دوره‌ی ناصرالدین شاه از نظر ترجمه‌ی آثار اروپایی، به دلیل تشکیل نهادهای ترجمه‌ای، مانند دستگاه مترجمان دولتی، دارالفنون، دارالترجمه‌ی ناصری، و اوج‌گیری ترجمه و پرداختن منسجم به این موضوع بسیار اهمیت دارد.در همین دوره برای اولین بار، با رشد و گسترش ارتباط‌های خارجی، به ترجمه‌ها به منزله‌ی ابزار کسب شناخت و دانش جدید و نوگرایی موضوع به‌طور جدی‌تر توجه شد، همچنین در این دوره ترجمه‌ی مبتنی بر رویکر...

با توجه به تعداد زیاد ترجمه های عربی رباعیات خیام و تاثیرات فراوانی که این رباعی ها بر روح و تفکر شاعران و نویسندگان عرب زبان داشته است، نگارنده ی این پایان نامه به بررسی تعدادی از ترجمه های عربی رباعی های خیام پرداخته و سعی بر آن داشته است که پژوهشی نسبتا جامع در این موضوع ارائه دهد. نویسنده در این تحقیق ابتدا نگاهی گذرا به زندگی خیام و رباعی های او داشته، سپس مترجمین منتخب، صافی نجفی، عبد ا...

هدف مقاله حاضر سطح بندی دیدگاه های مختلف برای بومی سازی دانش درحوزه علوم انسانی ( با تاکید بر روان‌شناسی) و امکان سنجی بومی سازی و تولید دانش بومی در پارادایم اثبات‌گرا و مابعد اثبات گراست. به این منظور، دیدگاه‌ متفکران مختلف درباره بومی سازی با روش سندی – تحلیلی مورد بررسی و استنتاج قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که بومی سازی در چهار سطح ورود علم جدید در جامعه میزبان از طریق ترجمه صرف، آغاز پ...

به جرأت می‌توان گفت مهم‌ترین مسأله و مشکل در ترجمه، رعایت اصل«تعادل ترجمه-ای» است؛ به‌طوری‌که متن ترجمه برابر و همسنگ و آیینة تمام‌نمای متن مبدأ باشد. جهت دستیابی به این هدف توجه به لایه‌های مختلف معنایی، از معنای ارجاعی گرفته تا معناهای تجربی، تقابلی، ضمنی، آحاد معنایی، همایشی، سبکی، صرفی و آوایی واژگان در فرایند معادل‌یابی امری کاملاً ضروری است. هرچند ایجاد تعادل و برابری در تمام سطوح و ل...

یکی از مسایل مهم در تاریخ ایران از دوره ناصرالدین شاه تا آستانه مشروطیت(1264-1325ه . ق) توسعه و تداوم ترجمه و نشر آثار در زمینه های مختلف از زبان های اروپایی به زبان فارسی بود. بررسی فرایند این ترجمه ها به عنوانابزار تعامل دو فرهنگ ایرانی و اروپای جدید و مسایل برآمده از آن محور این رساله است. در طول این زمان تاریخی انگیزه های متفاوتی در گرایش متصدیان اصلی ترجمه وجود داشته اما این مساله که در بس...

چکیده مقالة زیر نقد ترجمة فارسی کتابی دربارة جامعه‌شناسی معرفت است. نویسنده معتقد است که در ترجمة بسیاری از متون علوم اجتماعی از زبان‌های دیگر به فارسی، متن اصلی به ‌نحوی تحریف‌شده به زبان فارسی منتقل می‌شود و این فرایند بسیار مهم ـ یعنی انتقال معرفت ـ با سهل‌انگاری انجام می‌گیرد. نویسنده از دو نوع ترجمة نامطلوب سخن می‌گوید: ترجمة مقلوب و ترجمة فجیع. در برخی ترجمه‌های فارسیِ متونِ علوم اجتماعی، م...

یکی از چالش های کنونی ترجمه، برگرداندن عبارت های کنایی زبان مبدأ به زبان مقصد است. در حوزه مهارت های زبانی، نقش بی بدیل آرایه های ادبی، به ویژه تصاویر خیال انگیزی مانند تشبیه، استعاره، کنایه و مجاز و نیز اهمیّت این صنعت پردازی ها در تأثیرگذاری بیشتر بر مخاطب، بر کسی پوشیده نیست. با این حال، مسئله ترجمه عبارت هایی که معنای ضمنی دارند، نیازمند توجّه و عنایت ویژه ای است. امروزه مترجم در رویارویی با ...

همچنان که از آغاز این مقاله اشاره شده است ترجمه بعنوان فرایند انتقال معنی از یک زبان به زابان دیگر بعنوان موضوعی مستقل مورد توجه بوده است . پیش از دوران رشد و بالندگی زبان شناسی بعنوان یک علم بحث در باره معنا و لفظ و تقدم یکی از آن دو وجود داشته است و این خود دلیلی است بر اینکه ترجمه بعنوان موضوعی در خور بررسی و تحقیق از گذشته در محافل و مجامع علمی بین صاحبان اندیشه مطرح بوده است . بحثهای مربوط...

چکیده مقالة حاضر مطالعة تطبیقی دو ترجمة فارسی از نمایشنامة اتللوی شکسپیر، به ترجمة ابوالقاسم خان ناصرالملک و م.ا. به آذین است. هدف از نگارش این مقاله، نشان دادن ضرورت آشنایی مترجم با نشان هشناسی فرهنگی در مطالعة متون نمایشی است. در گام نخست، هدف از این پژوهش، یافتن پاسخ برای این پرسش بوده است: آیا مترجم علاوه بر تسلط به دو زبان مبدأ و مقصد، می بایست به نشانه های فرهنگیِ این دو زبان تسلط داش...

ترجمه انتقال افکاری است که در یک زبان توسط گروهی از مردم بیان می شود و به زبان دیگر منتقل می گردد و در بر گیرنده ی فرایند تجزیه و تحلیل فرهنگی است. طبق گفته ی پیتر نیومارک، ترجمه هنری است که از طریق آن سعی می شود تا پیام نوشتاری یک زبان جایگزین پیام نوشتاری یکسانی در زبان دیگر شود. البته این نکته در مورد ترجمه ی واژگان فرهنگ محور صدق نمی کند. این ها واژگانی هستند که عمیقا وابسته به فرهنگی خاص ه...