قبل از تصویب منشور سازمان ملل متحد، مسئله دفاع مشروع در حقوق بین الملل به صراحتی که امروزه مورد بحث و فحص است، مورد ارزیابی قرار نگرفته بود. ماده 51 منشور سازمان ملل متحد نخستین تقنین صریح در این خصوص بود. دفاع مشروع و اقدام شورای امنیت از استثنائات اصل منع توسل به زور که از اصول اساسی حقوق بین الملل است، می باشند. منع توسل به زور در بند 4 ماده 2 منشور سازمان ملل متحد تعریف شده است. همچنین حدود...

چکیده در ­حالی که دولت از مهم­ترین نهادهای زندگی اجتماعی و شاید مهم­ترینِ آنها به­ شمار می­آید موضع چندان روشنی دربارۀ ماهیت یا چیستی آن وجود ندارد و مواضع موجود نسبتا کلی و مبهم هستند. از آنجا که چنین ابهامی پیامدهای ناپسندی در زمینۀ سیاست­گذاری­های کلان و ارزیابی آنها دارد در این نوشتار می­کوشیم موضعی نسبتا مشخص دربارۀ چیستی دولت اتخاذ کنیم. بنابراین پس از نیم­نگاهی انتقادی به ادبیات موجود و ب...

در جنگ های زمینی، دریایی و هوایی، نیروهای نظامی می توانند ورود و تحرکات دشمن را ببینند، یا به شکل واقعی و یا به شکل نقطه ای روی صفحه رادار. مرزهای بین المللی به روشنی حق حاکمیت کشوری که مورد تهدید متجاوزی قرار گرفته را شناسایی نموده است، و حقوق بین الملل مشخصی برای این عملیات نظامی وجود دارد. همچنین، جامعه بین المللی برای هنگامی که توسل به زور یک متخاصم حاکمیت و استقلال کشوری را تهدید می نماید ...

روندتحولات نگرشدولتهابرایحل اختلافاتواستفادهازروشهایمسالمتآمیزجایگزین توسل به زور، از اواخر قرن ۱۹ و ۲۰ ، سرعت بیشتری به خود گرفت و بابرگزاری کنفرانسهایبینالمللیوامضایکنوانسیونهایمختلفتلاششدکهروشهایمسالمتآمیز حل اختلافات، قانونمند شود؛ برای اجرای این طرح، میانجیگری به عنوانیک ابزار کارآمد برای کنترل منازعه و حل و فصل اختلافات از طریق مسالمتآمیز بیشاز پیش از اهمیت ویژهای برخوردار گردید. در همین ...

برخی از تصمیم‌ها و اظهارنظرهای دیوان بین‌المللی دادگستری این پرسش را ایجاد کرده است که آیا دیوان می‌تواند با اعلام خلأ حقوقی به دلایلی همچون عدم تدقیق، کفایت یا فقدان حقوق قابل‌اجرا از اتخاذ تصمیم امتناع کند؟ برخی صاحب‌نظران با اشاره به اظهارنظر دیوان در بند 105(2)(ث) نظریه مشورتی قانونی بودن تهدید یا توسل به سلاح‌های هسته‌ای (1996) به این پرسش پاسخ مثبت می دهند. با توجه به وظیفه خطیر دیوان در ...

چکیده مداخلۀ بشردوستانه به معنای مداخله برای نجات افراد انسانی فارغ از رنگ، نژاد و مذهب تعریف شده است. اما امروزه قدرت های بزرگ مقوله بشر دوستی را به صورت ابزاری درآورده اند، خواه برای اینکه خلاء اراده سیاسی در یک مخاصمه (نظیر یوگسلاوی سابق و روندا) را پنهان نمایند و خواه به منظور اینکه آن را در خدمت خواست سلطهگری خود (نظیر کوزوو، عراق و افغانستان) قرار دهند. در چنین بستری است که در سال 2002 ...

دولت‌‌ها تابعان اصلی حقوق بین‌الملل هستند. با وجود این، تعریف حقوقی دقیق و مورد اجماعی از "دولت" وجود ندارد. ظاهراً تنها سندی که عناصر تشکیل‌دهندۀ دولت را تعریف می‌کند، «کنوانسیون حقوق و تکالیف دولت‌ها» موسوم به کنوانسیون مونته ویدئو (1933) است که این عناصر را شامل سرزمین معین، جمعیت، حکومت و توانایی برقراری ارتباط با سایر دولت‌ها می‌‌داند. دربارۀ حدود و کیفیات این عناصر سنتی اتفاق‌نظر وجود ندار...

توسعه و گسترش روزافزون فناوری­های جدید موجب تغییرات عمده­ای در روش­ها و شیوه­های جنگ دریایی و عملکرد متخاصمین شده است. مین دریایی از ابزار و شیوه‌های خاص جنگ دریایی است که از تحولات حقوق بین‌الملل و پیشرفت فناوری­های جدید­تأثیر پذیرفته و طیف وسیعی از حقوق بنیادین و موضوعات اخلاقی را مطرح کرده است که ضروری است، چالش­های به­کارگیری آنها از منظر حقوق جنگ مین دریایی مورد توجه قرار گرفته شود. کنوانس...

هدف‌گذاری برخی افراد و مبادرت به ترور ایشان، از جمله اقداماتی می‌باشد که در سال‌های اخیر موجب طرح انتقادات زیادی در جامعه بین‌المللی شده است. متهمین اصلی اقدام به «ترور هدفمند» در سال‌های اخیر، آمریکا و رژیم صهیونیستی می‌باشند که رویه آنها، نقض ممنوعیت توسل به زور و نیز نقض آشکار موازین حقوق بشردوستانه مانند اصل تفکیک میان نظامیان و غیرنظامیان، اصل تناسب و غیره احراز شده است. همچنین این اقدامات...