دریافتِ چگونگیِ دسترسیِ ذهنِ انسان به عناصرِ واژگانیِ ذخیره در واژگانِ ذهنی و آگاهی از شیوۀ بازنماییِ دانش کمک زیادی به طراحی سیستم­های پردازشِ زبانِ طبیعی می کند. در این مقاله سعی شده است تا پس­از بررسیِ مسألۀ واژگان در ماشینِ ترجمه، با استفاده از شیوۀ بازنماییِ مفهومیِ نوعی سیستمِ بازنماییِ واژگان به­کمکِ مفاهیم و روابط پیشنهاد شود که می­تواند جهتِ بهبودِ عمل­کردِ ماشینِ ترجمه به­کار رود. درنهایت عمل­کردِ این شیوه...

این تحقیق به بررسی روابط مفهومی میان واژگان زبان می پردازد. روابط مفهومی انواع روابطی را تشکیل می دهند که در نظام معنایی زبان میان واژگانی یافت می شوند که چه بسا در ابتدا مستقل از هم به نظر برسند اما در عمل و در حقیقت ارتباط تنگاتنگی میان آن هاوجود دارد. در مورد تعداد این روابط و گستردگی آن ها تحقیقات قابل توجهی انجام شده است. در این تحقیق، سعی شده است تا با کمک آزمون روانشناختی تداعی معنایی به...

زبان عربی که در دروة جاهلی از فصاحت و بلاغت و غنای معنایی در الفاظ یا واژگان، به رشد چشمگیری نائل شده بود، آمادة پذیرایی وحی الهی در این زبان گردید. از طرف دیگر قرآن (کلام الهی)، دارای معانی بلند و حقایق علمی بی‌پایان، در قالب الفاظ عربی می‌بایست طوری تجلی می‌نمود، تا بتواند پیام وحی را آن‌طور که هست به مخاطبانش برساند، با توجه به نزول وحی، مراتب علمی قرآن که دارای لایه‌های متعدد معنایی است در...

تقسیم بندی عوامل پیرامونی به نیروهای خیر و شر مساله ای اساسی در اساطیر ملل بوده و بن مایه مشترک بسیاری از اسطوره ها را تشکیل داده است، این مساله در ایران به دلیل پیوند دو قوم بومی ساکن فلات ایران و اقوام مهاجر هندوایرانی که وجوه اشتراک بسیاری داشته و به پایداری جامعه و حفظ نظم بسیار نیازمند بوده اند، در این سرزمین نقشی محوری یافته است. بررسی آثار هنری ایران پیش از اسلام نشان می دهد که در ایران...

آفرینش گیتی و گیتیان از مهم ترین مباحث اسطوره شناسی ایرانی است. کشمکش میان دو نیروی خیر و شر در آوردگاهی به نام گیتی انجام می پذیرد. آسمان، زمین ، کوه، آب مردم، گیاهان، جانوران، باد و باران و آتش همه و همه در این ستیز کیهانی شکرت و در مقابل نیروهای پلید اهریمنی صف آرایی می کنند. شناخت گیتی و گیتیان در این کشمکش دوازده هزار ساله ما را با ماهیت اصلی اساطیر ایرانی آشنا می کند و این مهم تنها از طری...

هدف از تدوین این پایان نامه شناسایی نمادپردازی های صورت گرفته در داستان رستم و اسفندیار در ارتباط با عنصر آب، با استفاده از روش شمایل نگاری است. بنابر روایت فردوسی در شاهنامه، اسفندیار روئین تن است اما رستم به راهنمایی سیمرغ به نقطه ضعف او پی برده و با پرتاب تیری او را به کام مرگ می کشاند. در اساطیر ایران کمان کشی از خویشکاری های مهم ایزدان باران آور در تقابل با نیروهای اهریمنی محسوب می گردد، و...

پیوند مردان ایرانی با زنان نیرانی یکی از رایج‏ترین نوع ازدواج‏ها در شاهنامه است که به‏ویژه در بخش پهلوانی بسامد بسیار بالایی دارد. در شاهنامه، پادشاهان و یلان برجسته ایرانی با زنانی غیرایرانی و عموماً تورانی ازدواج می‏کنند. از این ازدواج‏ها با عنوان ازدواج برون‏همسری، یا ازدواج برون‏قبیله‏ای یاد می‏شود. در نمادشناسی باستانیِ شاهنامه، ایران سرزمین مقدّس و اهورایی، و توران، سرزمین آلودگی‏ها و نیروها...

در اساطیر ایران، فلز قداست و اهمیت بسیاری دارد. پیشینیان، این گوهر را با آسمان پیوند داده و برای آن اصلی آسمانی قائل شده‌اند؛ چنانکه گاه دیوارة آسمان را نیز از جنس فلز پنداشته‌اند. فلز به دلیل برخورداری از این پیشینه، عنصری اهریمن‌ستیز است. در نمونه‌هایی از اساطیر و داستان‌واره‌های ایرانی، فلز همچون وسیله‌ای برای به بندکشیدن و یا کشتن نیروهای اهریمنی و پلشتی به کار رفته است. از این‌رو، فلز هموا...