 واژه را، که به صورت تصادفی از مقاله های منتشرشده در حوزه زبانشناسی کابردی...

امروزه ابزارهایی نظیر خلاصه سازهای خودکار و مترجم های ماشینی، توجه زیادی را به خود جلب نموده اند و فعالیت های زیادی برای طراحی چنین ابزارهایی در سرتاسر جهان انجام شده است. در زبان فارسی هم نظیر دیگر زبان ها تلاش هایی در این زمینه صورت گرفته است. از این رو ارزیابی چنین ابزارهایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این پایان نامه، ابزاری به منظور ارزیابی خلاصه سازها ارائه شده است که البته قابلیت اس...

اصطلاح «فرهنگ زبانی» یکی از اصطلاحات تخصصی حوزه جامعه‌شناسی زبان و مردم‌شناسی زبان است. مفهوم «فرهنگ زبانی»، مؤلفه‌ها و رابطه آن با برنامه‌ریزی زبان موضوع مورد بحث این مقاله است. توجه علمی و موشکافانه به موضع فرهنگ زبانی در سطوح خرد و کلان آن، برای تحلیل، تعلیل و تنظیم برخی مسائل اجتماعی زبان و از جمله برنامه‌ریزی زبان لازم و مفید است. به همین دلیل، ابتدا مؤلفه‌های تشکیل‌دهنده فرهنگ زبانی مورد ...

مطالعه حاضر تلاشی است بر بررسی کاربرد و توزیع نشانه های منظور شناسی در زبان انگلیسی و فارسی. این مطالعه از چهارچوب نظری منظور شناسی فریزر 2009 بهره گرفته است تا 1) انواع و عملکرد های نشانه های منظور شناسی در زبان فارسی را مورد بررسی قرار داده، 2) توزیع و کاربرد نشانه های منظور شناسی موجود در زبان فارسی را با توزیع و کاربرد نشانه های منظور شناسی مطرح شده در چهارچوب نظری فریزر 2009 تطبیق داده و 3...

هدف از این جستار، بررسی و بازسنجی ِشکل ِارتدوکس ِنظریه ی انتخاب عقلایی به طور کلی، و نیم نگاهی به جایگاه ِتئوریک ِآن در پیکره ی علم ِاقتصاد به طور ِخاص است. بدین منظور، از خلال ِگفتمانی روش شناختی به‎کاستی ‎ها و نارسایی ‎های ِاین نظریه - چنان که به مثابه نظریه ای بنیادین در علم ِاقتصاد جا افتاده و به بُن انگاره ای آکسیوماتیک تبدیل شده - اشاره می کنیم و در روشن کردن ضرورت ِبه پیش کشیدن ِروش‎های نوین ِپژوهش در...

تشدیدزدایی فرایندی واجی است که در بعضی از زبان¬ها از جمله فارسی مشاهده می¬شود. از آنجا که مطالعات تاریخی از گرایش زبان¬ها به این فرایند حکایت می¬کند و از سوی دیگر تاکنون در زبان فارسی، پژوهش جامعی در این زمینه صورت نگرفته است؛ هدف این تحقیق، معرفی فرایند تشدیدزدایی و بیان ویژگی¬های آن در زبان فارسی و گویش¬های آن است. در این مقاله، رابطة تشدیدزدایی و تشدید با فرایندهای واجی نظیر تضعیف، تقویت، هم...

حرکت یکی از بنیادی ترین تجربه های بشر است و انسان با شبیه سازیِ حرکت در ذهن، آن را به حوزه های دیگری، که به واقع هیچ گونه حرکتی در آنها وجود ندارد، تسری می دهد. این شبیه سازی و تعمیم در زبان نیز منعکس می شود و کاربرانِ زبان، عناصر و اجزای حرکتِ حقیقی را برای توصیف حرکتِ مجازی نیز به کار می برند. این مقاله بر نوع خاصی از حرکتِ مجازی، با عنوانِ حرکتِ پنداری، متمرکز است. حرکتِ پنداری به موقعیت هایی اطلاق ...

ترجمه خودکار از یک زبان طبیعی به زبان طبیعی دیگر با استفاده از کامپیوتر را ترجمه ماشینی می نامند. یکی از روشهایی که برای ترجمه از یک زبان به زبان دیگر بکار می رود، روش ترجمه ماشینی آماری است. از مشکلات اساسی در رابطه با ترجمه ماشینی آماری وجود نداشتن پیکره دو زبانه بزرگ است که منجر به دستیابی به خروجی هایی با کیفیت نامطلوب شده است. البته تنها با پیکره های دو زبانه نمی توان تمام ویژگی های زبانی ...