کنکاش در ماهیت رابطه ساختار قدرت سیاسی و ارکان آن با جامعه یا نیروها و گروه­های اجتماعی، بحث محوری جامعه­شناسی سیاسی است. در این نوشتار، از چشم­انداز جامعه­شناسی سیاسی به تحلیل رابطه دولت و جامعه در عربستان پرداخته می­شود. پرسش پژوهش این است که چه رابطه­ای بین ماهیت دولت نئوپاتریمونیال عربستان و انقباض جنبش‌ها و قیام­های اصلاح­طلبی در وضعیت فعلی عربستان وجود دارد؟ فرضیه اصلی پژوهش این است که دل...

هدف پژوهش حاضر شناسایی کنش رفتار قلدری جسمانی، طراحی و ارزیابی اثربخشی مداخله چندجانبه کنش-محور و مقایسه مداخلات پیشایندمحور، پیامدمحور و آموزش رفتار جایگزین بر رفتار قلدری و شایستگی اجتماعی دانش‌آموزان قلدر بود. آزمودنی‌های پژوهش شامل 60 دانش‌آموز قلدر، 15 دانش‌آموز طرفدار قلدر و 9 معلم پایه پنجم ابتدائی بودند که با استفاده از روش‌ نمونه‌گیری هدفمند، نمونه‌گیری تصادفی ساده و روش غربالگری انتخا...

در خصوص ماهیت دکترین حاشیه مجاز تفسیر، دیدگاه­های متفاوتی وجود دارد. برخی بر این باورند که اگرچه دکترین مزبور امکان اجرای حقوق بشر بر اساس ویژگی­های محلی را امکان‌پذیر ساخته، اما نحوه استفاده آن توسط دادگاه اروپایی حقوق بشر به نسبی‌گرایی منتهی نشده است. ولی این نوشتار بر این باور است که دکترین مزبور ریشه در نسبی­گرایی ضعیف (جهانشمولی قوی) دارد. بررسی دلایل منطقی و مبانی اعمال دکترین حاشیه مجاز ...

در عصر کنونی، با توسعۀ ارتباطات جمعی، به‎خصوص ارتباطات رسانه‌ای، تأثیر و توسعۀ هویت شخصی و نظام اجتماعی، تا حد موازین و معیارهای جهانی و عام صورت‎گرفته‎است. بنابراین، هم بر اولویت‌های ارزشی جامعه و هم بر درجۀ وفاق ارزشی جامعه در سامان‎دهی نظام رفتاری جامعه مؤثر خواهدبود. به تعبیر دیگر، شکل‌گیری فرآیند «خاصیت‎زدایی» و «معنازدایی» از نظام ارزشی و بسترهای مولّد آن، هم در کانون‎های رسمی نهادی ـ سیست...

تاکنون آثار مهمی پیرامون فرایند طراحی شهری و انواع آن انتشار یافته است با این حال، به نظر می رسد که جنب ههای تشابه و تفاوت گونه های متنوع آن هنوز به طور کافی بررسی نشده و مدلی ازگونه بندی فرایندها که تبیین کنندۀ ابعاد تشابه و تفاوت و مفروضات نظری آنها باشد مطرح نگردیده است. هدف این مطالعه جستجوی پاسخ برای سه پرسش است: 1.آیا برای طراحی شهری فرایندی یگانه و منحصر به فرد هست و یافرایندهای چندگانه ...

دو راهی اجتماعی موقعیتی است که در آن‘ هر کنشگر با دو گزینه روبه روست: همیارانه و غیرهمیارانه. برای هر کنشگر‘ رفتار غیرهمیارانه نفع بیشتری را به دنبال دارد‘ اما اگر تعداد قابل توجهی از کنشگران‘ غیرهمیارانه رفتار کنند‘ همه نسبت به وقتی که همیارانه رفتار می کردند‘ بیشتر زیان می بینند‘ مبانی نظری بررسی دوراهی اجتماعی‘ نظریه انتخاب عاقلانه (به ویژه روایت جامعه شناختی آن‘ شامل عقلانیت اجتماعی) و نظری...

در این مقاله شکل گیری اولین دولت مدرن در ایران در چارچوب تحلیل ساختار و عاملیت مورد بررسی جامعه شناختی قرار گرفته است. هر ساختی از کنش های پیوستة نیروهای اجتماعی شکل می گیرد و زمینه ای می شود برای کنش های آتی؛ از سوی دیگر هر کنشی نیز درون یک ساخت صورت می پذیرد که می تواند آن ساخت را تداوم بخشد یا ساختارشکنانه به گسست از آن بینجامد. در این مقاله، تأثیر دیالکتیکی یادشده را به گونه ای واکاوی می کن...

مقاله حاضر دربرگیرنده بحثی فشرده و کلی درباره معرفی برساخت‌گرایی اجتماعی به عنوان یک رویکرد و روش پژوهش در علوم اجتماعی و سیاسی است. انتخاب این عنوان برای واژه انگلیسی social constructionismبه دلیل تمرکز این رویکرد بر روند برساخت معنا و کنش، در بستر و بافت فرهنگی ـ تاریخی جامعه (به عنوان متنی که کنش در آن صورت گرفته) است. تمرکز اصلی این رویکرد، بیش از توجه به پارادایم‌های مربوط به ...

کانت در نقد قوه حکم که سومین کتاب اصلی وی است، تلاش دارد داوری زیباشناختی را به قوه حکم تأملی اختصاص داده و آن را از احکام معرفتی فاهمه در نقد اول و احکام اخلاقی عقل در نقد دوم متمایز سازد. با این حال از آنجا که نقد سوم می بایست شکاف بین دو نقد نخست را پر کرده و بنابراین ارتباط بین دو قلمرو فلسفه را امکان پذیر سازد، قوه حکم تأملی می بایست در مواضع متعدد، پیوند قوای فاهمه، خیال و عقل را خواه در ...