نویسندگان مسلمان پیرامون فرهنگ و تمدن اسلامی با زاویه دید و خطوط فکری مختلف و نیز با توجه به فضای فکری عصر خویش به تحقیق پرداخته‌اند. مقاله حاضر بر آن است تا با استفاده از روش پژوهش تاریخی مبتنی بر توصیف و تحلیل زوایای مختلف این موضوع را بررسی نماید. یافته‌های اصلی تحقیق نشان می‌دهد که متفکران مسلمان و نویسندگان در راستای حفظ میراث گذشتگان، با نگرش‌های شرعی و فلسفی ابعاد گوناگون فرهنگ و تمدن را...

مقاله حاضر به بررسی تأثیر بلندپروازی غیر عقلانی در گرایش به سوء مصرف مواد مخدر در مراکز درمان و بازتوانی اعتیاد می پردازد. این پژوهش که به نوبه خود آزمون یک نوآوری نظری است به روش پیمایشی و با حجم نمونه 218 نفر شامل 168 نفر مراجعه کنندگان به مراکز درمان و بازتوانی اعتیاد و 50 نفر گروه کنترل اجرا شده است. نتایج این مطالعه حاکی از آن است که بلندپروازی غیر عقلانی در گرایش به سوء مصرف مواد مخدر مؤث...

انتخابات تبلور مشارکت جمعی مردم در عرصه تصمیم‌گیری‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در یک حرکت مدنی مبتنی بر عقلانیت است و نتیجه آن برآیند خواست‌ها و ارزش‌های یک ملت را نشان می‌دهد که در پرتوی فرهنگ سیاس...

رابطه‌ی عقل و دین به عنوان یکی از قدیمی‌ترین مباحث کلامی و کُهن‌ترین چالش‌های فکری در میان فلاسفه، متکّلمان، حکیمان و فقیهان مسلمان (و حتی غیر مسلمان) موضوعی است که هم چنان مهمّ‌ترین مشغله‌ی فکری و فلسفی در حوزه‌ی زندگی اعتقادی، اخلاقی و سیاسی- اجتماعی به شمار می‌رود. به لحاظ تاریخی پیدایش فِرَق مختلف در قلمرو تمدن اسلامی قبل از هر چیز ریشه در رویکردهای عقلانی به دیانت و به عبارتی دیدگاه‌های آنان نس...

نمی پذیرد، بلکه اصلاً نیازی به توجیه ندارد. پیروان عقلانی گرایی انتقادی، در رهگذر کسب معرفت،به رویکردی عقلانی تکیه م یکنند و عقلانیت را در گرو تشخیص این نکته م یدانند که معرفت آدمیخطاپذیر و محدود است و هرآینه می تواند بازبینی شود تا خطاهای نهانش، آشکار گردد. بنابراین آنانروش عقلانی را بازبینی نقادانه ی تمامی ایده ها، باورها و سنت ها می دانند و آماده اند تا همه چیز ازجمله دیدگاه های خود را نقد ک...

سابقه و هدف: امروزه توسعه و نفوذ تکنولوژی در اطلاعات پزشکی و ظهور مقادیر وسیع اطلاعات، محیط مساعدی را برای توسعه کاربرد پزشکی مبتنی بر شواهد به عنوان یک چارچوب عقلانی برای تصمیم گیری در پزشکی فراهم آورده است و به دلیل اهمیت آن، در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این مطالعه تعیین میزان آگاهی، نگرش، توانایی وتسهیلات اجرای پزشکی مبتنی بر شواهد در دستیاران بالینی بود. روش بررسی: در ...

تعاملات همسایگی ازجمله رفتارهایی هستند که امروزه موردتوجه جامعه شناسان شهری قرارگرفته‌اند. در این مقاله به‌منظور تبیین رفتارهای همسایگی از تئوری کنش عقلانی آیزن و فیش‌باین استفاده‌ شده است. متغیرهای نگرش به تعاملات همسایگی، هنجارهای ذهنی، قصد انجام رفتار، باورهای رفتاری و باورهای هنجاری سازه‌های اصلی این مدل را تشکیل می‌دهند. روش پژوهش، پیمایشی و با ابزار پرسشنامه اطلاعات لازم جمع‌آوری‌ شد. نمو...

علارغم اهمیت فضایل "عقلانی" (یا "معرفتی") در معرفت شناسی های افلاطون و ارسطو (از میان دیگر فیلسوفان)، بیشتر آثار اخیر در معرفت شناسی، متمایل به تمرکز بر روی سوالاتی از قبیل "معرفت چیست؟" و "چگونه فرد می تواند به آن دست یابد؟" می باشند. معرفت شناسان فضیلت گرا، این سوالات معروف را رها نمی کنند، بلکه به یک شیوه جدیدی – با تمرکز بر روی "فضایل عقلانی" و سپس با تمرکز بر روی "شخصیت فاعل عقلانی"- به آن...

نهادگرایی نگرشی اصالتاً اقتصادی است که به عنوان نظریه‌ای برون‌زا، جایگاه ویژه‌ای در بسیاری از رشته‌ها همچون مدیریت، علوم سیاسی، جامعه‌شناسی و ... یافته است. این نگرش از دهه 1990 میلادی با عنوان «گرایش نهادی» در برنامه‌ریزی شهری و منطقه‌ای مطرح شده و می‌توان آن را در کنار نظریه‌های برنامه‌ریزی مبتنی بر مشارکت، از رویکردهای غالب برنامه‌ریزی در دهه‌های اخیر دانست. اهمیت نهادگرایی در برنامه‌ریزی در ...

این مقاله به بررسی جایگاه طبیعت در نظام مدرن و چالش­های رودروی آن می­پردازد. اگر در گذشته، انسان و طبیعت با برقراری رابطه متقابل روح واحد داشتند و در طی قرون متمادی می­توانستند به­طور مسالمت­آمیز به حیات خود ادامه دهند در دوره معاصر این ارتباط با کشف عقل جدید یک سویه شده و با ابژه تلقی شدن طبیعت، نگرش بدان بر اساس میزان بهره­وری و منافع اقتصادی صورت می­گیرد. برایند این نگرش همچنان که تجارب موجو...