در باره تاریخ ایران همه می دانند که سالهای نخستین قرن بیستم این کشور دستخوش تحولات مهمی بود که سرانجام موجب نهضت مشروطیت شد. در این نهضت تاثیرگذاری چند جانبه منطقه قفقاز اعم از عناصر و افراد و گروه ها بوضوح مشاهده می شد. برخی از سازمانها و گروههایی که در این دوره بوجود آمدند با خارج از ایران از جمله با قفقاز ارتباط داشتند. تعداد قابل ملاحظه ای از ایرانیان بر اثر فقر اقتصادی و بیکاری و ظلم و اخت...

وطن پرستی در معنای وسیع کلمه، یکی از شاخص های اصلی شعر عصر مشروطیت محسوب می شود. این مهم با آنکه در ایران مسبوق به سابقه بود اما پس از یک فترت چند صد ساله، مجدداً در این دوره احیا گردید. تجاوزات پی درپی همسایگان و دخالت های منافع طلبانه ی فرنگی ها که با تحقیر و تخفیف ملت ایران همراه بود از یک سو و ضعف و زبونی دولتمردان در مدیریت جامعه وصیانت از تمامیت ارضی کشور از سویی دیگر، غرور هر ایرانی وطن خ...

چکیده ندارد.

این پایان نامه، دربرگیرنده ی مطالعاتی در زمینه ی جریان شناسی نثر دوره ی مشروطیّت است. پس از بیان مقدّماتی در حوزه ی جریان شناسی و اوضاع عمومی دوره ی مشروطیّت، نثر این دوره را در قالب 6 جریان مورد پژوهش قرار دادیم. این جریان ها عبارت است از: رسایل سیاسی و اجتماعی، روزنامه نگاری و مطبوعات، طنزنگاری، ترجمه ی متون، ادبیات نمایشی و رمان نویسی. علاوه بر مطالب یاد شده، سه بخش دیگر نیز در این پژوهش وجود...

برای گذار از جامعه‌ای که دچار بحران شده است صاحب‌نظران آن جامعه باید مبانی لازم برای تحول و توسعه را ترسیم و ابلاغ نمایند. یکی از پایه‌های توسعه نیز تشخیص و تمیز حق و تکلیف در جامعه است که عمدتاً مورد غفلت واقع می‌شود. در این مقاله به مقایسه مبانی حق و تکلیف از دیدگاه شیخ فضل‌الله نوری و علامه نایینی پرداخته شده است؛ حق و تکلیف حاکم نسبت به مردم و حق و تکلیف مردم نسبت به حاکم. هدف از این مقایسه،...

مقدمه: موضوع این جستار، مقایسه طنز اجتماعی دهخدا و سید اشرف‌الدین گیلانی می‌باشد. طنز یکی از گونه‌های ادبی زبان است که اساس آن بر تضاد و ناهماهنگی با نظام و قراردادهای ذهنی مخاطب بنا شده است. طنزپرداز با نیتی اصلاح‌گرانه، کاستی‌ها و معایب جنبه‌های مختلف زندگی را به شیوه مضحک و مبالغه‌آمیز به نمایش در می‌آورد. یکی از مضامین آثار طنزآمیز، طنز اجتماعی است که در آن نابسامانی‌ها و تیرگی‌های موجود در...

مظفرالدین شاه قاجار فرمان مشروطیت را در 1906م. امضا کرد. این امر به تشکیل مجلس شورای ملی و تصویب نخستین قانون اساسی ایران انجامید. در آن دوران کسانی که پرچم‌دار تجدد بودند موضوعات بسیار مهمی را در جامعة سنتی و استبدادی ایران مطرح کردند. محمدتقی بهار (1886-1951) شاعر متجدد ایرانی که فرهنگ و تاریخ ایران را به‌خوبی می‌شناخت و از فرهنگ غرب و پیشرفت‌های آن آگاه بود، خواستار تأسیس مجلس شورای ملی و مش...

چکیده: ( حداکثر ده سطر تایپی ) در دوره ی سلطنت ناصرالدین شاه و مظفرالدین شاه تا پیروزی انقلاب مشروطیت، بعضی از کتابها و روزنامه ها و نوشته های دیگری نظیر شبنامه ها از طرف حکومت و گاهی بعضی از روحانیون دچار ممنوعیت چاپ و پخش در ایران شدند. نوشتار کنونی معرفی این مکتوبات، دلایل ممنوعیت آنها و عکس العمل مردم در قبال این ممنوعیتها را دنبال می کند. همچنین در پی تعیین دامنه ی نفوذ این نوشته ها بر جا...

در دوران انقلاب مشروطه ، روحانیت موثرترین نیروی سیاسی بود که از نهضت حمایت کرده و رهبری آن را به دست گرفت. در بین روحانیون و علما دینی شیخ فضل الله نوری و میرزا حسین نایینی دو جریان را در مشروطه نمایندگی کردند . اولی نماینده جریان مشروطه مشروعه و دومی نماینده مشروطه مذهبی بود .در این پژوهش هدف بررسی موضع گیری این علما در جریان انقلاب مشروطه و روشنفکران سکولار و بررسی مبانی اندیشه های آن ها است ...

در ساختار قدرت ایران عصر قاجار، هرچند انبوه شاهزادگان، تسلّط یکپارچۀ سلسله را تسهیل می‎کرد، سازوکار تقسیم مناصب موانعی را در نظارت بر رفتار حکمرانان فراهم‎آورد و عملکرد سلطان حسین‎میرزا جلال‎الدوله نمادی از نحوۀ حکمرانی قاجاریه در ولایات بود که بازتاب آن در حیات اجتماعی از دو جهت حایز اهمیت است: رهیافت به مصایب قشرهای زیردست جامعه و تلقی اجتماعی از ساختار قدرت. هرچند جنبش مشروطیت تحدیدی بر شاه، ...